ARŞİV VESÎKALARINA GÖRE MA‛MÛRETÜ’L-AZÎZ (ELAZIĞ) VİLÂYETİNDE 1890’LARDA BAŞLAYIP 1916’YA KADAR DEVAM EDEN MÜFTÜLÜK KRİZİ
Ma‛mûretü’l-azîz’de 1890’lı yıllardan 1916’ya kadar süren;şehir halkı, vâlilik, Dâhiliye Nezâreti, Sadâret ve Meşîhat arasında onlarcayazışmaya konu olmasına rağmen kesin çözüme kavuşturulamadığı için buhrânadönüşen bir müftülük meselesi vardır. Bu makalede söz konusu meseleCumhurbaşkanlığı Osmanlı...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Çorum Çağrı Eğitim Vakfı
2019-11-01
|
| Series: | İslami İlimler Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/826024 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832570892754878464 |
|---|---|
| author | Ahmet Karataş |
| author_facet | Ahmet Karataş |
| author_sort | Ahmet Karataş |
| collection | DOAJ |
| description | Ma‛mûretü’l-azîz’de 1890’lı yıllardan 1916’ya kadar süren;şehir halkı, vâlilik, Dâhiliye Nezâreti, Sadâret ve Meşîhat arasında onlarcayazışmaya konu olmasına rağmen kesin çözüme kavuşturulamadığı için buhrânadönüşen bir müftülük meselesi vardır. Bu makalede söz konusu meseleCumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi’ndeki (COA) belgelere dayanılarak önce tespitedilmiş, sonra da başlangıcından nihâyete erene kadarki süreç anlatılmayaçalışılarak Elazığ’ın müftülük târihineve o devrenin müftülerinin tercüme-i hâllerine mütevâzı bir katkı sağlama amacıgüdülmüştür. Bu şehrin dinî, ilmî, edebî, irfânî ve siyâsî târihibakımından önemli yer işgâl eden müftülük makamıyla ilgili yapılmış derinlikliakademik çalışmaların bulunmaması mahallî kaynaklarda ve halk arasında bazımüftü efendilerin hayatlarının menâkıbla örülmesine yol açmıştır. Halbukiaraştırdığımız dönemin iki esas müftüsü Beyzâde Mehmed Nûri ve Mehmed FâikEfendiler icraatlarıyla ya baş ağrıtan problemlere eklemlenmişler yahut başlı başınaproblem olmuşlardır. Yaklaşık yirmi yılboyunca halledilemeyen kriz 1916’da Harputlu Mehmed Kemâleddin Efendi’nin müftütayin edilmesiyle çözüme kavuşmuştur. Bu üç müftü efendi Ma‛mûretü’l-azîz’de şâir, müderris ve muallim kimlikleriyle de şöhretbulmuşlardır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-57fb5ac8bf8641698ce5272568c870d5 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1306-7044 |
| language | English |
| publishDate | 2019-11-01 |
| publisher | Çorum Çağrı Eğitim Vakfı |
| record_format | Article |
| series | İslami İlimler Dergisi |
