کاهش آسیب یخ‌زدگی در گیاه پوششی کورونیلا (Coronilla varia) با محلول‌پاشی گلایسین بتائین

سابقه و هدف: کورونیلا (Coronilla varia) یا یونجه تاجی یکی از گیاهان خانواده Fabaceae است که به صورت خودرو در مناطق مختلف ایران پراکنش دارد. سرعت گسترش مناسب ریشه و شاخساره، همچنین کیفیت ظاهری این گیاه در شرایط تنش سبب شده که برای کنترل فرسایش خاک از آن استفاده شود. علاوه بر این، دارا بودن پتانسیل سر...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: زهرا حاتمی, زینب روئین, محمد علی شیری
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2021-12-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_5919_e6d681f160126651b8cdd2ae2a941985.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586575989440512
author زهرا حاتمی
زینب روئین
محمد علی شیری
author_facet زهرا حاتمی
زینب روئین
محمد علی شیری
author_sort زهرا حاتمی
collection DOAJ
description سابقه و هدف: کورونیلا (Coronilla varia) یا یونجه تاجی یکی از گیاهان خانواده Fabaceae است که به صورت خودرو در مناطق مختلف ایران پراکنش دارد. سرعت گسترش مناسب ریشه و شاخساره، همچنین کیفیت ظاهری این گیاه در شرایط تنش سبب شده که برای کنترل فرسایش خاک از آن استفاده شود. علاوه بر این، دارا بودن پتانسیل سرزنی و رشد مجدد، کورونیلا را به یک گزینه مناسب برای جایگزین شدن با چمن در فضاهای سبز تبدیل کرده است. این مطالعه با هدف ارزیابی پاسخ کورونیلا به تنش یخ‌زدگی و تاثیر گلایسین بتائین در کاهش آسیب‌ به گیاهچه آن، انجام شد.مواد و روش‌ها: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. دمای پایین به مدت یک ساعت در پنج سطح [25 (شاهد)، صفر، ۵-، ۱۰- و ۱۵- درجه سلسیوس] به عنوان فاکتور اول و محلول‌پاشی با گلایسین بتائین (یک روز قبل از تنش یخ‌زدگی) در دو سطح (صفر و ۱۰۰ میلی‌مولار) به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شد. بعد از تنش یخ‌زدگی، میزان آسیب یخ‌زدگی و شاخص‌های فیزیولوژیک (محتوای نسبی آب، نشت یونی) و بیوشیمیایی (میزان کلروفیل، پرولین، پراکسیداسیون لیپیدها، پروتئین و آنزیم پراکسیداز) اندازه‌گیری شد.یافته‌ها: براساس نتایج، مواجه گیاهچه کورونیلا با دماهای پایین (10- و 15- درجه سلسیوس) موجب افزایش آسیب به شاخساره آن شد. عدم تفاوت معنی‌دار بین دمای صفر و 5- درجه سلسیوس نشان‌دهنده قابل تحمل بودن دمای 5- درجه سلسیوس برای گیاه است. محلول‌پاشی با گلایسین بتائین خسارت و آسیب به برگ را کاهش داد. نتایج نشان داد که تحت تنش یخ‌زدگی محتوای نسبی آب برگ و ریشه کاهش می‌یابد. کمترین محتوای نسبی آب برگ با میزان 18/57 درصد و 02/59 درصد به ترتیب مربوط به تنش شدید در دماهای 10- و 15- درجه سلسیوس بود. مواجه گیاه با دماهای یخ‌زدگی مقدار نشت یونی ریشه و برگ را افزایش داد، به طوری که تحت تنش شدید دمای پایین (15- درجه سلسیوس) نسبت به شاهد (دمای 25 درجه سلسیوس) میزان نشت یونی برگ افزایش 27 درصدی نشان داد. با کاهش دما، محتوای کلروفیل برگ ابتدا در دمای صفر درجه سلسیوس نسبت به دمای 25 درجه سلسیوس افزایش و در دماهایی زیر صفر درجه سلسیوس کاهش یافت. در حالی که کاربرد گلایسین بتائین (100 میلی‌مولار) باعث افزایش محتوای کلروفیل برگ تحت شرایط تنش یخ‌زدگی شد. نتایج نشان داد که با کاهش دما، میزان پرولین در برگ و ریشه افزایش می‌یابد. محلول‌پاشی گلایسین بتائین باعث افزایش 7 درصدی پرولین برگ شد. از طرف دیگر، تنش یخ‌زدگی منجر به کاهش میزان پروتئین برگ (16 درصد) و ریشه (26 درصد) کورونیلا در دمای 10- درجه سلسیوس شد. علاوه بر این با کاهش دما، میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز برگ (66 درصد) و ریشه (156 درصد) و همچنین میزان مالون دی‎آلدهید برگ (193 درصد) و ریشه (141 درصد) افزایش یافت. نتیجه‌گیری: می‌توان جمع‌بندی کرد که شاخص‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی کورونیلا تحت تأثیر تنش یخ‌زدگی قرار گرفتند. براساس نتایج، میزان آسیب‌پذیری برگ کورونیلا بیشتر از ریشه بود. دمای پایین از طریق کاهش محتوای نسبی آب برگ و ریشه و افزایش نشت یونی سبب آسیب به شاخساره کورونیلا شد، در حالی که محلول‌پاشی با 100 میلی‌مولار گلایسین بتائین اثرات منفی تنش را کاهش داد. همچنین محلول‎پاشی گلایسین بتائین از طریق افزایش تجمع اسمولیت‎های سازگار مانند پرولین در برگ و ریشه باعث کاهش اثرات نامطلوب تنش دمای پایین در کورونیلا گردید.
