تأثیر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و سیلیس بر بهبود کیفیت میوه خرما (Phoenix dactylifera) رقم مضافتی
سابقه و هدف: خرما یکی از میوه‌های مهم و استراتژیک در ایران است که سهم عمدهای در تامین اشتغال و معیشت مردم ایفا می‌نماید و بخشی از آن نیز به خارج از کشور صادر می‌گردد. بهبود کیفیت میوه خرما از طریق محلول‌پاشی با تنظیم کننده‌های رشد گیاهی و عناصر غذایی مختلف می‌تواند هم در بهبود معیشت و هم در افزایش...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2023-06-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_6475_76eaad4a83a2a22292822173ef83fe99.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | سابقه و هدف: خرما یکی از میوه‌های مهم و استراتژیک در ایران است که سهم عمدهای در تامین اشتغال و معیشت مردم ایفا می‌نماید و بخشی از آن نیز به خارج از کشور صادر می‌گردد. بهبود کیفیت میوه خرما از طریق محلول‌پاشی با تنظیم کننده‌های رشد گیاهی و عناصر غذایی مختلف می‌تواند هم در بهبود معیشت و هم در افزایش صادرات آن مؤثر باشد. این پژوهش با هدف بهبود کیفیت میوه خرما رقم مضافتی از طریق بررسی برخی پاسخ‌های میوه خرما و همچنین برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی درخت خرما به محلول‌پاشی با تنظیم کننده رشد گیاهی سالیسیلیک اسید و عنصر سیلیس صورت پذیرفت.مواد و روش‌ها: این پژوهش در سال 1398، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در یک باغ تجاری خرما در شهرستان ایرانشهر استان سیستان و بلوچستان اجرا گردید. درختان خرما مورد مطالعه رقم مضافتی بودند که همگی 14 سال سن داشتند که با فاصله 7 × 7 متر از هم‌دیگر قرار داشتند. سالیسیلیک اسید و سیلیس به ترتیب شامل سه سطح صفر، 200 و 400 میلی‌گرم در لیتر و صفر، 100 و 200 میلی‌گرم در لیتر بودند. پس از اعمال تیمارها، نمونه‌های تازه برگ و میوه خرما به آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهی دانشگاه تحصیلات تکمیلی و فناوری‌های پیشرفته کرمان منتقل گردید و برخی ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی برگ درختان خرما اندازه‌گیری گردید. افزون بر این، برخی ویژگی‌های مربوط به کیفیت میوه خرما نیز مورد بررسی قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها نشان داد که اثر برهمکنش سالیسیلیک اسید و سیلیس برای همه ویژگی‌های مورد مطالعه معنی‌دار شد و به صورت قابل توجهی باعث بهبود کیفیت میوه خرما گردید. ویژگی‌های میوه خرما نظیر وزن خوشه و وزن میوه تحت تأثیر برهمکنش سطوح 200 میلی‌گرم در لیتر سالیسیلیک اسید و 200 میلی‌گرم در لیتر سیلیس به ترتیب به میزان 34 و 36 درصد و طول میوه، وزن هسته و اندازه هسته تحت تأثیر 200 میلی‌گرم در لیتر سیلیس به ترتیب 16، 5 و 14 درصد افزایش پیدا کردند. افزون بر این، ویژگی‌های فیزیولوژیکی رنگیزه‌های فتوسنتزی، آمینو اسیدهای آزاد، قندهای احیا کننده، پروتئین‌های محلول و آنتی‌اکسیدان‌های آنزیمی نیز تحت تأثیر برهمکنش سالیسیلیک اسید و سیلیس به صورت چشمگیری افزایش پیدا کردند. برهمکنش سطوح 400 میلی‌گرم در لیتر سالیسیلیک اسید و 100 میلی‌گرم در لیتر سیلیس بیش‌ترین تأثیر را بر کیفیت میوه خرما و ویژگی‌های فیزیولوژیکی درختان خرما داشت و می‌توان جهت افزایش بهبود کیفیت میوه خرما مورد استفاده قرار بگیرد.نتیجه‌گیری: محلول‌پاشی با تنظیم کننده رشد گیاهی سالیسیلیک اسید و عنصر سیلیس باعث بهبود قابل توجه کیفیت میوه خرما شد که بخشی از این تأثیر به صورت مستقیم و بخشی دیگر به صورت غیرمستقیم از طریق تأثیر بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی برگ درخت بود. افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی، آمینواسیدهای آزاد و قندهای احیا کننده برگ‌های درخت خرما تحت تأثیر سالیسیلیک اسید و سیلیس، منجر به فتوسنتز بیش‌تر و افزایش مواد غذایی برگ می‌گردد. این امر باعث تغذیه بهتر میوه‌های خرما و سرانجام افزایش اندازه آن‌ها می‌گردد. نتایج نشان داد که أثر برهمکنش سطوح 400 میلی‌گرم در لیتر سالیسیلیک اسید و 100 میلی‌گرم در لیتر سیلیس بیش‌ترین تأثیر را بر کیفیت میوه و ویژگی‌های فیزیولوژیکی برگ درخت خرما دارد. |
|---|---|
| ISSN: | 2322-2050 2322-2778 |