تأثیر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و سیلیس بر بهبود کیفیت میوه خرما (Phoenix dactylifera) رقم مضافتی
سابقه و هدف: خرما یکی از میوه‌های مهم و استراتژیک در ایران است که سهم عمدهای در تامین اشتغال و معیشت مردم ایفا می‌نماید و بخشی از آن نیز به خارج از کشور صادر می‌گردد. بهبود کیفیت میوه خرما از طریق محلول‌پاشی با تنظیم کننده‌های رشد گیاهی و عناصر غذایی مختلف می‌تواند هم در بهبود معیشت و هم در افزایش...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2023-06-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_6475_76eaad4a83a2a22292822173ef83fe99.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832586572435816448 |
|---|---|
| author | سعید ناروئی زاد حسین مظفری محمد جواد آروین یاسر خندانی |
| author_facet | سعید ناروئی زاد حسین مظفری محمد جواد آروین یاسر خندانی |
| author_sort | سعید ناروئی زاد |
| collection | DOAJ |
| description | سابقه و هدف: خرما یکی از میوه‌های مهم و استراتژیک در ایران است که سهم عمدهای در تامین اشتغال و معیشت مردم ایفا می‌نماید و بخشی از آن نیز به خارج از کشور صادر می‌گردد. بهبود کیفیت میوه خرما از طریق محلول‌پاشی با تنظیم کننده‌های رشد گیاهی و عناصر غذایی مختلف می‌تواند هم در بهبود معیشت و هم در افزایش صادرات آن مؤثر باشد. این پژوهش با هدف بهبود کیفیت میوه خرما رقم مضافتی از طریق بررسی برخی پاسخ‌های میوه خرما و همچنین برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی درخت خرما به محلول‌پاشی با تنظیم کننده رشد گیاهی سالیسیلیک اسید و عنصر سیلیس صورت پذیرفت.مواد و روش‌ها: این پژوهش در سال 1398، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در یک باغ تجاری خرما در شهرستان ایرانشهر استان سیستان و بلوچستان اجرا گردید. درختان خرما مورد مطالعه رقم مضافتی بودند که همگی 14 سال سن داشتند که با فاصله 7 × 7 متر از هم‌دیگر قرار داشتند. سالیسیلیک اسید و سیلیس به ترتیب شامل سه سطح صفر، 200 و 400 میلی‌گرم در لیتر و صفر، 100 و 200 میلی‌گرم در لیتر بودند. پس از اعمال تیمارها، نمونه‌های تازه برگ و میوه خرما به آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهی دانشگاه تحصیلات تکمیلی و فناوری‌های پیشرفته کرمان منتقل گردید و برخی ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی برگ درختان خرما اندازه‌گیری گردید. افزون بر این، برخی ویژگی‌های مربوط به کیفیت میوه خرما نیز مورد بررسی قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها نشان داد که اثر برهمکنش سالیسیلیک اسید و سیلیس برای همه ویژگی‌های مورد مطالعه معنی‌دار شد و به صورت قابل توجهی باعث بهبود کیفیت میوه خرما گردید. ویژگی‌های میوه خرما نظیر وزن خوشه و وزن میوه تحت تأثیر برهمکنش سطوح 200 میلی‌گرم در لیتر سالیسیلیک اسید و 200 میلی‌گرم در لیتر سیلیس به ترتیب به میزان 34 و 36 درصد و طول میوه، وزن هسته و اندازه هسته تحت تأثیر 200 میلی‌گرم در لیتر سیلیس به ترتیب 16، 5 و 14 درصد افزایش پیدا کردند. افزون بر این، ویژگی‌های فیزیولوژیکی رنگیزه‌های فتوسنتزی، آمینو اسیدهای آزاد، قندهای احیا کننده، پروتئین‌های محلول و آنتی‌اکسیدان‌های آنزیمی نیز تحت تأثیر برهمکنش سالیسیلیک اسید و سیلیس به صورت چشمگیری افزایش پیدا کردند. برهمکنش سطوح 400 میلی‌گرم در لیتر سالیسیلیک اسید و 100 میلی‌گرم در لیتر سیلیس بیش‌ترین تأثیر را بر کیفیت میوه خرما و ویژگی‌های فیزیولوژیکی درختان خرما داشت و می‌توان جهت افزایش بهبود کیفیت میوه خرما مورد استفاده قرار بگیرد.