Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Hastalarda Psikolojik Sağlamlık, Algılanan Sosyal Destek ve Depresyon ile Tedaviye Uyum Arasındaki İlişki

Giriş: Kronik böbrek yetmezliğinde tedavinin uzun sürmesi ve hastalığın yaşamda ciddi kısıtlamalara yol açması tedaviye uyum sürecini etkileyebilmektedir. Amaç: Araştırmanın amacı, kronik böbrek yetmezliği olan hastalarda psikolojik sağlamlık, depresyon, algılanan sosyal destek ile tedaviye uyum ara...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Merve Demirel, Özge Sukut
Format: Article
Language:English
Published: University of Health Sciences 2024-04-01
Series:Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3420588
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832539753510076416
author Merve Demirel
Özge Sukut
author_facet Merve Demirel
Özge Sukut
author_sort Merve Demirel
collection DOAJ
description Giriş: Kronik böbrek yetmezliğinde tedavinin uzun sürmesi ve hastalığın yaşamda ciddi kısıtlamalara yol açması tedaviye uyum sürecini etkileyebilmektedir. Amaç: Araştırmanın amacı, kronik böbrek yetmezliği olan hastalarda psikolojik sağlamlık, depresyon, algılanan sosyal destek ile tedaviye uyum arasındaki ilişkiyi incelemektir. Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı araştırma, Ekim 2020 - Temmuz 2021 tarihleri arasında İstanbul’daki bir eğitim araştırma hastanesinde 397 hasta ile gerçekleştirildi. Veriler Bilgi Formu, Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Morisky Tedaviye Uyum Ölçeği ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Pearson korelasyon testi ve çoklu regresyon analizi kullanıldı.Bulgular: Kronik böbrek yetmezliği tanısı alan hastaların psikolojik sağlamlık puan ortalamasının 119,23 ± 25,49 olduğu, %58,5’inin depresyon belirtileri gösterdiği, algılanan sosyal destek puanlarının 66,90 ± 12,34 ve %18,63’ünün tedaviye uyumu olduğu bulundu. Psikolojik sağlamlık değişkeninin %6,8 (R = 0,261; R2 = 0,068; F = 28,968; p lt; 0,001), algılanan sosyal destek değişkeninin % 4,7 (R = 0,217; R2 = 0,047; F = 19,412; p lt; 0,001), depresyon değişkenin %10,7 (R = 0,327; R2 = 0,105; F = 47,230; p lt; 0,001) oranında hastaların tedaviye uyumunu etkilediği bulundu.Sonuç: Kronik böbrek yetmezliği tanısı alan hastaların psikolojik sağlamlığının orta düzeyde olduğu, yarısından fazlasının depresyon yaşadığı, sosyal desteklerinin yüksek olduğu ve çoğunluğunun tedaviye uyumsuz olduğu bulundu.
