بررسی وتحلیل ویژگی‌های زبانی در نسخ خطی شروح شرف نامه نظامی گنجوی
مشتاقان فرهنگ و ادب ایرانی همواره در کشورهایی مانند هند، پاکستان، افغانستان و ... در پی التذاذ ادبی و دریافت صحیح از متون فارسی بوده، در تفهیم آن‌ها اهتمام ورزیده و به شرح آثاری مثل شرفنامه نظامی گنجوی پرداخته‌اند. نگارندگان در این مقاله به روش کتابخانه‌ای به کاربرد واژه‌ها، ریخت‌شناسی نوشتاری و دس...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Avestan |
| Published: |
University of Tabriz
2024-09-01
|
| Series: | زبان و ادب فارسی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_15990_ad33f4794c673d711b525110b08ba3d3.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832572950106079232 |
|---|---|
| author | ابراهیم اقبالی اباصلت احمدی دیزج محمد خاکپور محمدرضا عابدی |
| author_facet | ابراهیم اقبالی اباصلت احمدی دیزج محمد خاکپور محمدرضا عابدی |
| author_sort | ابراهیم اقبالی |
| collection | DOAJ |
| description | مشتاقان فرهنگ و ادب ایرانی همواره در کشورهایی مانند هند، پاکستان، افغانستان و ... در پی التذاذ ادبی و دریافت صحیح از متون فارسی بوده، در تفهیم آن‌ها اهتمام ورزیده و به شرح آثاری مثل شرفنامه نظامی گنجوی پرداخته‌اند. نگارندگان در این مقاله به روش کتابخانه‌ای به کاربرد واژه‌ها، ریخت‌شناسی نوشتاری و دستور زبان در نسخ خطی شروح شرفنامة نظامی گنجوی تأکید نموده با توجه به ویژگی‌های زبانی و سبکی آن‌ها را به دلیل هم-پوشانی و همسانی نثرشان توصیف می‌کنند. نتایج این بررسی بعد از معرفی مختصر نسخ خطی شروح شرفنامه به‌عنوان متون علمی- ادبی نشان‌دهندۀ آن است که همه شارحان با نگرش به محدوده مکانی آن‌ها، شبه‌قاره هند، بر زبان فارسی تسلط خوبی داشته و معانی و مفاهیم را با واژگان و جملاتی ساده، قابل‌فهم، صریح، روشن و منطبق با زبان معیار هند و حتی ایران آن زمان مستقیم انتقال داده‌اند. در عین ساده‌نویسی، از واژه‌های عربی و بومی یا اصطلاحات فنون ادبی و دیگر علوم و نیز آیات قرآنی و احادیث و عبارت‌های عربی بهره برده، از اطناب و زیاده‌گویی و کاربرد واژه‌های مترادف و پی‌درپی پرهیزکرده‌اند. علاوه بر این در شروح خطی مختصات دستوری مانند ترکیبات نحوی اضافی وصفی، ترکیبات و تکیه‌کلام‌های عربی، آیات و احادیث، افعل تفضیل، حروف و اسامی و افعال ساده و کهن استفاده‌شده و نثر آن‌ها را از یکدستی دور کرده است پس سبک آن‌ها ازنظر واژگان و ریخت‌شناسی، در مؤلفه‌های گزینش، ابداع و ساخت واژگان و رسم‌الخط بیشتر منطبق با ویژگی‌های نثر دوره غزنوی و سلجوقی (بینابین) بوده، نشانگر علمی بودن نثرآن‌هاست. |
| format | Article |
| id | doaj-art-68fe2020bfbc4942b74175e7c86e1496 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2251-7979 2676-6779 |
| language | Avestan |
| publishDate | 2024-09-01 |
| publisher | University of Tabriz |
| record_format | Article |
| series | زبان و ادب فارسی |
