İSLAM AHLAK FELSEFESİ BAKIMINDAN ADALET-MUHABBET İLİŞKİSİ: MÜLK MERKEZLİ BİR İNCELEME
İbn Miskeveyh’ten Tusî’ye, ondan Devvânî ve Kınalızâde’ye kadar, İslam ahlak filozoflarının toplumsal-siyasal tezlerinin temelini birlik düşüncesi oluşturur. Adı geçen filozofların temsil ettiği düşünce geleneğine göre, toplumsal-siyasal yaşam, çatışma, çekişme ve sürtüşme anlamlarına gelen farklılı...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Türk Felsefe Derneği
2022-07-01
|
| Series: | Felsefe Dünyası |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2173351 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832571097976930304 |
|---|---|
| author | Onur Yıldırım |
| author_facet | Onur Yıldırım |
| author_sort | Onur Yıldırım |
| collection | DOAJ |
| description | İbn Miskeveyh’ten Tusî’ye, ondan Devvânî ve Kınalızâde’ye kadar, İslam ahlak filozoflarının toplumsal-siyasal tezlerinin temelini birlik düşüncesi oluşturur. Adı geçen filozofların temsil ettiği düşünce geleneğine göre, toplumsal-siyasal yaşam, çatışma, çekişme ve sürtüşme anlamlarına gelen farklılık ve çokluk yerine düzen, uyum, ahenk ve istikrarın işareti olan birlik ilkesine ulaşmak ister. Filozoflar, doğası gereği toplumsal ve medeni olan insanın, kendi türüyle birlikte yaşaması gerektiğini, bu birlikteliğin de davranış, eylem ve düşünce bakımından birlikle sağlanacağını ifade ederler. Ancak insani arzular farklı ve çeşitli olduğu için yetkinlik amacıyla bir araya gelen insanlar arasında rekabet ve üstünlük (galebe çalma) yarışı ortaya çıkar. Bu durum, insani toplanmanın toplumsallık ve medeniyet seviyesine ulaşmasına engel olur. Dolayısıyla, insanın birlik içerisinde toplumsallık ve medeniyetine seviyesine ulaşmasına engel olan rekabet ve üstünlük yarışını ortadan kaldırmak gerekir. Filozoflar, toplumsal nizam ve birliği yok eden rekabet ve üstünlük yarışının adalet ve muhabbet erdemleriyle ortadan kaldıracağını ileri sürerler. Onlara göre, toplumsal birlik ya adalet erdemiyle ya da muhabbet erdemiyle sağlanabilir. Ne var ki, bu iki erdemin de uygulanabilmesi için insani toplanmanın doğal uzantısı olan mülke ihtiyaç vardır. Bu çalışma, kendilerine özgü tarzlarla toplumsal birliği tesis eden adalet ve muhabbet erdemlerini, mülk kavram ve olgusunu merkeze alarak inceleme iddiasındadır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-53a69448da374d51b07e98dd5b24159e |
| institution | Kabale University |
| issn | 1301-0875 |
| language | English |
| publishDate | 2022-07-01 |
| publisher | Türk Felsefe Derneği |
| record_format | Article |
| series | Felsefe Dünyası |
| spelling | doaj-art-53a69448da374d51b07e98dd5b24159e2025-02-02T13:20:46ZengTürk Felsefe DerneğiFelsefe Dünyası1301-08752022-07-011752402622040İSLAM AHLAK FELSEFESİ BAKIMINDAN ADALET-MUHABBET İLİŞKİSİ: MÜLK MERKEZLİ BİR İNCELEMEOnur Yıldırım0https://orcid.org/0000-0003-3946-338XKIRIKKALE ÜNİVERSİTESİİbn Miskeveyh’ten Tusî’ye, ondan Devvânî ve Kınalızâde’ye kadar, İslam ahlak filozoflarının toplumsal-siyasal tezlerinin temelini birlik düşüncesi oluşturur. Adı geçen filozofların temsil ettiği düşünce geleneğine göre, toplumsal-siyasal yaşam, çatışma, çekişme ve sürtüşme anlamlarına gelen farklılık ve çokluk yerine düzen, uyum, ahenk ve istikrarın işareti olan birlik ilkesine ulaşmak ister. Filozoflar, doğası gereği toplumsal ve medeni olan insanın, kendi türüyle birlikte yaşaması gerektiğini, bu birlikteliğin de davranış, eylem ve düşünce bakımından birlikle sağlanacağını ifade ederler. Ancak insani arzular farklı ve çeşitli olduğu için yetkinlik amacıyla bir araya gelen insanlar arasında rekabet ve üstünlük (galebe çalma) yarışı ortaya çıkar. Bu durum, insani toplanmanın toplumsallık ve medeniyet seviyesine ulaşmasına engel olur. Dolayısıyla, insanın birlik içerisinde toplumsallık ve medeniyetine seviyesine ulaşmasına engel olan rekabet ve üstünlük yarışını ortadan kaldırmak gerekir. Filozoflar, toplumsal nizam ve birliği yok eden rekabet ve üstünlük yarışının adalet ve muhabbet erdemleriyle ortadan kaldıracağını ileri sürerler. Onlara göre, toplumsal birlik ya adalet erdemiyle ya da muhabbet erdemiyle sağlanabilir. Ne var ki, bu iki erdemin de uygulanabilmesi için insani toplanmanın doğal uzantısı olan mülke ihtiyaç vardır. Bu çalışma, kendilerine özgü tarzlarla toplumsal birliği tesis eden adalet ve muhabbet erdemlerini, mülk kavram ve olgusunu merkeze alarak inceleme iddiasındadır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2173351ethicspoliticspolitical administrationjusticefriendshipahlaksiyasetmülkadaletmuhabbet |
| spellingShingle | Onur Yıldırım İSLAM AHLAK FELSEFESİ BAKIMINDAN ADALET-MUHABBET İLİŞKİSİ: MÜLK MERKEZLİ BİR İNCELEME Felsefe Dünyası ethics politics political administration justice friendship ahlak siyaset mülk adalet muhabbet |
| title | İSLAM AHLAK FELSEFESİ BAKIMINDAN ADALET-MUHABBET İLİŞKİSİ: MÜLK MERKEZLİ BİR İNCELEME |
| title_full | İSLAM AHLAK FELSEFESİ BAKIMINDAN ADALET-MUHABBET İLİŞKİSİ: MÜLK MERKEZLİ BİR İNCELEME |
| title_fullStr | İSLAM AHLAK FELSEFESİ BAKIMINDAN ADALET-MUHABBET İLİŞKİSİ: MÜLK MERKEZLİ BİR İNCELEME |
| title_full_unstemmed | İSLAM AHLAK FELSEFESİ BAKIMINDAN ADALET-MUHABBET İLİŞKİSİ: MÜLK MERKEZLİ BİR İNCELEME |
| title_short | İSLAM AHLAK FELSEFESİ BAKIMINDAN ADALET-MUHABBET İLİŞKİSİ: MÜLK MERKEZLİ BİR İNCELEME |
| title_sort | islam ahlak felsefesi bakimindan adalet muhabbet iliskisi mulk merkezli bir inceleme |
| topic | ethics politics political administration justice friendship ahlak siyaset mülk adalet muhabbet |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2173351 |
| work_keys_str_mv | AT onuryıldırım islamahlakfelsefesibakimindanadaletmuhabbetiliskisimulkmerkezlibirinceleme |