کاهش آسیب یخ‌زدگی در گیاه پوششی کورونیلا (Coronilla varia) با محلول‌پاشی گلایسین بتائین
سابقه و هدف: کورونیلا (Coronilla varia) یا یونجه تاجی یکی از گیاهان خانواده Fabaceae است که به صورت خودرو در مناطق مختلف ایران پراکنش دارد. سرعت گسترش مناسب ریشه و شاخساره، همچنین کیفیت ظاهری این گیاه در شرایط تنش سبب شده که برای کنترل فرسایش خاک از آن استفاده شود. علاوه بر این، دارا بودن پتانسیل سر...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2021-12-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_5919_e6d681f160126651b8cdd2ae2a941985.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | سابقه و هدف: کورونیلا (Coronilla varia) یا یونجه تاجی یکی از گیاهان خانواده Fabaceae است که به صورت خودرو در مناطق مختلف ایران پراکنش دارد. سرعت گسترش مناسب ریشه و شاخساره، همچنین کیفیت ظاهری این گیاه در شرایط تنش سبب شده که برای کنترل فرسایش خاک از آن استفاده شود. علاوه بر این، دارا بودن پتانسیل سرزنی و رشد مجدد، کورونیلا را به یک گزینه مناسب برای جایگزین شدن با چمن در فضاهای سبز تبدیل کرده است. این مطالعه با هدف ارزیابی پاسخ کورونیلا به تنش یخ‌زدگی و تاثیر گلایسین بتائین در کاهش آسیب به گیاهچه آن، انجام شد.مواد و روش‌ها: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. دمای پایین به مدت یک ساعت در پنج سطح [25 (شاهد)، صفر، ۵-، ۱۰- و ۱۵- درجه سلسیوس] به عنوان فاکتور اول و محلول‌پاشی با گلایسین بتائین (یک روز قبل از تنش یخ‌زدگی) در دو سطح (صفر و ۱۰۰ میلی‌مولار) به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شد. بعد از تنش یخ‌زدگی، میزان آسیب یخ‌زدگی و شاخص‌های فیزیولوژیک (محتوای نسبی آب، نشت یونی) و بیوشیمیایی (میزان کلروفیل، پرولین، پراکسیداسیون لیپیدها، پروتئین و آنزیم پراکسیداز) اندازه‌گیری شد.یافته‌ها: براساس نتایج، مواجه گیاهچه کورونیلا با دماهای پایین (10- و 15- درجه سلسیوس) موجب افزایش آسیب به شاخساره آن شد. عدم تفاوت معنی‌دار بین دمای صفر و 5- درجه سلسیوس نشان‌دهنده قابل تحمل بودن دمای 5- درجه سلسیوس برای گیاه است. محلول‌پاشی با گلایسین بتائین خسارت و آسیب به برگ را کاهش داد. نتایج نشان داد که تحت تنش یخ‌زدگی محتوای نسبی آب برگ و ریشه کاهش می‌یابد. کمترین محتوای نسبی آب برگ با میزان 18/57 درصد و 02/59 درصد به ترتیب مربوط به تنش شدید در دماهای 10- و 15- درجه سلسیوس بود. مواجه گیاه با دماهای یخ‌زدگی مقدار نشت یونی ریشه و برگ را افزایش داد، به طوری که تحت تنش شدید دمای پایین (15- درجه سلسیوس) نسبت به شاهد (دمای 25 درجه سلسیوس) میزان نشت یونی برگ افزایش 27 درصدی نشان داد. با کاهش دما، محتوای کلروفیل برگ ابتدا در دمای صفر درجه سلسیوس نسبت به دمای 25 درجه سلسیوس افزایش و در دماهایی زیر صفر درجه سلسیوس کاهش یافت. در حالی که کاربرد گلایسین بتائین (100 میلی‌مولار) باعث افزایش محتوای کلروفیل برگ تحت شرایط تنش یخ‌زدگی شد. نتایج نشان داد که با کاهش دما، میزان پرولین در برگ و ریشه افزایش می‌یابد. محلول‌پاشی گلایسین بتائین باعث افزایش 7 درصدی پرولین برگ شد. از طرف دیگر، تنش یخ‌زدگی منجر به کاهش میزان پروتئین برگ (16 درصد) و ریشه (26 درصد) کورونیلا در دمای 10- درجه سلسیوس شد. علاوه بر این با کاهش دما، میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز برگ (66 درصد) و ریشه (156 درصد) و همچنین میزان مالون دیآلدهید برگ (193 درصد) و ریشه (141 درصد) افزایش یافت. نتیجه‌گیری: می‌توان جمع‌بندی کرد که شاخص‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی کورونیلا تحت تأثیر تنش یخ‌زدگی قرار گرفتند. براساس نتایج، میزان آسیب‌پذیری برگ کورونیلا بیشتر از ریشه بود. دمای پایین از طریق کاهش محتوای نسبی آب برگ و ریشه و افزایش نشت یونی سبب آسیب به شاخساره کورونیلا شد، در حالی که محلول‌پاشی با 100 میلی‌مولار گلایسین بتائین اثرات منفی تنش را کاهش داد. همچنین محلول‌پاشی گلایسین بتائین از طریق افزایش تجمع اسمولیتهای سازگار مانند پرولین در برگ و ریشه باعث کاهش اثرات نامطلوب تنش دمای پایین در کورونیلا گردید. |
|---|---|
| ISSN: | 2322-2050 2322-2778 |