MEVLÂNÂ’YA GÖRE AKIL NASIL KULLANILMALIDIR?

Mevlânâ, eserlerinde, akıl kavramını geniş boyutta ve kritiğe tabi tutarak ele almaktadır.Aklın aşk sahasında ve metafizik âlemde yetersiz olduğunu her fırsatta dile getirmesinerağmen yer yer aklın önemini vurgulamayı ihmal etmez. Akıl, Allah’ın iki âlemden de önceyarattığı yüce bir varlıktır. Akıl...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: İbrahim Emiroğlu
Format: Article
Language:English
Published: Türk Felsefe Derneği 2019-12-01
Series:Felsefe Dünyası
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1477042
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832570965658173440
author İbrahim Emiroğlu
author_facet İbrahim Emiroğlu
author_sort İbrahim Emiroğlu
collection DOAJ
description Mevlânâ, eserlerinde, akıl kavramını geniş boyutta ve kritiğe tabi tutarak ele almaktadır.Aklın aşk sahasında ve metafizik âlemde yetersiz olduğunu her fırsatta dile getirmesinerağmen yer yer aklın önemini vurgulamayı ihmal etmez. Akıl, Allah’ın iki âlemden de önceyarattığı yüce bir varlıktır. Akıl kılavuzdur; ön açar, yol gösterir; anlar, beller, hatırlar vetanır. O, insanı yanlıştan, eğriden ve kötüden men eder. Bu gibi önemli fonksiyonundandolayı akıl dinin esasıdır.Varlıkta asıl olan Hakk’ı bulmaktır. Bunun vasıtaları ise akıl, aşk, bilgidir. Ancak, Aklın gücüsınırlı olduğundan, Mutlak hakikati idrakte akıl yeterli değil aşk gereklidir. Akıl gölge, aşkgüneş mesabesindedir.Aklı iyi kullanmanın gereği ve önemi üzerinde duran Mevlânâ, daima aklı ve dini kılavuzedinme tavsiyesinde bulunur. Verdiği örneklerden, aklını iyi kullananların ve kullanmayanlarınözellikleri açığa çıkmaktadır.Aklı iyi kullanmak için onun önündeki engelleri tanımak ve bunların aklın sağlıklı düşünmesinenasıl tuzak oluşturduklarını bilmek gerekir. Cehalet, zan, gaflet, taklit, acelecilik, tahammülsüzlük,nefse uyma, hiddet ve şehvet, hisler ve hırslar, hayal ve vehim, haset ve kibirgibi engel ve tuzakları bilip bunlara karşı dikkatli olmak aklı iyi kullanmanın göstergesidir.Aklı iyi kullanmama ise, aklın önündeki bu engel ve tuzakları bilip bunları dikkate almamakdemektir.
format Article
id doaj-art-6ab153a5f35443fbaecf33b4f161775c
institution Kabale University
issn 1301-0875
language English
publishDate 2019-12-01
publisher Türk Felsefe Derneği
record_format Article
series Felsefe Dünyası
spelling doaj-art-6ab153a5f35443fbaecf33b4f161775c2025-02-02T13:31:15ZengTürk Felsefe DerneğiFelsefe Dünyası1301-08752019-12-01705362040MEVLÂNÂ’YA GÖRE AKIL NASIL KULLANILMALIDIR?İbrahim Emiroğlu0Dokuz eylül ÜniversitesiMevlânâ, eserlerinde, akıl kavramını geniş boyutta ve kritiğe tabi tutarak ele almaktadır.Aklın aşk sahasında ve metafizik âlemde yetersiz olduğunu her fırsatta dile getirmesinerağmen yer yer aklın önemini vurgulamayı ihmal etmez. Akıl, Allah’ın iki âlemden de önceyarattığı yüce bir varlıktır. Akıl kılavuzdur; ön açar, yol gösterir; anlar, beller, hatırlar vetanır. O, insanı yanlıştan, eğriden ve kötüden men eder. Bu gibi önemli fonksiyonundandolayı akıl dinin esasıdır.Varlıkta asıl olan Hakk’ı bulmaktır. Bunun vasıtaları ise akıl, aşk, bilgidir. Ancak, Aklın gücüsınırlı olduğundan, Mutlak hakikati idrakte akıl yeterli değil aşk gereklidir. Akıl gölge, aşkgüneş mesabesindedir.Aklı iyi kullanmanın gereği ve önemi üzerinde duran Mevlânâ, daima aklı ve dini kılavuzedinme tavsiyesinde bulunur. Verdiği örneklerden, aklını iyi kullananların ve kullanmayanlarınözellikleri açığa çıkmaktadır.Aklı iyi kullanmak için onun önündeki engelleri tanımak ve bunların aklın sağlıklı düşünmesinenasıl tuzak oluşturduklarını bilmek gerekir. Cehalet, zan, gaflet, taklit, acelecilik, tahammülsüzlük,nefse uyma, hiddet ve şehvet, hisler ve hırslar, hayal ve vehim, haset ve kibirgibi engel ve tuzakları bilip bunlara karşı dikkatli olmak aklı iyi kullanmanın göstergesidir.Aklı iyi kullanmama ise, aklın önündeki bu engel ve tuzakları bilip bunları dikkate almamakdemektir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1477042mewlana,reason,love,to use reasonto not use of reason in goodmistake.mevlana,akıl,aşkaklı kullanmaaklı iyi kullanma,yanlış
spellingShingle İbrahim Emiroğlu
MEVLÂNÂ’YA GÖRE AKIL NASIL KULLANILMALIDIR?
Felsefe Dünyası
mewlana,
reason,
love,
to use reason
to not use of reason in good
mistake.
mevlana,
akıl,
aşk
aklı kullanma
aklı iyi kullanma,
yanlış
title MEVLÂNÂ’YA GÖRE AKIL NASIL KULLANILMALIDIR?
title_full MEVLÂNÂ’YA GÖRE AKIL NASIL KULLANILMALIDIR?
title_fullStr MEVLÂNÂ’YA GÖRE AKIL NASIL KULLANILMALIDIR?
title_full_unstemmed MEVLÂNÂ’YA GÖRE AKIL NASIL KULLANILMALIDIR?
title_short MEVLÂNÂ’YA GÖRE AKIL NASIL KULLANILMALIDIR?
title_sort mevlana ya gore akil nasil kullanilmalidir
topic mewlana,
reason,
love,
to use reason
to not use of reason in good
mistake.
mevlana,
akıl,
aşk
aklı kullanma
aklı iyi kullanma,
yanlış
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1477042
work_keys_str_mv AT ibrahimemiroglu mevlanayagoreakilnasilkullanilmalidir