Sürdürülebilir ve Yeni Bir “Gıda” Alternatifi Olarak Yenilebilir Böcekler
Bazı böcek türlerinin insanlar tarafından tüketilmesi yeni bir konu olmamakla birlikte, son yıllarda özellikle nüfusun ve hayvansal protein talebinin artışı ile birlikte yeniden ele alınan bir konudur. Böceklerin hâlihazırda en az 2 milyar insan tarafından tüketildiği tahmin edilmektedir. Diğer pek...
Saved in:
Main Authors: | , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Çanakkale Onsekiz Mart University
2023-03-01
|
Series: | Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2522675 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832095472318152704 |
---|---|
author | Ali Emre Andaç Neşe Yılmaz Tuncel |
author_facet | Ali Emre Andaç Neşe Yılmaz Tuncel |
author_sort | Ali Emre Andaç |
collection | DOAJ |
description | Bazı böcek türlerinin insanlar tarafından tüketilmesi yeni bir konu olmamakla birlikte, son yıllarda özellikle nüfusun ve hayvansal protein talebinin artışı ile birlikte yeniden ele alınan bir konudur. Böceklerin hâlihazırda en az 2 milyar insan tarafından tüketildiği tahmin edilmektedir. Diğer pek çok hayvansal kaynağa göre daha az yem ile daha fazla vücut ağırlığı kazanımı ve küresel ısınmada çok önemli rol oynayan sera gazı salınımındaki payının oransal olarak çok daha az olması, yenilebilir böceklerin gelecek senaryolarında hem insan gıdası hem de hayvan yemi olarak potansiyelinin değerlendirilmesini önemli kılmaktadır. Besinsel açıdan değerlendirildiğinde yenilebilir böceklerin protein, yağ, diyet lif ve mineral bakımından oldukça zengin kaynaklar olduğu görülmektedir. Bu besin öğeleri içerisinde özellikle protein miktar ve kalitesi dikkat çekmektedir. Diğer yandan, yenilebilir böcekler geleneksel hayvansal kaynaklara kıyasla daha az yem ve su kullanılarak, daha küçük alanlarda yetiştirilebilmekte olup, atık miktarları da oldukça düşüktür. Bununla birlikte, yenilebilir kabul edilen bu böcek türlerinin yetiştirilmesi oldukça yeni bir konu olup hem gıda güvenliği hem de doğal denge bakımından bazı riskler taşımaktadır. Konuya ilişkin yasal mevzuatlarda da ciddi bir boşluk söz konusudur. Yenilebilir böceklere olan ilgi ve bu konudaki bilimsel araştırmaların sayısı son yıllarda dikkate değer bir artış göstermiştir. Bu çalışmada; yenilebilir böceklerin besleyicilik değeri, üretimi, işlenmesi, depolanması, ekonomisi, sağlık ve çevre üzerine etkileri, tüketici kabulü ve yasal düzenlemeler gibi başlıklar ele alınarak konu çok boyutlu bir yaklaşımla ve güncel literatürler taranarak derlenmiştir. |
format | Article |
id | doaj-art-549cb6773b2948dd886a0cc51afdc190 |
institution | Kabale University |
issn | 2757-5195 |
language | English |
publishDate | 2023-03-01 |
publisher | Çanakkale Onsekiz Mart University |
record_format | Article |
series | Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences |
