Selefiyye’nin Te’vil Anlayışına Farklı Bir Yaklaşım -İbn Akîl Örneği-

Kelâm ilminde te’vil meselesi, ilk dönemlerden itibaren Müslümanların gündemini meşgul eden ve çokça tartışılan konular arasında olagelmiştir. Özellikle Allah Teâlâ’nın insanlara kendisini tanıtmak için zikrettiği ve zâhirî üzere alındığında O’nun eli, yüzü, gözü, inmesi, çıkması gibi yaratılmış var...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Enes Yılmaz
Format: Article
Language:English
Published: Çorum Çağrı Eğitim Vakfı 2020-11-01
Series:İslami İlimler Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1387506
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832570890707009536
author Enes Yılmaz
author_facet Enes Yılmaz
author_sort Enes Yılmaz
collection DOAJ
description Kelâm ilminde te’vil meselesi, ilk dönemlerden itibaren Müslümanların gündemini meşgul eden ve çokça tartışılan konular arasında olagelmiştir. Özellikle Allah Teâlâ’nın insanlara kendisini tanıtmak için zikrettiği ve zâhirî üzere alındığında O’nun eli, yüzü, gözü, inmesi, çıkması gibi yaratılmış varlıklara ait organlara, vasıflara benzeyen haberî sıfatların anlaşılması ve te’vil edilmesi hususunda mezhepler farklı tavırlar takınmıştır. Bir grup bu nasları literal anlamda alarak Allah’ı sonradan yaratılmış varlıklara benzetmiş O’nun da insanlarınkine benzer organlara ve vasıflara sahip olduğunu savunmuştur. Diğer bir grup ise teşbih ifade eden bu nasların Allah’ın şanına yakışır bir şekilde te’vil edilmesi gerektiğini belirtmiştir. Kendilerine Selefiyye adı verilen kişiler ise haberî sıfatları teşbihe düşmeden aynı zamanda herhangi bir tefsir ve te’vil yapmadan naslarda geçtiği şekilde kabul etmeyi ve bu konuda tevakkuf edilmesi gerektiğini savunmuşlardır. Her ne kadar haberî sıfatlar söz konusu olduğunda bu grubun tevakkuf metodunu benimsediği ve adı geçen nasların te’viline tamamen karşı olduğu şeklinde genel bir kanaat olsa da bu makalede Selefiyye’nin tamamen te’vile karşı olup olmadığı, bu gruba mensup olduğu söylenen âlimlerin te’vil yapıp yapmadığı ve onların te’vil karşıtlığının asıl sebeplerinin neler olduğuna ilişkin bazı cevaplar aranmıştır. Öte yandan hicri V. asırla birlikte Selefiyye’ye mensup kabul edilen aynı zamanda kelâm yöntemini kısmen benimseyip haberî sıfatları te’vil eden ılımlı bir akım gelişmiştir. Selefi/Hanbeli bir âlim olan ve bu akıma mensup kabul edilen İbn Akîl de müteşâbih olan haberî sıfatların muhkemlere döndürülmek suretiyle anlaşılması gerektiğini savunmuş ve kendisi de bu sıfatları te’vil etmiştir. Ayrıca bu makalede hem Selefiyye’nin te’vile tamamen karşı olmadığı şeklindeki görüşümüze örnek olması açısından hem de te’vil ve diğer konulardaki düşünceleriyle kendisinden sonraki birçok kişiyi etkileyen İbn Akîl’in görüşlerine yer verilmiştir.
