بررسی اثر کاربرد ترکیبی علف‌کش‌های پیش‌کاشت و پس‌رویشی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم

سابقه و هدف: گندم (Triticum aestivum L.) یکی از مهم‌ترین غلات پاییزه در خوزستان و غذای اصلی میلیون‌ها نفر در ایران و سراسر جهان می‌باشد. بدون در نظر گرفتن دیگر راه‌های افزایش عملکرد محصول گندم، کنترل علف‌های هرز یکی از عوامل مهم در افزایش کمی و کیفی آن است. یکی از راهکارهای بهبود عملکرد گندم به ویژه...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: نعیم مقدم, علی منصفی, امیر آینه بند
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2023-09-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_6665_6c25fadf4b2142d7ebea5274c7df3a46.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586575751413760
author نعیم مقدم
علی منصفی
امیر آینه بند
author_facet نعیم مقدم
علی منصفی
امیر آینه بند
author_sort نعیم مقدم
collection DOAJ
description سابقه و هدف: گندم (Triticum aestivum L.) یکی از مهم‌ترین غلات پاییزه در خوزستان و غذای اصلی میلیون‌ها نفر در ایران و سراسر جهان می‌باشد. بدون در نظر گرفتن دیگر راه‌های افزایش عملکرد محصول گندم، کنترل علف‌های هرز یکی از عوامل مهم در افزایش کمی و کیفی آن است. یکی از راهکارهای بهبود عملکرد گندم به ویژه در خوزستان، جلوگیری از طغیان و مدیریت علف‌های هرز و کاهش رقابت آن با گیاه گندم می‌باشد. در گندم، وابستگی به علفکش‌های پس‌رویشی برای کنترل علف‌های هرز وجود دارد و باید به گونه‌ای منطقی استفاده شود که این دسته از مشکلات به حداقل خود برسد. این پژوهش به منظور بررسی و مقایسه الگوی‌های استفاده از علفکش‌های پیش‌رویشی و پس‌رویشی بر عملکرد گندم انجام شد. مواد و روش‌ها: به ‌منظور بررسی اثر علفکش‌های پیش‌رویشی و پس‌رویشی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم، پژوهشی مزرعه‌ای به‌صورت طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 99-1398 در مزرعه شماره یک گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. تیمارهای این آزمایش شامل؛ بدون کنترل، وجین دستی (30 و 60 روز بعد از کاشت)، پندیمتالین+آتلانتیس، پندیمتالین+متریبوزین، تریفلورالین+آتلانتیس، تریفلورالین+متریبوزین، پندیمتالین+توفوردی، تریفلورالین+توفوردی، کشت مخلوط ماش سبز+توفوردی و توفوردی بود. رقم گندم مورد مطالعه در این پژوهش رقم مهرگان بود. علفکش تریفلورالین به صورت پیش کاشت و پندیمتالین به صورت پیش‌رویشی مصرف شد. عملکرد و اجزای عملکرد دانه از سطحی معادل دو متر مربع انتخاب و محاسبه گردید. یافته‌ها: روش‌های کنترلی وجین دستی و پندیمتالین+آتلانتیس تأثیر مثبت بر افزایش وزن هزار دانه و تیمار تریفلورالین+ توفوردی تأثیر منفی بر وزن هزار دانه داشتند. بررسی تغییرات عملکرد دانه گندم در بین سطوح کنترل علف‌های هرز نشان داد که سطوح تیماری وجین دستی و پندیمتالین+آتلانتیس به ترتیب دارای میانگین عملکرد دانه 86/3و 93/3، تن در هکتار بودند که نسبت به شاهد بیشتر ولی در دیگر تیمارهای علفکشی، عملکرد دانه کمتری مشاهده شد. با توجه به نتایج بدست آمده استفاده از علفکش پیش کاشتی پندیمتالین به همراه علفکش آتلانتیس و متریبوزین منجر به افزایش عملکرد نسبت به تیمار شاهد و مصرف علفکش تریفلورالین گردید. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که تیمارهای وجین دستی، 750 گرم در هکتار پندیمتالین + 5/1 لیتر در هکتار آتلانتیس، به واسطه کاهش میزان تداخل علف‌های هرز و افزایش میزان جذب عناصر غذایی، سبب بهبود خصوصیات رشدی و عملکردی گندم شدند. در مقابل، سه تیمار کنترلی یک کیلوگرم در هکتار تریفلورالین + 5/1 لیتر آتلانتیس، یک کیلوگرم در هکتار تریفلورالین + 200 گرم متریبوزین و یک کیلوگرم تریفلورالین + 5/1 لیتر در هکتار توفوردی تأثیر منفی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم داشته و سبب افت معنی‌دار این صفت نسبت به شرایط شاهد شدند.