نتیجه‌گیری: محلول‌پاشی با تنظیم کننده رشد گیاهی سالیسیلیک اسید و عنصر سیلیس باعث بهبود قابل توجه کیفیت میوه خرما شد که بخشی از این تأثیر به صورت مستقیم و بخشی دیگر به صورت غیرمستقیم از طریق تأثیر بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی برگ درخت بود. افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی، آمینواسیدهای آزاد و قندهای احیا کننده برگ‌های درخت خرما تحت تأثیر سالیسیلیک اسید و سیلیس، منجر به فتوسنتز بیش‌تر و افزایش مواد غذایی برگ می‌گردد. این امر باعث تغذیه بهتر میوه‌های خرما و سرانجام افزایش اندازه آن‌ها می‌گردد. نتایج نشان داد که أثر برهمکنش سطوح 400 میلی‌گرم در لیتر سالیسیلیک اسید و 100 میلی‌گرم در لیتر سیلیس بیش‌ترین تأثیر را بر کیفیت میوه و ویژگی‌های فیزیولوژیکی برگ درخت خرما دارد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-575e5fdc14a6412eb3cc0e629dcd3814 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-2050 2322-2778 |
| language | fas |
| publishDate | 2023-06-01 |
| publisher | Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources |
| record_format | Article |
| series | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| spelling | doaj-art-575e5fdc14a6412eb3cc0e629dcd38142025-01-25T07:01:50ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782023-06-01302779710.22069/jopp.2022.20435.29546475تأثیر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و سیلیس بر بهبود کیفیت میوه خرما (Phoenix dactylifera) رقم مضافتیسعید ناروئی زاد0حسین مظفری1محمد جواد آروین2یاسر خندانی3نویسنده مسئول، دانش‌آموخته سابق گروه زیست‌شناسی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی و فناوری‌های پیشرفته کرمان، کرمان، ایران.گروه زیست‌شناسی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی و فناوری‌های پیشرفته کرمان، کرمان، ایران.گروه علوم باغبانی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، کرمان، ایران.دانشجوی دکتری گروه علوم باغبانی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، همدان، ایرانسابقه و هدف: خرما یکی از میوه‌های مهم و استراتژیک در ایران است که سهم عمدهای در تامین اشتغال و معیشت مردم ایفا می‌نماید و بخشی از آن نیز به خارج از کشور صادر می‌گردد. بهبود کیفیت میوه خرما از طریق محلول‌پاشی با تنظیم کننده‌های رشد گیاهی و عناصر غذایی مختلف می‌تواند هم در بهبود معیشت و هم در افزایش صادرات آن مؤثر باشد. این پژوهش با هدف بهبود کیفیت میوه خرما رقم مضافتی از طریق بررسی برخی پاسخ‌های میوه خرما و همچنین برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی درخت خرما به محلول‌پاشی با تنظیم کننده رشد گیاهی سالیسیلیک اسید و عنصر سیلیس صورت پذیرفت.مواد و روش‌ها: این پژوهش در سال 1398، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در یک باغ تجاری خرما در شهرستان ایرانشهر استان سیستان و بلوچستان اجرا گردید. درختان خرما مورد مطالعه رقم مضافتی بودند که همگی 14 سال سن داشتند که با فاصله 7 × 7 متر از هم‌دیگر قرار داشتند. سالیسیلیک اسید و سیلیس به ترتیب شامل سه سطح صفر، 200 و 400 میلی‌گرم در لیتر و صفر، 100 و 200 میلی‌گرم در لیتر بودند. پس از اعمال تیمارها، نمونه‌های تازه برگ و میوه خرما به آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهی دانشگاه تحصیلات تکمیلی و فناوری‌های پیشرفته کرمان منتقل گردید و برخی ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی برگ درختان خرما اندازه‌گیری گردید. افزون بر این، برخی ویژگی‌های مربوط به کیفیت میوه خرما نیز مورد بررسی قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها نشان داد که اثر برهمکنش سالیسیلیک اسید و سیلیس برای همه ویژگی‌های مورد مطالعه معنی‌دار شد و به صورت قابل توجهی باعث بهبود کیفیت میوه خرما گردید. ویژگی‌های میوه خرما نظیر وزن خوشه و وزن میوه تحت تأثیر برهمکنش سطوح 