format Article
id doaj-art-54e8ceb85f4e4a3da629ca966c20e9c2
institution Kabale University
issn 1306-7044
language English
publishDate 2020-11-01
publisher Çorum Çağrı Eğitim Vakfı
record_format Article
series İslami İlimler Dergisi
spelling doaj-art-54e8ceb85f4e4a3da629ca966c20e9c22025-02-02T13:45:40ZengÇorum Çağrı Eğitim Vakfıİslami İlimler Dergisi1306-70442020-11-0115240143010.34082/islamiilimler.823334167Selefiyye’nin Te’vil Anlayışına Farklı Bir Yaklaşım -İbn Akîl Örneği-Enes Yılmaz0https://orcid.org/0000-0003-0133-3686İSTANBUL ÜNİVERSİTESİKelâm ilminde te’vil meselesi, ilk dönemlerden itibaren Müslümanların gündemini meşgul eden ve çokça tartışılan konular arasında olagelmiştir. Özellikle Allah Teâlâ’nın insanlara kendisini tanıtmak için zikrettiği ve zâhirî üzere alındığında O’nun eli, yüzü, gözü, inmesi, çıkması gibi yaratılmış varlıklara ait organlara, vasıflara benzeyen haberî sıfatların anlaşılması ve te’vil edilmesi hususunda mezhepler farklı tavırlar takınmıştır. Bir grup bu nasları literal anlamda alarak Allah’ı sonradan yaratılmış varlıklara benzetmiş O’nun da insanlarınkine benzer organlara ve vasıflara sahip olduğunu savunmuştur. Diğer bir grup ise teşbih ifade eden bu nasların Allah’ın şanına yakışır bir şekilde te’vil edilmesi gerektiğini belirtmiştir. Kendilerine Selefiyye adı verilen kişiler ise haberî sıfatları teşbihe düşmeden aynı zamanda herhangi bir tefsir ve te’vil yapmadan naslarda geçtiği şekilde kabul etmeyi ve bu konuda tevakkuf edilmesi gerektiğini savunmuşlardır. Her ne kadar haberî sıfatlar söz konusu olduğunda bu grubun tevakkuf metodunu benimsediği ve adı geçen nasların te’viline tamamen karşı olduğu şeklinde genel bir kanaat olsa da bu makalede Selefiyye’nin tamamen te’vile karşı olup olmadığı, bu gruba mensup olduğu söylenen âlimlerin te’vil yapıp yapmadığı ve onların te’vil karşıtlığının asıl sebeplerinin neler olduğuna ilişkin bazı cevaplar aranmıştır. Öte yandan hicri V. asırla birlikte Selefiyye’ye mensup kabul edilen aynı zamanda kelâm yöntemini kısmen benimseyip haberî sıfatları te’vil eden ılımlı bir akım gelişmiştir. Selefi/Hanbeli bir âlim olan ve bu akıma mensup kabul edilen İbn Akîl de müteşâbih olan haberî sıfatların muhkemlere döndürülmek suretiyle anlaşılması gerektiğini savunmuş ve kendisi de bu sıfatları te’vil etmiştir. Ayrıca bu makalede hem Selefiyye’nin te’vile tamamen karşı olmadığı şeklindeki görüşümüze örnek olması açısından hem de te’vil ve diğer konulardaki düşünceleriyle kendisinden sonraki birçok kişiyi etkileyen İbn Akîl’in görüşlerine yer verilmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1387506tevilselefiyyei̇bn akil
spellingShingle Enes Yılmaz
Selefiyye’nin Te’vil Anlayışına Farklı Bir Yaklaşım -İbn Akîl Örneği-
İslami İlimler Dergisi
tevil
selefiyye
i̇bn akil
title Selefiyye’nin Te’vil Anlayışına Farklı Bir Yaklaşım -İbn Akîl Örneği-
title_full Selefiyye’nin Te’vil Anlayışına Farklı Bir Yaklaşım -İbn Akîl Örneği-
title_fullStr Selefiyye’nin Te’vil Anlayışına Farklı Bir Yaklaşım -İbn Akîl Örneği-
title_full_unstemmed Selefiyye’nin Te’vil Anlayışına Farklı Bir Yaklaşım -İbn Akîl Örneği-
title_short Selefiyye’nin Te’vil Anlayışına Farklı Bir Yaklaşım -İbn Akîl Örneği-
title_sort selefiyye nin te vil anlayisina farkli bir yaklasim ibn akil ornegi
topic tevil
selefiyye
i̇bn akil
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1387506
work_keys_str_mv AT enesyılmaz selefiyyenintevilanlayısınafarklıbiryaklasımibnakilornegi