| spelling | doaj-art-68fe2020bfbc4942b74175e7c86e14962025-02-02T06:12:12ZaveUniversity of Tabrizزبان و ادب فارسی2251-79792676-67792024-09-0177249789710.22034/perlit.2023.50036.326215990بررسی وتحلیل ویژگی‌های زبانی در نسخ خطی شروح شرف نامه نظامی گنجویابراهیم اقبالی0اباصلت احمدی دیزج1محمد خاکپور2محمدرضا عابدی3گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایرانگروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایرانگروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایرانگروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایرانمشتاقان فرهنگ و ادب ایرانی همواره در کشورهایی مانند هند، پاکستان، افغانستان و ... در پی التذاذ ادبی و دریافت صحیح از متون فارسی بوده، در تفهیم آن‌ها اهتمام ورزیده و به شرح آثاری مثل شرفنامه نظامی گنجوی پرداخته‌اند. نگارندگان در این مقاله به روش کتابخانه‌ای به کاربرد واژه‌ها، ریخت‌شناسی نوشتاری و دستور زبان در نسخ خطی شروح شرفنامة نظامی گنجوی تأکید نموده با توجه به ویژگی‌های زبانی و سبکی آن‌ها را به دلیل هم-پوشانی و همسانی نثرشان توصیف می‌کنند. نتایج این بررسی بعد از معرفی مختصر نسخ خطی شروح شرفنامه به‌عنوان متون علمی- ادبی نشان‌دهندۀ آن است که همه شارحان با نگرش به محدوده مکانی آن‌ها، شبه‌قاره هند، بر زبان فارسی تسلط خوبی داشته و معانی و مفاهیم را با واژگان و جملاتی ساده، قابل‌فهم، صریح، روشن و منطبق با زبان معیار هند و حتی ایران آن زمان مستقیم انتقال داده‌اند. در عین ساده‌نویسی، از واژه‌های عربی و بومی یا اصطلاحات فنون ادبی و دیگر علوم و نیز آیات قرآنی و احادیث و عبارت‌های عربی بهره برده، از اطناب و زیاده‌گویی و کاربرد واژه‌های مترادف و پی‌درپی پرهیزکرده‌اند. علاوه بر این در شروح خطی مختصات دستوری مانند ترکیبات نحوی اضافی وصفی، ترکیبات و تکیه‌کلام‌های عربی، آیات و احادیث، افعل تفضیل، حروف و اسامی و افعال ساده و کهن استفاده‌شده و نثر آن‌ها را از یکدستی دور کرده است پس سبک آن‌ها ازنظر واژگان و ریخت‌شناسی، در مؤلفه‌های گزینش، ابداع و ساخت واژگان و رسم‌الخط بیشتر منطبق با ویژگی‌های نثر دوره غزنوی و سلجوقی (بینابین) بوده، نشانگر علمی بودن نثرآن‌هاست.https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_15990_ad33f4794c673d711b525110b08ba3d3.pdfویژگی‌های زبانینسخ خطی شروحشرف نامهنظامی گنجوی |
| spellingShingle | ابراهیم اقبالی اباصلت احمدی دیزج محمد خاکپور محمدرضا عابدی بررسی وتحلیل ویژگی‌های زبانی در نسخ خطی شروح شرف نامه نظامی گنجوی زبان و ادب فارسی ویژگی‌های زبانی نسخ خطی شروح شرف نامه نظامی گنجوی |
| title | بررسی وتحلیل ویژگی‌های زبانی در نسخ خطی شروح شرف نامه نظامی گنجوی |
| title_full | بررسی وتحلیل ویژگی‌های زبانی در نسخ خطی شروح شرف نامه نظامی گنجوی |
| title_fullStr | بررسی وتحلیل ویژگی‌های زبانی در نسخ خطی شروح شرف نامه نظامی گنجوی |
| title_full_unstemmed | بررسی وتحلیل ویژگی‌های زبانی در نسخ خطی شروح شرف نامه نظامی گنجوی |
| title_short | بررسی وتحلیل ویژگی‌های زبانی در نسخ خطی شروح شرف نامه نظامی گنجوی |
| title_sort | بررسی وتحلیل ویژگی‌های زبانی در نسخ خطی شروح شرف نامه نظامی گنجوی |
| topic | ویژگی‌های زبانی نسخ خطی شروح شرف نامه نظامی گنجوی |
| url | https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_15990_ad33f4794c673d711b525110b08ba3d3.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ạbrạhymạqbạly brrsywtḥlylwyzẖgyhạyzbạnydrnskẖkẖṭysẖrwḥsẖrfnạmhnẓạmygnjwy AT ạbạṣltạḥmdydyzj brrsywtḥlylwyzẖgyhạyzbạnydrnskẖkẖṭysẖrwḥsẖrfnạmhnẓạmygnjwy AT mḥmdkẖạḵpwr brrsywtḥlylwyzẖgyhạyzbạnydrnskẖkẖṭysẖrwḥsẖrfnạmhnẓạmygnjwy AT mḥmdrḍạʿạbdy brrsywtḥlylwyzẖgyhạyzbạnydrnskẖkẖṭysẖrwḥsẖrfnạmhnẓạmygnjwy |