200 میلی‌گرم در لیتر سالیسیلیک اسید و 200 میلی‌گرم در لیتر سیلیس به ترتیب به میزان 34 و 36 درصد و طول میوه، وزن هسته و اندازه هسته تحت تأثیر 200 میلی‌گرم در لیتر سیلیس به ترتیب 16، 5 و 14 درصد افزایش پیدا کردند. افزون بر این، ویژگی‌های فیزیولوژیکی رنگیزه‌های فتوسنتزی، آمینو اسیدهای آزاد، قندهای احیا کننده، پروتئین‌های محلول و آنتی‌اکسیدان‌های آنزیمی نیز تحت تأثیر برهمکنش سالیسیلیک اسید و سیلیس به صورت چشمگیری افزایش پیدا کردند. برهمکنش سطوح 400 میلی‌گرم در لیتر سالیسیلیک اسید و 100 میلی‌گرم در لیتر سیلیس بیش‌ترین تأثیر را بر کیفیت میوه خرما و ویژگی‌های فیزیولوژیکی درختان خرما داشت و می‌توان جهت افزایش بهبود کیفیت میوه خرما مورد استفاده قرار بگیرد.نتیجه‌گیری: محلول‌پاشی با تنظیم کننده رشد گیاهی سالیسیلیک اسید و عنصر سیلیس باعث بهبود قابل توجه کیفیت میوه خرما شد که بخشی از این تأثیر به صورت مستقیم و بخشی دیگر به صورت غیرمستقیم از طریق تأثیر بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی برگ درخت بود. افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی، آمینواسیدهای آزاد و قندهای احیا کننده برگ‌های درخت خرما تحت تأثیر سالیسیلیک اسید و سیلیس، منجر به فتوسنتز بیش‌تر و افزایش مواد غذایی برگ می‌گردد. این امر باعث تغذیه بهتر میوه‌های خرما و سرانجام افزایش اندازه آن‌ها می‌گردد. نتایج نشان داد که أثر برهمکنش سطوح 400 میلی‌گرم در لیتر سالیسیلیک اسید و 100 میلی‌گرم در لیتر سیلیس بیش‌ترین تأثیر را بر کیفیت میوه و ویژگی‌های فیزیولوژیکی برگ درخت خرما دارد.https://jopp.gau.ac.ir/article_6475_76eaad4a83a2a22292822173ef83fe99.pdfآنتی‌اکسیدان‌های آنزیمیپارامترهای رشدیعناصر و ویژگی‌های بیوشیمیایی |
| spellingShingle | سعید ناروئی زاد حسین مظفری محمد جواد آروین یاسر خندانی تأثیر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و سیلیس بر بهبود کیفیت میوه خرما (Phoenix dactylifera) رقم مضافتی Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī آنتی‌اکسیدان‌های آنزیمی پارامترهای رشدی عناصر و ویژگی‌های بیوشیمیایی |
| title | تأثیر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و سیلیس بر بهبود کیفیت میوه خرما (Phoenix dactylifera) رقم مضافتی |
| title_full | تأثیر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و سیلیس بر بهبود کیفیت میوه خرما (Phoenix dactylifera) رقم مضافتی |
| title_fullStr | تأثیر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و سیلیس بر بهبود کیفیت میوه خرما (Phoenix dactylifera) رقم مضافتی |
| title_full_unstemmed | تأثیر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و سیلیس بر بهبود کیفیت میوه خرما (Phoenix dactylifera) رقم مضافتی |
| title_short | تأثیر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و سیلیس بر بهبود کیفیت میوه خرما (Phoenix dactylifera) رقم مضافتی |
| title_sort | تأثیر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و سیلیس بر بهبود کیفیت میوه خرما phoenix dactylifera رقم مضافتی |
| topic | آنتی‌اکسیدان‌های آنزیمی پارامترهای رشدی عناصر و ویژگی‌های بیوشیمیایی |
| url | https://jopp.gau.ac.ir/article_6475_76eaad4a83a2a22292822173ef83fe99.pdf |
| work_keys_str_mv | AT sʿydnạrwỷyzạd tạtẖyrmḥlwlpạsẖysạlysylyḵạsydwsylysbrbhbwdḵyfytmywhkẖrmạphoenixdactyliferarqmmḍạfty AT ḥsynmẓfry tạtẖyrmḥlwlpạsẖysạlysylyḵạsydwsylysbrbhbwdḵyfytmywhkẖrmạphoenixdactyliferarqmmḍạfty AT mḥmdjwạdậrwyn tạtẖyrmḥlwlpạsẖysạlysylyḵạsydwsylysbrbhbwdḵyfytmywhkẖrmạphoenixdactyliferarqmmḍạfty AT yạsrkẖndạny tạtẖyrmḥlwlpạsẖysạlysylyḵạsydwsylysbrbhbwdḵyfytmywhkẖrmạphoenixdactyliferarqmmḍạfty |