بررسی نقش تغییر کاربری اراضی در هیدروگراف سیل و نوسانات سطح آب زیر زمینی در بخشی از حوضه آبخیز قره سو
تغییرات کاربری اراضی موجب تغییر مؤلفه های مختلف چرخه هیدرولوژیکی می‌شوند. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر کاربری های مختلف و تغییرات آن طی سال های 1371، 1381 و 1391 بر روی سیلاب و نوسانات آب زیرزمینی در بخشی از حوضه آبخیز قره‌سو اردبیل است. در ابتدا نقشه های کاربری اراضی و شماره منحنی در سال‌های م...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2019-09-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_33522_8e7ccb8ec50c660c8761a123136d996e.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832591371593056256 |
|---|---|
| author | میثم یاری سمیه سلطانی گردفرامرزی محسن قاسمی |
| author_facet | میثم یاری سمیه سلطانی گردفرامرزی محسن قاسمی |
| author_sort | میثم یاری |
| collection | DOAJ |
| description | تغییرات کاربری اراضی موجب تغییر مؤلفه های مختلف چرخه هیدرولوژیکی می‌شوند. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر کاربری های مختلف و تغییرات آن طی سال های 1371، 1381 و 1391 بر روی سیلاب و نوسانات آب زیرزمینی در بخشی از حوضه آبخیز قره‌سو اردبیل است. در ابتدا نقشه های کاربری اراضی و شماره منحنی در سال‌های مذکور تهیه و روند تغییرات کاربری اراضی مطالعه و تأثیر آن بر سطح تراز آب زیرزمینی و رواناب بررسی و سپس شبیه‌سازی سیلاب با استفاده از مدل HEC-HMS انجام گردید. نتایج نشان داد که در طول دوره مورد مطالعه، مساحت کاربری جنگل، زراعت آبی و زمین بایر به ترتیب 54/2، 69/16 و 19/1 درصد کاهش و مساحت کاربری مرتع، زراعت دیم و مناطق مسکونی به ترتیب 74/5، 39/12 و 29/2 درصد افزایش یافته است. با توجه به مقدار شماره منحنی و شبیه‌سازی سیلاب، نتایج به دست آمده نشان داد که دبی اوج و حجم سیلاب به ترتیب با افزایش 49/9 و 67/6 درصدی رو به رو شده است. درنهایت این تغییرات باعث کاهش سطح آب زیرزمینی به میزان 14/6 متر (06/39 درصد) در طول دوره آماری 30 ساله شده است. محاسبه ضریب همبستگی بین کاربری های مختلف و حجم سیلاب و سطح آب زیرزمینی نشان داد که این متغیرها با کاربری های مرتع، زراعت دیم و مناطق مسکونی رابطهی مستقیم دارند، درحالی‌که با کاربریهای جنگل، زراعت آبی و زمین بایر دارای رابطه ی معکوس میباشند. |
| format | Article |
| id | doaj-art-5abf66f05c3e43289fedf2265c790449 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2019-09-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-5abf66f05c3e43289fedf2265c7904492025-01-22T12:11:04ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762019-09-0183415810.22067/geo.v8i3.8097633522بررسی نقش تغییر کاربری اراضی در هیدروگراف سیل و نوسانات سطح آب زیر زمینی در بخشی از حوضه آبخیز قره سومیثم یاری0سمیه سلطانی گردفرامرزی1محسن قاسمی2دانشگاه اردکاندانشگاه اردکاندانشگاه اردکانتغییرات کاربری اراضی موجب تغییر مؤلفه های مختلف چرخه هیدرولوژیکی می‌شوند. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر کاربری های مختلف و تغییرات آن طی سال های 1371، 1381 و 1391 بر روی سیلاب و نوسانات آب زیرزمینی در بخشی از حوضه آبخیز قره‌سو اردبیل است. در ابتدا نقشه های کاربری اراضی و شماره منحنی در سال‌های مذکور تهیه و روند تغییرات کاربری اراضی مطالعه و تأثیر آن بر سطح تراز آب زیرزمینی و رواناب بررسی و سپس شبیه‌سازی سیلاب با استفاده از مدل HEC-HMS انجام گردید. نتایج نشان داد که در طول دوره مورد مطالعه، مساحت کاربری جنگل، زراعت آبی و زمین بایر به ترتیب 54/2، 69/16 و 19/1 درصد کاهش و مساحت کاربری مرتع، زراعت دیم و مناطق مسکونی به ترتیب 74/5، 39/12 و 29/2 درصد افزایش یافته است. با توجه به مقدار شماره منحنی و شبیه‌سازی سیلاب، نتایج به دست آمده نشان داد که دبی اوج و حجم سیلاب به ترتیب با افزایش 49/9 و 67/6 درصدی رو به رو شده است. درنهایت این تغییرات باعث کاهش سطح آب زیرزمینی به میزان 14/6 متر (06/39 درصد) در طول دوره آماری 30 ساله شده است. محاسبه ضریب همبستگی بین کاربری های مختلف و حجم سیلاب و سطح آب زیرزمینی نشان داد که این متغیرها با کاربری های مرتع، زراعت دیم و مناطق مسکونی رابطهی مستقیم دارند، درحالی‌که با کاربریهای جنگل، زراعت آبی و زمین بایر دارای رابطه ی معکوس میباشند.https://geoeh.um.ac.ir/article_33522_8e7ccb8ec50c660c8761a123136d996e.pdfکاربری اراضیسیلابآب زیرزمینیهمبستگیحوضه آبخیز قره‌سو اردبیل |
| spellingShingle | میثم یاری سمیه سلطانی گردفرامرزی محسن قاسمی بررسی نقش تغییر کاربری اراضی در هیدروگراف سیل و نوسانات سطح آب زیر زمینی در بخشی از حوضه آبخیز قره سو جغرافیا و مخاطرات محیطی کاربری اراضی سیلاب آب زیرزمینی همبستگی حوضه آبخیز قره‌سو اردبیل |
| title | بررسی نقش تغییر کاربری اراضی در هیدروگراف سیل و نوسانات سطح آب زیر زمینی در بخشی از حوضه آبخیز قره سو |
| title_full | بررسی نقش تغییر کاربری اراضی در هیدروگراف سیل و نوسانات سطح آب زیر زمینی در بخشی از حوضه آبخیز قره سو |
| title_fullStr | بررسی نقش تغییر کاربری اراضی در هیدروگراف سیل و نوسانات سطح آب زیر زمینی در بخشی از حوضه آبخیز قره سو |
| title_full_unstemmed | بررسی نقش تغییر کاربری اراضی در هیدروگراف سیل و نوسانات سطح آب زیر زمینی در بخشی از حوضه آبخیز قره سو |
| title_short | بررسی نقش تغییر کاربری اراضی در هیدروگراف سیل و نوسانات سطح آب زیر زمینی در بخشی از حوضه آبخیز قره سو |
| title_sort | بررسی نقش تغییر کاربری اراضی در هیدروگراف سیل و نوسانات سطح آب زیر زمینی در بخشی از حوضه آبخیز قره سو |
| topic | کاربری اراضی سیلاب آب زیرزمینی همبستگی حوضه آبخیز قره‌سو اردبیل |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_33522_8e7ccb8ec50c660c8761a123136d996e.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mytẖmyạry brrsynqsẖtgẖyyrḵạrbryạrạḍydrhydrwgrạfsylwnwsạnạtsṭḥậbzyrzmynydrbkẖsẖyạzḥwḍhậbkẖyzqrhsw AT smyhslṭạnygrdfrạmrzy brrsynqsẖtgẖyyrḵạrbryạrạḍydrhydrwgrạfsylwnwsạnạtsṭḥậbzyrzmynydrbkẖsẖyạzḥwḍhậbkẖyzqrhsw AT mḥsnqạsmy brrsynqsẖtgẖyyrḵạrbryạrạḍydrhydrwgrạfsylwnwsạnạtsṭḥậbzyrzmynydrbkẖsẖyạzḥwḍhậbkẖyzqrhsw |