format Article
id doaj-art-6779675f1d1a4d19ae4e543aa055e6dd
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2021-12-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-6779675f1d1a4d19ae4e543aa055e6dd2025-01-25T06:59:52ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782021-12-0128419521210.22069/jopp.2021.18569.27385919کاهش آسیب یخ‌زدگی در گیاه پوششی کورونیلا (Coronilla varia) با محلول‌پاشی گلایسین بتائینزهرا حاتمی0زینب روئین1محمد علی شیری2دانشجوی کارشناسی‌ارشد علوم باغبانی- گیاهان زینتی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایراننویسنده مسئول، استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایراناستادیار پژوهشی، پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه گرمسیری، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رامسر، ایرانسابقه و هدف: کورونیلا (Coronilla varia) یا یونجه تاجی یکی از گیاهان خانواده Fabaceae است که به صورت خودرو در مناطق مختلف ایران پراکنش دارد. سرعت گسترش مناسب ریشه و شاخساره، همچنین کیفیت ظاهری این گیاه در شرایط تنش سبب شده که برای کنترل فرسایش خاک از آن استفاده شود. علاوه بر این، دارا بودن پتانسیل سرزنی و رشد مجدد، کورونیلا را به یک گزینه مناسب برای جایگزین شدن با چمن در فضاهای سبز تبدیل کرده است. این مطالعه با هدف ارزیابی پاسخ کورونیلا به تنش یخ‌زدگی و تاثیر گلایسین بتائین در کاهش آسیب‌ به گیاهچه آن، انجام شد.مواد و روش‌ها: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. دمای پایین به مدت یک ساعت در پنج سطح [25 (شاهد)، صفر، ۵-، ۱۰- و ۱۵- درجه سلسیوس] به عنوان فاکتور اول و محلول‌پاشی با گلایسین بتائین (یک روز قبل از تنش یخ‌زدگی) در دو سطح (صفر و ۱۰۰ میلی‌مولار) به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شد. بعد از تنش یخ‌زدگی، میزان آسیب یخ‌زدگی و شاخص‌های فیزیولوژیک (محتوای نسبی آب، نشت یونی) و بیوشیمیایی (میزان کلروفیل، پرولین، پراکسیداسیون لیپیدها، پروتئین و آنزیم پراکسیداز) اندازه‌گیری شد.یافته‌ها: براساس نتایج، مواجه گیاهچه کورونیلا با دماهای پایین (10- و 15- درجه سلسیوس) موجب افزایش آسیب به شاخساره آن شد. عدم تفاوت معنی‌دار بین دمای صفر و 5- درجه سلسیوس نشان‌دهنده قابل تحمل بودن دمای 5- درجه سلسیوس برای گیاه است. محلول‌پاشی با گلایسین بتائین خسارت و آسیب به برگ را کاهش داد. نتایج نشان داد که تحت تنش یخ‌زدگی محتوای نسبی آب برگ و ریشه کاهش می‌یابد. کمترین محتوای نسبی آب برگ با میزان 18/57 درصد و 02/59 درصد به ترتیب مربوط به تنش شدید در دماهای 10- و 15- درجه سلسیوس بود. مواجه گیاه با دماهای یخ‌زدگی مقدار نشت یونی ریشه و برگ را افزایش داد، به طوری که تحت تنش شدید دمای پایین (15- درجه سلسیوس) نسبت به شاهد (دمای 25 درجه سلسیوس) میزان نشت یونی برگ افزایش 27 درصدی نشان داد. با کاهش دما، محتوای کلروفیل برگ ابتدا در دمای صفر درجه