| spelling | doaj-art-57fb5ac8bf8641698ce5272568c870d52025-02-02T13:45:41ZengÇorum Çağrı Eğitim Vakfıİslami İlimler Dergisi1306-70442019-11-0114219522610.34082/islamiilimler.630685167ARŞİV VESÎKALARINA GÖRE MA‛MÛRETÜ’L-AZÎZ (ELAZIĞ) VİLÂYETİNDE 1890’LARDA BAŞLAYIP 1916’YA KADAR DEVAM EDEN MÜFTÜLÜK KRİZİAhmet KarataşMa‛mûretü’l-azîz’de 1890’lı yıllardan 1916’ya kadar süren;şehir halkı, vâlilik, Dâhiliye Nezâreti, Sadâret ve Meşîhat arasında onlarcayazışmaya konu olmasına rağmen kesin çözüme kavuşturulamadığı için buhrânadönüşen bir müftülük meselesi vardır. Bu makalede söz konusu meseleCumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi’ndeki (COA) belgelere dayanılarak önce tespitedilmiş, sonra da başlangıcından nihâyete erene kadarki süreç anlatılmayaçalışılarak Elazığ’ın müftülük târihineve o devrenin müftülerinin tercüme-i hâllerine mütevâzı bir katkı sağlama amacıgüdülmüştür. Bu şehrin dinî, ilmî, edebî, irfânî ve siyâsî târihibakımından önemli yer işgâl eden müftülük makamıyla ilgili yapılmış derinlikliakademik çalışmaların bulunmaması mahallî kaynaklarda ve halk arasında bazımüftü efendilerin hayatlarının menâkıbla örülmesine yol açmıştır. Halbukiaraştırdığımız dönemin iki esas müftüsü Beyzâde Mehmed Nûri ve Mehmed FâikEfendiler icraatlarıyla ya baş ağrıtan problemlere eklemlenmişler yahut başlı başınaproblem olmuşlardır. Yaklaşık yirmi yılboyunca halledilemeyen kriz 1916’da Harputlu Mehmed Kemâleddin Efendi’nin müftütayin edilmesiyle çözüme kavuşmuştur. Bu üç müftü efendi Ma‛mûretü’l-azîz’de şâir, müderris ve muallim kimlikleriyle de şöhretbulmuşlardır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/826024ma‛mûretü’l-azîzmüftülükbeyzâde mehmed nûri |
| spellingShingle | Ahmet Karataş ARŞİV VESÎKALARINA GÖRE MA‛MÛRETÜ’L-AZÎZ (ELAZIĞ) VİLÂYETİNDE 1890’LARDA BAŞLAYIP 1916’YA KADAR DEVAM EDEN MÜFTÜLÜK KRİZİ İslami İlimler Dergisi ma‛mûretü’l-azîz müftülük beyzâde mehmed nûri |
| title | ARŞİV VESÎKALARINA GÖRE MA‛MÛRETÜ’L-AZÎZ (ELAZIĞ) VİLÂYETİNDE 1890’LARDA BAŞLAYIP 1916’YA KADAR DEVAM EDEN MÜFTÜLÜK KRİZİ |
| title_full | ARŞİV VESÎKALARINA GÖRE MA‛MÛRETÜ’L-AZÎZ (ELAZIĞ) VİLÂYETİNDE 1890’LARDA BAŞLAYIP 1916’YA KADAR DEVAM EDEN MÜFTÜLÜK KRİZİ |
| title_fullStr | ARŞİV VESÎKALARINA GÖRE MA‛MÛRETÜ’L-AZÎZ (ELAZIĞ) VİLÂYETİNDE 1890’LARDA BAŞLAYIP 1916’YA KADAR DEVAM EDEN MÜFTÜLÜK KRİZİ |
| title_full_unstemmed | ARŞİV VESÎKALARINA GÖRE MA‛MÛRETÜ’L-AZÎZ (ELAZIĞ) VİLÂYETİNDE 1890’LARDA BAŞLAYIP 1916’YA KADAR DEVAM EDEN MÜFTÜLÜK KRİZİ |
| title_short | ARŞİV VESÎKALARINA GÖRE MA‛MÛRETÜ’L-AZÎZ (ELAZIĞ) VİLÂYETİNDE 1890’LARDA BAŞLAYIP 1916’YA KADAR DEVAM EDEN MÜFTÜLÜK KRİZİ |
| title_sort | arsiv vesikalarina gore ma muretu l aziz elazig vilayetinde 1890 larda baslayip 1916 ya kadar devam eden muftuluk krizi |
| topic | ma‛mûretü’l-azîz müftülük beyzâde mehmed nûri |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/826024 |
| work_keys_str_mv | AT ahmetkaratas arsivvesikalarinagoremamuretulazizelazigvilayetinde1890lardabaslayip1916yakadardevamedenmuftulukkrizi |