Mâder-i Mevlânâ Mümine Hatun’a Yazılan Manzumeler
Hz. Mevlânâ (ö. 1273) ve eserleri Osmanlı toplumuna derinden tesir etmiş, bu etki klasik Türk edebiyatına da yansımış, Mevlevî olsun ya da olmasın birçok divan şairi eserlerini Mevlevîlik unsurları ile süslemiştir. Bunun yanı sıra Mevlânâ için methiyeler yazılmış, bu şiirlerde Mevlânâ’nın yakın çevr...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Selcuk University Press
2021-06-01
|
| Series: | Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1792556 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832565928401829888 |
|---|---|
| author | Zeynep Koyuncu |
| author_facet | Zeynep Koyuncu |
| author_sort | Zeynep Koyuncu |
| collection | DOAJ |
| description | Hz. Mevlânâ (ö. 1273) ve eserleri Osmanlı toplumuna derinden tesir etmiş, bu etki klasik Türk edebiyatına da yansımış, Mevlevî olsun ya da olmasın birçok divan şairi eserlerini Mevlevîlik unsurları ile süslemiştir. Bunun yanı sıra Mevlânâ için methiyeler yazılmış, bu şiirlerde Mevlânâ’nın yakın çevresi ve aile fertlerinden de bahsedilmiştir. Mevlevî şairler Mevlânâ’nın annesi Mümine Hatun’u tıpkı Mevlânâ’yı andıkları gibi anıp övmüş, Mâder-i Mevlânâ’ya hürmetlerini şiirle ifade etmişlerdir. Mevlevî şeyh ve edibi Ahmet Midhat Beytur (ö. 1971) Mümine Hatun için bir kıta yazmış, son dönem Mevlevî şeyh ve şairlerinden Ahmed Remzi Akyürek (ö. 1944) Bir Günlük Karaman Seyahatnamesi içinde geçen beş beyitlik bir tegazzülü Karaman Mevlevîhanesi’ni ziyareti esnasında Mâder-i Mevlânâ’nın manevi huzuruna sunmuştur. Zira Mevlevî adabına göre bir “berg-i sebz” ile de olsa hediye vermek gerekir. Mevlevîlikte kutsal sayılan 9 ve 18 sayıları hediyeleşirken de geçerli olmuştur. Mâder-i Mevlânâ için 18 beyitten oluşan bir kaside kim olduğunu tespit edilemeyen Gâlib (ö. ?) mahlaslı Mevlevî bir şaire aittir. Gâlib’in talik hatlı levha şeklindeki kasidesini görüp çok beğenen Hattat Giritli Şükrü (ö. ?) önce bu kasidenin sonuna nesih hatla 4 beyit eklemiş, ardından kendisi de 19 beyitlik nesih hatlı ayrı bir kaside yazmıştır. Bu levha günümüzde Karaman Mevlevîhânesi’ndedir. Eldeki çalışmada Mâder-i Mevlânâ hakkında kaynaklarda yer alan kısıtlı bilgi verildikten sonra onun için yazılmış dört manzume bir araya getirilmiştir. İncelenen şiirlerin tamamında Mevlânâ’nın annesinin çeşitli sıfatlarla övüldüğü, annelik vasfı ve dinî unsurlar ile kendisinden himmet, yardım, merhamet istendiği görülmüştür. |
| format | Article |
| id | doaj-art-6876a55f337b45eaab9d0a64cf4eddd9 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2458-908X 2458-908X |
| language | English |
| publishDate | 2021-06-01 |
| publisher | Selcuk University Press |
| record_format | Article |
| series | Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi |
| spelling | doaj-art-6876a55f337b45eaab9d0a64cf4eddd92025-02-03T01:06:03ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi2458-908X2458-908X2021-06-0145253270https://doi.org/10.21497/sefad.944085Mâder-i Mevlânâ Mümine Hatun’a Yazılan ManzumelerZeynep KoyuncuHz. Mevlânâ (ö. 1273) ve eserleri Osmanlı toplumuna derinden tesir etmiş, bu etki klasik Türk edebiyatına da yansımış, Mevlevî olsun ya da olmasın birçok divan şairi eserlerini Mevlevîlik unsurları ile süslemiştir. Bunun yanı sıra Mevlânâ için methiyeler yazılmış, bu şiirlerde Mevlânâ’nın yakın çevresi ve aile fertlerinden de bahsedilmiştir. Mevlevî şairler Mevlânâ’nın annesi Mümine Hatun’u tıpkı Mevlânâ’yı andıkları gibi anıp övmüş, Mâder-i Mevlânâ’ya hürmetlerini şiirle ifade etmişlerdir. Mevlevî şeyh ve edibi Ahmet Midhat Beytur (ö. 1971) Mümine Hatun için bir kıta yazmış, son dönem Mevlevî şeyh ve şairlerinden Ahmed Remzi Akyürek (ö. 1944) Bir Günlük Karaman Seyahatnamesi içinde geçen beş beyitlik bir tegazzülü Karaman Mevlevîhanesi’ni ziyareti esnasında Mâder-i Mevlânâ’nın manevi huzuruna sunmuştur. Zira Mevlevî adabına göre bir “berg-i sebz” ile de olsa hediye vermek gerekir. Mevlevîlikte kutsal sayılan 9 ve 18 sayıları hediyeleşirken de geçerli olmuştur. Mâder-i Mevlânâ için 18 beyitten oluşan bir kaside kim olduğunu tespit edilemeyen Gâlib (ö. ?) mahlaslı Mevlevî bir şaire aittir. Gâlib’in talik hatlı levha şeklindeki kasidesini görüp çok beğenen Hattat Giritli Şükrü (ö. ?) önce bu kasidenin sonuna nesih hatla 4 beyit eklemiş, ardından kendisi de 19 beyitlik nesih hatlı ayrı bir kaside yazmıştır. Bu levha günümüzde Karaman Mevlevîhânesi’ndedir. Eldeki çalışmada Mâder-i Mevlânâ hakkında kaynaklarda yer alan kısıtlı bilgi verildikten sonra onun için yazılmış dört manzume bir araya getirilmiştir. İncelenen şiirlerin tamamında Mevlânâ’nın annesinin çeşitli sıfatlarla övüldüğü, annelik vasfı ve dinî unsurlar ile kendisinden himmet, yardım, merhamet istendiği görülmüştür.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1792556mâder-i mevlânâmümine sultanmanzumemethiye |
| spellingShingle | Zeynep Koyuncu Mâder-i Mevlânâ Mümine Hatun’a Yazılan Manzumeler Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi mâder-i mevlânâ mümine sultan manzume methiye |
| title | Mâder-i Mevlânâ Mümine Hatun’a Yazılan Manzumeler |
| title_full | Mâder-i Mevlânâ Mümine Hatun’a Yazılan Manzumeler |
| title_fullStr | Mâder-i Mevlânâ Mümine Hatun’a Yazılan Manzumeler |
| title_full_unstemmed | Mâder-i Mevlânâ Mümine Hatun’a Yazılan Manzumeler |
| title_short | Mâder-i Mevlânâ Mümine Hatun’a Yazılan Manzumeler |
| title_sort | mader i mevlana mumine hatun a yazilan manzumeler |
| topic | mâder-i mevlânâ mümine sultan manzume methiye |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1792556 |
| work_keys_str_mv | AT zeynepkoyuncu maderimevlanamuminehatunayazılanmanzumeler |