سلسیوس نسبت به دمای 25 درجه سلسیوس افزایش و در دماهایی زیر صفر درجه سلسیوس کاهش یافت. در حالی که کاربرد گلایسین بتائین (100 میلی‌مولار) باعث افزایش محتوای کلروفیل برگ تحت شرایط تنش یخ‌زدگی شد. نتایج نشان داد که با کاهش دما، میزان پرولین در برگ و ریشه افزایش می‌یابد. محلول‌پاشی گلایسین بتائین باعث افزایش 7 درصدی پرولین برگ شد. از طرف دیگر، تنش یخ‌زدگی منجر به کاهش میزان پروتئین برگ (16 درصد) و ریشه (26 درصد) کورونیلا در دمای 10- درجه سلسیوس شد. علاوه بر این با کاهش دما، میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز برگ (66 درصد) و ریشه (156 درصد) و همچنین میزان مالون دی‎آلدهید برگ (193 درصد) و ریشه (141 درصد) افزایش یافت. نتیجه‌گیری: می‌توان جمع‌بندی کرد که شاخص‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی کورونیلا تحت تأثیر تنش یخ‌زدگی قرار گرفتند. براساس نتایج، میزان آسیب‌پذیری برگ کورونیلا بیشتر از ریشه بود. دمای پایین از طریق کاهش محتوای نسبی آب برگ و ریشه و افزایش نشت یونی سبب آسیب به شاخساره کورونیلا شد، در حالی که محلول‌پاشی با 100 میلی‌مولار گلایسین بتائین اثرات منفی تنش را کاهش داد. همچنین محلول‎پاشی گلایسین بتائین از طریق افزایش تجمع اسمولیت‎های سازگار مانند پرولین در برگ و ریشه باعث کاهش اثرات نامطلوب تنش دمای پایین در کورونیلا گردید.https://jopp.gau.ac.ir/article_5919_e6d681f160126651b8cdd2ae2a941985.pdfپاسخ فیزیولوژیکپرولینتنشکورونیلانشت یونی
spellingShingle زهرا حاتمی
زینب روئین
محمد علی شیری
کاهش آسیب یخ‌زدگی در گیاه پوششی کورونیلا (Coronilla varia) با محلول‌پاشی گلایسین بتائین
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
پاسخ فیزیولوژیک
پرولین
تنش
کورونیلا
نشت یونی
title کاهش آسیب یخ‌زدگی در گیاه پوششی کورونیلا (Coronilla varia) با محلول‌پاشی گلایسین بتائین
title_full کاهش آسیب یخ‌زدگی در گیاه پوششی کورونیلا (Coronilla varia) با محلول‌پاشی گلایسین بتائین
title_fullStr کاهش آسیب یخ‌زدگی در گیاه پوششی کورونیلا (Coronilla varia) با محلول‌پاشی گلایسین بتائین
title_full_unstemmed کاهش آسیب یخ‌زدگی در گیاه پوششی کورونیلا (Coronilla varia) با محلول‌پاشی گلایسین بتائین
title_short کاهش آسیب یخ‌زدگی در گیاه پوششی کورونیلا (Coronilla varia) با محلول‌پاشی گلایسین بتائین
title_sort کاهش آسیب یخ‌زدگی در گیاه پوششی کورونیلا coronilla varia با محلول‌پاشی گلایسین بتائین
topic پاسخ فیزیولوژیک
پرولین
تنش
کورونیلا
نشت یونی
url https://jopp.gau.ac.ir/article_5919_e6d681f160126651b8cdd2ae2a941985.pdf
work_keys_str_mv AT zhrạḥạtmy ḵạhsẖậsybykẖzdgydrgyạhpwsẖsẖyḵwrwnylạcoronillavariabạmḥlwlpạsẖyglạysynbtạỷyn
AT zynbrwỷyn ḵạhsẖậsybykẖzdgydrgyạhpwsẖsẖyḵwrwnylạcoronillavariabạmḥlwlpạsẖyglạysynbtạỷyn
AT mḥmdʿlysẖyry ḵạhsẖậsybykẖzdgydrgyạhpwsẖsẖyḵwrwnylạcoronillavariabạmḥlwlpạsẖyglạysynbtạỷyn