format Article
id doaj-art-65a78085bc05496baeea475c9a01c72e
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2023-09-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-65a78085bc05496baeea475c9a01c72e2025-01-25T07:02:04ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782023-09-0130312314010.22069/jopp.2023.20748.29786665بررسی اثر کاربرد ترکیبی علف‌کش‌های پیش‌کاشت و پس‌رویشی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندمنعیم مقدم0علی منصفی1امیر آینه بند2دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.نویسنده مسئول، استادیار گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.استاد گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.سابقه و هدف: گندم (Triticum aestivum L.) یکی از مهم‌ترین غلات پاییزه در خوزستان و غذای اصلی میلیون‌ها نفر در ایران و سراسر جهان می‌باشد. بدون در نظر گرفتن دیگر راه‌های افزایش عملکرد محصول گندم، کنترل علف‌های هرز یکی از عوامل مهم در افزایش کمی و کیفی آن است. یکی از راهکارهای بهبود عملکرد گندم به ویژه در خوزستان، جلوگیری از طغیان و مدیریت علف‌های هرز و کاهش رقابت آن با گیاه گندم می‌باشد. در گندم، وابستگی به علفکش‌های پس‌رویشی برای کنترل علف‌های هرز وجود دارد و باید به گونه‌ای منطقی استفاده شود که این دسته از مشکلات به حداقل خود برسد. این پژوهش به منظور بررسی و مقایسه الگوی‌های استفاده از علفکش‌های پیش‌رویشی و پس‌رویشی بر عملکرد گندم انجام شد. مواد و روش‌ها: به ‌منظور بررسی اثر علفکش‌های پیش‌رویشی و پس‌رویشی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم، پژوهشی مزرعه‌ای به‌صورت طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 99-1398 در مزرعه شماره یک گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. تیمارهای این آزمایش شامل؛ بدون کنترل، وجین دستی (30 و 60 روز بعد از کاشت)، پندیمتالین+آتلانتیس، پندیمتالین+متریبوزین، تریفلورالین+آتلانتیس، تریفلورالین+متریبوزین، پندیمتالین+توفوردی، تریفلورالین+توفوردی، کشت مخلوط ماش سبز+توفوردی و توفوردی بود. رقم گندم مورد مطالعه در این پژوهش رقم مهرگان بود. علفکش تریفلورالین به صورت پیش کاشت و پندیمتالین به صورت پیش‌رویشی مصرف شد. عملکرد و اجزای عملکرد دانه از سطحی معادل دو متر مربع انتخاب و محاسبه گردید. یافته‌ها: روش‌های کنترلی وجین دستی و پندیمتالین+آتلانتیس تأثیر مثبت بر افزایش وزن هزار دانه و تیمار تریفلورالین+ توفوردی تأثیر منفی بر وزن هزار دانه داشتند. بررسی تغییرات عملکرد دانه گندم در بین سطوح کنترل علف‌های هرز نشان داد که سطوح تیماری وجین دستی و پندیمتالین+آتلانتیس به ترتیب دارای میانگین عملکرد دانه 86/3و 93/3، تن در هکتار بودند که نسبت به شاهد بیشتر ولی در دیگر تیمارهای علفکشی، عملکرد دانه کمتری مشاهده شد. با توجه به نتایج بدست آمده استفاده از علفکش پیش کاشتی پندیمتالین به همراه علفکش آتلانتیس و متریبوزین منجر به افزایش عملکرد نسبت به تیمار شاهد و مصرف علفکش تریفلورالین گردید. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که تیمارهای وجین دستی، 750 گرم در هکتار پندیمتالین + 5/1 لیتر در هکتار آتلانتیس، به واسطه کاهش میزان تداخل علف‌های هرز و افزایش میزان جذب عناصر غذایی، سبب بهبود خصوصیات رشدی و عملکردی گندم شدند. در مقابل، سه تیمار کنترلی یک کیلوگرم در هکتار تریفلورالین + 5/1 لیتر آتلانتیس، یک کیلوگرم در هکتار تریفلورالین + 200 گرم متریبوزین و یک کیلوگرم تریفلورالین + 5/1 لیتر در هکتار توفوردی تأثیر منفی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم داشته و سبب افت معنی‌دار این صفت نسبت به شرایط شاهد شدند.https://jopp.gau.ac.ir/article_6665_6c25fadf4b2142d7ebea5274c7df3a46.pdfآتلانتیسپندیمتالینتریفلورالینعلف‌هرزمتریبوزین
spellingShingle نعیم مقدم
علی منصفی
امیر آینه بند
بررسی اثر کاربرد ترکیبی علف‌کش‌های پیش‌کاشت و پس‌رویشی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
آتلانتیس
پندیمتالین
تریفلورالین
علف‌هرز
متریبوزین
title بررسی اثر کاربرد ترکیبی علف‌کش‌های پیش‌کاشت و پس‌رویشی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم
title_full بررسی اثر کاربرد ترکیبی علف‌کش‌های پیش‌کاشت و پس‌رویشی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم
title_fullStr بررسی اثر کاربرد ترکیبی علف‌کش‌های پیش‌کاشت و پس‌رویشی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم
title_full_unstemmed بررسی اثر کاربرد ترکیبی علف‌کش‌های پیش‌کاشت و پس‌رویشی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم
title_short بررسی اثر کاربرد ترکیبی علف‌کش‌های پیش‌کاشت و پس‌رویشی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم
title_sort بررسی اثر کاربرد ترکیبی علف‌کش‌های پیش‌کاشت و پس‌رویشی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم
topic آتلانتیس
پندیمتالین
تریفلورالین
علف‌هرز
متریبوزین
url https://jopp.gau.ac.ir/article_6665_6c25fadf4b2142d7ebea5274c7df3a46.pdf
work_keys_str_mv AT nʿymmqdm brrsyạtẖrḵạrbrdtrḵybyʿlfḵsẖhạypysẖḵạsẖtwpsrwysẖybrʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrdgndm
AT ʿlymnṣfy brrsyạtẖrḵạrbrdtrḵybyʿlfḵsẖhạypysẖḵạsẖtwpsrwysẖybrʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrdgndm
AT ạmyrậynhbnd brrsyạtẖrḵạrbrdtrḵybyʿlfḵsẖhạypysẖḵạsẖtwpsrwysẖybrʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrdgndm