Gelişmekte Olan Piyasaların Zayıf Formda Etkinliği: Koşullu Değişen Varyans Modellerle Haftanın Günü Etkisi Üzerine Ampirik Analiz
Etkin bir piyasada fiyatların rassal hareket ettiği, bilgilerin hisse senedi fiyatlarına hızlıca yansıdığı kabul edilmektedir. Bu nedenle hisse senetlerinin geçmiş fiyat hareketlerinden yararlanılarak borsa endeks getirisinden fazla kazanç elde edilemez. Fakat bazen farklı sonuçlarla karşılaşılmakta...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
2024-01-01
|
| Series: | Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3281587 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832570631144603648 |
|---|---|
| author | Nevzat Aypek Aykan Coşkun |
| author_facet | Nevzat Aypek Aykan Coşkun |
| author_sort | Nevzat Aypek |
| collection | DOAJ |
| description | Etkin bir piyasada fiyatların rassal hareket ettiği, bilgilerin hisse senedi fiyatlarına hızlıca yansıdığı kabul edilmektedir. Bu nedenle hisse senetlerinin geçmiş fiyat hareketlerinden yararlanılarak borsa endeks getirisinden fazla kazanç elde edilemez. Fakat bazen farklı sonuçlarla karşılaşılmakta bu durum anomali olarak adlandırılmaktadır. Anomali, herhangi bir piyasanın etkinliğinin test edilmesinde kullanılmaktadır. Haftanın günleri anomalisinde, haftanın belirli gün veya günlerinde diğer günlere nazaran sürekli düşük veya yüksek getiri edinilmektedir. Bu çalışmada gelişmekte olan ülkelerin piyasalarının zayıf formda etkinliği incelenmek istenmiştir. Haftanın günlerine göre ortalama getirilerde ve volatilitelerde olası değişiklikleri tespit etmek için BIST100 Borsa Endeksi (Türkiye), BVSP Borsa Endeksi (Brezilya), MOEX Borsa Endeksi (Rusya), NIFTY50 Borsa Endeksi (Hindistan) ve SSEC Borsa Endeksinin (Çin) 14 Ocak 2002 ile 14 Nisan 2023 tarihleri arasındaki günlük kapanış verilerinden yararlanılmıştır. Önce, borsa endekslerinin günlük kapanış puanlarının logaritmik farklarıyla getiriler hesaplanmış, birim kök testleriyle verilerin durağanlık koşulunun sağlandığı görülmüştür. Daha sonra Autoregressive Conditional Heteroskedasticity (Otoregresif Koşullu Değişen Varyans) (ARCH) etkisinin varlığı tespit edildiğinden ARCH-GARCH modellerle tahminler yapılmış, kriterlere göre her bir borsa endeksine ait en uygun model seçilmiştir. Elde edilen bulgular ışığında, BVSP Borsa Endeksinin ortalama getirilerinde Pazartesi günü anomalisinin, SSEC Borsa Endeksinin ortalama getirilerinde ise Perşembe günü anomalisinin olduğuna ulaşılmıştır. BIST100 Endeksinde Pazartesi, Salı, Perşembe ve Cuma günlerinin volatilitede etkisinin olduğu; SSEC Borsa Endeksinde Pazartesi, Salı ve Perşembe günlerinin volatilitede etkisinin olduğu; MOEX ve NIFTY50 Borsa Endekslerinde ise Pazartesi ve Salı günlerinin volatilitede etkisinin olduğu; ayrıca BVSP Borsa Endeksi dışındaki tüm endekslerde olumsuz şokların volatilitede olumlu şoklara göre daha fazla etkili olduğu tespit edilmiştir. |
| format | Article |
| id | doaj-art-603b51b030834e5db799a06fa00387f1 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1303-1279 |
| language | English |
| publishDate | 2024-01-01 |
| publisher | Sivas Cumhuriyet Üniversitesi |
| record_format | Article |
| series | Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi |
| spelling | doaj-art-603b51b030834e5db799a06fa00387f12025-02-02T14:34:17ZengSivas Cumhuriyet ÜniversitesiCumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi1303-12792024-01-0125114215410.37880/cumuiibf.13314632057Gelişmekte Olan Piyasaların Zayıf Formda Etkinliği: Koşullu Değişen Varyans Modellerle Haftanın Günü Etkisi Üzerine Ampirik AnalizNevzat Aypek0https://orcid.org/0000-0002-0780-9975Aykan Coşkun1https://orcid.org/0000-0002-9912-6871ANKARA HACI BAYRAM VELİ ÜNİVERSİTESİT.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞIEtkin bir piyasada fiyatların rassal hareket ettiği, bilgilerin hisse senedi fiyatlarına hızlıca yansıdığı kabul edilmektedir. Bu nedenle hisse senetlerinin geçmiş fiyat hareketlerinden yararlanılarak borsa endeks getirisinden fazla kazanç elde edilemez. Fakat bazen farklı sonuçlarla karşılaşılmakta bu durum anomali olarak adlandırılmaktadır. Anomali, herhangi bir piyasanın etkinliğinin test edilmesinde kullanılmaktadır. Haftanın günleri anomalisinde, haftanın belirli gün veya günlerinde diğer günlere nazaran sürekli düşük veya yüksek getiri edinilmektedir. Bu çalışmada gelişmekte olan ülkelerin piyasalarının zayıf formda etkinliği incelenmek istenmiştir. Haftanın günlerine göre ortalama getirilerde ve volatilitelerde olası değişiklikleri tespit etmek için BIST100 Borsa Endeksi (Türkiye), BVSP Borsa Endeksi (Brezilya), MOEX Borsa Endeksi (Rusya), NIFTY50 Borsa Endeksi (Hindistan) ve SSEC Borsa Endeksinin (Çin) 14 Ocak 2002 ile 14 Nisan 2023 tarihleri arasındaki günlük kapanış verilerinden yararlanılmıştır. Önce, borsa endekslerinin günlük kapanış puanlarının logaritmik farklarıyla getiriler hesaplanmış, birim kök testleriyle verilerin durağanlık koşulunun sağlandığı görülmüştür. Daha sonra Autoregressive Conditional Heteroskedasticity (Otoregresif Koşullu Değişen Varyans) (ARCH) etkisinin varlığı tespit edildiğinden ARCH-GARCH modellerle tahminler yapılmış, kriterlere göre her bir borsa endeksine ait en uygun model seçilmiştir. Elde edilen bulgular ışığında, BVSP Borsa Endeksinin ortalama getirilerinde Pazartesi günü anomalisinin, SSEC Borsa Endeksinin ortalama getirilerinde ise Perşembe günü anomalisinin olduğuna ulaşılmıştır. BIST100 Endeksinde Pazartesi, Salı, Perşembe ve Cuma günlerinin volatilitede etkisinin olduğu; SSEC Borsa Endeksinde Pazartesi, Salı ve Perşembe günlerinin volatilitede etkisinin olduğu; MOEX ve NIFTY50 Borsa Endekslerinde ise Pazartesi ve Salı günlerinin volatilitede etkisinin olduğu; ayrıca BVSP Borsa Endeksi dışındaki tüm endekslerde olumsuz şokların volatilitede olumlu şoklara göre daha fazla etkili olduğu tespit edilmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3281587anomalystock market indexefficient markets hypothesisemerging marketsreturnanomaliborsa endeksietkin piyasalar hipotezigelişmekte olan piyasalargetiri |
| spellingShingle | Nevzat Aypek Aykan Coşkun Gelişmekte Olan Piyasaların Zayıf Formda Etkinliği: Koşullu Değişen Varyans Modellerle Haftanın Günü Etkisi Üzerine Ampirik Analiz Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi anomaly stock market index efficient markets hypothesis emerging markets return anomali borsa endeksi etkin piyasalar hipotezi gelişmekte olan piyasalar getiri |
| title | Gelişmekte Olan Piyasaların Zayıf Formda Etkinliği: Koşullu Değişen Varyans Modellerle Haftanın Günü Etkisi Üzerine Ampirik Analiz |
| title_full | Gelişmekte Olan Piyasaların Zayıf Formda Etkinliği: Koşullu Değişen Varyans Modellerle Haftanın Günü Etkisi Üzerine Ampirik Analiz |
| title_fullStr | Gelişmekte Olan Piyasaların Zayıf Formda Etkinliği: Koşullu Değişen Varyans Modellerle Haftanın Günü Etkisi Üzerine Ampirik Analiz |
| title_full_unstemmed | Gelişmekte Olan Piyasaların Zayıf Formda Etkinliği: Koşullu Değişen Varyans Modellerle Haftanın Günü Etkisi Üzerine Ampirik Analiz |
| title_short | Gelişmekte Olan Piyasaların Zayıf Formda Etkinliği: Koşullu Değişen Varyans Modellerle Haftanın Günü Etkisi Üzerine Ampirik Analiz |
| title_sort | gelismekte olan piyasalarin zayif formda etkinligi kosullu degisen varyans modellerle haftanin gunu etkisi uzerine ampirik analiz |
| topic | anomaly stock market index efficient markets hypothesis emerging markets return anomali borsa endeksi etkin piyasalar hipotezi gelişmekte olan piyasalar getiri |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3281587 |
| work_keys_str_mv | AT nevzataypek gelismekteolanpiyasalarınzayıfformdaetkinligikosulludegisenvaryansmodellerlehaftanıngunuetkisiuzerineampirikanaliz AT aykancoskun gelismekteolanpiyasalarınzayıfformdaetkinligikosulludegisenvaryansmodellerlehaftanıngunuetkisiuzerineampirikanaliz |