spelling | doaj-art-549cb6773b2948dd886a0cc51afdc1902025-02-05T17:57:35ZengÇanakkale Onsekiz Mart UniversityJournal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences2757-51952023-03-019125126710.28979/jarnas.1139883453Sürdürülebilir ve Yeni Bir “Gıda” Alternatifi Olarak Yenilebilir BöceklerAli Emre Andaç0https://orcid.org/0000-0002-0898-066XNeşe Yılmaz Tuncel1https://orcid.org/0000-0003-2700-5840ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ, MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale Uygulamalı Bilimler FakültesiBazı böcek türlerinin insanlar tarafından tüketilmesi yeni bir konu olmamakla birlikte, son yıllarda özellikle nüfusun ve hayvansal protein talebinin artışı ile birlikte yeniden ele alınan bir konudur. Böceklerin hâlihazırda en az 2 milyar insan tarafından tüketildiği tahmin edilmektedir. Diğer pek çok hayvansal kaynağa göre daha az yem ile daha fazla vücut ağırlığı kazanımı ve küresel ısınmada çok önemli rol oynayan sera gazı salınımındaki payının oransal olarak çok daha az olması, yenilebilir böceklerin gelecek senaryolarında hem insan gıdası hem de hayvan yemi olarak potansiyelinin değerlendirilmesini önemli kılmaktadır. Besinsel açıdan değerlendirildiğinde yenilebilir böceklerin protein, yağ, diyet lif ve mineral bakımından oldukça zengin kaynaklar olduğu görülmektedir. Bu besin öğeleri içerisinde özellikle protein miktar ve kalitesi dikkat çekmektedir. Diğer yandan, yenilebilir böcekler geleneksel hayvansal kaynaklara kıyasla daha az yem ve su kullanılarak, daha küçük alanlarda yetiştirilebilmekte olup, atık miktarları da oldukça düşüktür. Bununla birlikte, yenilebilir kabul edilen bu böcek türlerinin yetiştirilmesi oldukça yeni bir konu olup hem gıda güvenliği hem de doğal denge bakımından bazı riskler taşımaktadır. Konuya ilişkin yasal mevzuatlarda da ciddi bir boşluk söz konusudur. Yenilebilir böceklere olan ilgi ve bu konudaki bilimsel araştırmaların sayısı son yıllarda dikkate değer bir artış göstermiştir. Bu çalışmada; yenilebilir böceklerin besleyicilik değeri, üretimi, işlenmesi, depolanması, ekonomisi, sağlık ve çevre üzerine etkileri, tüketici kabulü ve yasal düzenlemeler gibi başlıklar ele alınarak konu çok boyutlu bir yaklaşımla ve güncel literatürler taranarak derlenmiştir.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2522675alternatif protein kaynaklarküresel ısınmasürdürülebilirlikyeni gıdalaryenilebilir böcekleralternative protein sourceedible insectsglobal warmingnovel foodssustainability |
spellingShingle | Ali Emre Andaç Neşe Yılmaz Tuncel Sürdürülebilir ve Yeni Bir “Gıda” Alternatifi Olarak Yenilebilir Böcekler Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences alternatif protein kaynaklar küresel ısınma sürdürülebilirlik yeni gıdalar yenilebilir böcekler alternative protein source edible insects global warming novel foods sustainability |
title | Sürdürülebilir ve Yeni Bir “Gıda” Alternatifi Olarak Yenilebilir Böcekler |
title_full | Sürdürülebilir ve Yeni Bir “Gıda” Alternatifi Olarak Yenilebilir Böcekler |
title_fullStr | Sürdürülebilir ve Yeni Bir “Gıda” Alternatifi Olarak Yenilebilir Böcekler |
title_full_unstemmed | Sürdürülebilir ve Yeni Bir “Gıda” Alternatifi Olarak Yenilebilir Böcekler |
title_short | Sürdürülebilir ve Yeni Bir “Gıda” Alternatifi Olarak Yenilebilir Böcekler |
title_sort | surdurulebilir ve yeni bir gida alternatifi olarak yenilebilir bocekler |
topic | alternatif protein kaynaklar küresel ısınma sürdürülebilirlik yeni gıdalar yenilebilir böcekler alternative protein source edible insects global warming novel foods sustainability |
url | https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2522675 |
work_keys_str_mv | AT aliemreandac surdurulebilirveyenibirgıdaalternatifiolarakyenilebilirbocekler AT neseyılmaztuncel surdurulebilirveyenibirgıdaalternatifiolarakyenilebilirbocekler |