format Article
id doaj-art-6b8c3e77cbe04210a30d3b865eeaccd6
institution Kabale University
issn 2667-8357
language English
publishDate 2024-04-01
publisher University of Health Sciences
record_format Article
series Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi
spelling doaj-art-6b8c3e77cbe04210a30d3b865eeaccd62025-02-05T09:11:41ZengUniversity of Health SciencesSağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi2667-83572024-04-0161495610.48071/sbuhemsirelik.13633431852Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Hastalarda Psikolojik Sağlamlık, Algılanan Sosyal Destek ve Depresyon ile Tedaviye Uyum Arasındaki İlişkiMerve Demirel0https://orcid.org/0000-0001-7562-9936Özge Sukut1https://orcid.org/0000-0001-6394-3346Ankara Etlik Şehir HastanesiİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ-CERRAHPAŞA, FLORENCE NİGHTİNGALE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİGiriş: Kronik böbrek yetmezliğinde tedavinin uzun sürmesi ve hastalığın yaşamda ciddi kısıtlamalara yol açması tedaviye uyum sürecini etkileyebilmektedir. Amaç: Araştırmanın amacı, kronik böbrek yetmezliği olan hastalarda psikolojik sağlamlık, depresyon, algılanan sosyal destek ile tedaviye uyum arasındaki ilişkiyi incelemektir. Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı araştırma, Ekim 2020 - Temmuz 2021 tarihleri arasında İstanbul’daki bir eğitim araştırma hastanesinde 397 hasta ile gerçekleştirildi. Veriler Bilgi Formu, Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Morisky Tedaviye Uyum Ölçeği ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Pearson korelasyon testi ve çoklu regresyon analizi kullanıldı.Bulgular: Kronik böbrek yetmezliği tanısı alan hastaların psikolojik sağlamlık puan ortalamasının 119,23 ± 25,49 olduğu, %58,5’inin depresyon belirtileri gösterdiği, algılanan sosyal destek puanlarının 66,90 ± 12,34 ve %18,63’ünün tedaviye uyumu olduğu bulundu. Psikolojik sağlamlık değişkeninin %6,8 (R = 0,261; R2 = 0,068; F = 28,968; p lt; 0,001), algılanan sosyal destek değişkeninin % 4,7 (R = 0,217; R2 = 0,047; F = 19,412; p lt; 0,001), depresyon değişkenin %10,7 (R = 0,327; R2 = 0,105; F = 47,230; p lt; 0,001) oranında hastaların tedaviye uyumunu etkilediği bulundu.Sonuç: Kronik böbrek yetmezliği tanısı alan hastaların psikolojik sağlamlığının orta düzeyde olduğu, yarısından fazlasının depresyon yaşadığı, sosyal desteklerinin yüksek olduğu ve çoğunluğunun tedaviye uyumsuz olduğu bulundu.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3420588chronic kidney diseasedepressionmedication adherenceresiliencesocial supportdepresyonkronik böbrek yetmezliğipsikolojik dirençliliksosyal destektedavi uyumu
spellingShingle Merve Demirel
Özge Sukut
Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Hastalarda Psikolojik Sağlamlık, Algılanan Sosyal Destek ve Depresyon ile Tedaviye Uyum Arasındaki İlişki
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi
chronic kidney disease
depression
medication adherence
resilience
social support
depresyon
kronik böbrek yetmezliği
psikolojik dirençlilik
sosyal destek
tedavi uyumu
title Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Hastalarda Psikolojik Sağlamlık, Algılanan Sosyal Destek ve Depresyon ile Tedaviye Uyum Arasındaki İlişki
title_full Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Hastalarda Psikolojik Sağlamlık, Algılanan Sosyal Destek ve Depresyon ile Tedaviye Uyum Arasındaki İlişki
title_fullStr Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Hastalarda Psikolojik Sağlamlık, Algılanan Sosyal Destek ve Depresyon ile Tedaviye Uyum Arasındaki İlişki
title_full_unstemmed Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Hastalarda Psikolojik Sağlamlık, Algılanan Sosyal Destek ve Depresyon ile Tedaviye Uyum Arasındaki İlişki
title_short Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Hastalarda Psikolojik Sağlamlık, Algılanan Sosyal Destek ve Depresyon ile Tedaviye Uyum Arasındaki İlişki
title_sort kronik bobrek yetmezligi olan hastalarda psikolojik saglamlik algilanan sosyal destek ve depresyon ile tedaviye uyum arasindaki iliski
topic chronic kidney disease
depression
medication adherence
resilience
social support
depresyon
kronik böbrek yetmezliği
psikolojik dirençlilik
sosyal destek
tedavi uyumu
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3420588
work_keys_str_mv AT mervedemirel kronikbobrekyetmezligiolanhastalardapsikolojiksaglamlıkalgılanansosyaldestekvedepresyoniletedaviyeuyumarasındakiiliski
AT ozgesukut kronikbobrekyetmezligiolanhastalardapsikolojiksaglamlıkalgılanansosyaldestekvedepresyoniletedaviyeuyumarasındakiiliski