Resmi Kalkınma Yardımları Vergi Gelirleri İlişkisi: Türkiye Özelinde İkame Etkisinin Analizi
Kalkınmaya verilen önemin II. Dünya Savaşı sonrası artmasıyla beraber, özellikle gelişmekte olan ülkelerin kalkınmalarını finanse edebilecek yurt içi kaynaktan yoksun olmaları Resmi Kalkınma Yardım’larına gösterilen ilgiyi arttırmıştır. Söz konusu yardımlar az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde h...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
2021-05-01
|
| Series: | Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1661939 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832570626698641408 |
|---|---|
| author | Şehnaz Altunakar Mercan |
| author_facet | Şehnaz Altunakar Mercan |
| author_sort | Şehnaz Altunakar Mercan |
| collection | DOAJ |
| description | Kalkınmaya verilen önemin II. Dünya Savaşı sonrası artmasıyla beraber, özellikle gelişmekte olan ülkelerin kalkınmalarını finanse edebilecek yurt içi kaynaktan yoksun olmaları Resmi Kalkınma Yardım’larına gösterilen ilgiyi arttırmıştır. Söz konusu yardımlar az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde hükümetler için büyük bir finansman kaynağı olma özelliği gösterirken, yardımlar tahsis edilirken maliye politikası üzerinde olumlu veya olumsuz etkiler meydana getirmektedir. Bu nedenle, 1990’ların sonunda yardımların verimliliği ve ülkeler tarafından doğru amaçlar için kullanılıp kullanılmadığı sorgulanmaya başlanmıştır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye özelinde Resmi Kalkınma Yardım’larının vergi gelirleri üzerinde herhangi bir dışlama etkisi yaratıp yaratmadığını tespit etmektir. Bununla birlikte yardımlar bileşenlerine ayrıştırılarak hibeler ve krediler olarak ayrı ayrı incelenmiştir. ARDL sınır testi yönteminin kullanıldığı çalışmada 1984-2016 dönemi Türkiye verilerinden faydalanılmıştır. Yapılan analizler neticesinde, kısa dönemde bir dönem önceki net resmi kalkınma yardımlarının toplam vergi gelirlerini %3,43, iki dönem önceki net resmi kalkınma yardımlarının toplam vergi gelirlerini %4,79 ve üç dönem önceki net resmi kalkınma yardımlarının toplam vergi gelirlerini %2,74 düşürdüğü görülmektedir. Uzun dönemde ise net resmi kalkınma yardımlarının toplam vergi gelirleri üzerinde negatif ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğu görülmektedir. 1984-2016 dönemini kapsayan çalışmada, kısa dönemde bir dönem önceki dönemdeki resmi kalkınma kredileri toplam vergi gelirlerini negatif etkilemekle birlikte bu etki istatistiksel olarak anlamlı değildir. Uzun dönemde ise resmi kalkınma kredileri, toplam vergi gelirlerini negatif etkilemektedir ve bu etki istatistiksel olarak anlamlıdır.Kısa dönemde bir dönem önceki resmi kalkınma hibelerinin toplam vergi gelirleri üzerinde pozitif bir etkisi bulunmakla birlikte bu etki istatistiksel olarak anlamlı değildir. Uzun dönemde ise resmi kalkınma hibelerinin toplam vergi gelirleri üzerinde çok çok küçük de olsa pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğu görülmektedir. |
| format | Article |
| id | doaj-art-51cce11fff2b4dc99b3c3907ffcde252 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1303-1279 |
| language | English |
| publishDate | 2021-05-01 |
| publisher | Sivas Cumhuriyet Üniversitesi |
| record_format | Article |
| series | Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi |
| spelling | doaj-art-51cce11fff2b4dc99b3c3907ffcde2522025-02-02T14:34:00ZengSivas Cumhuriyet ÜniversitesiCumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi1303-12792021-05-0122130933510.37880/cumuiibf.9031462057Resmi Kalkınma Yardımları Vergi Gelirleri İlişkisi: Türkiye Özelinde İkame Etkisinin AnaliziŞehnaz Altunakar Mercan0https://orcid.org/0000-0001-6823-8750DİCLE ÜNİVERSİTESİKalkınmaya verilen önemin II. Dünya Savaşı sonrası artmasıyla beraber, özellikle gelişmekte olan ülkelerin kalkınmalarını finanse edebilecek yurt içi kaynaktan yoksun olmaları Resmi Kalkınma Yardım’larına gösterilen ilgiyi arttırmıştır. Söz konusu yardımlar az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde hükümetler için büyük bir finansman kaynağı olma özelliği gösterirken, yardımlar tahsis edilirken maliye politikası üzerinde olumlu veya olumsuz etkiler meydana getirmektedir. Bu nedenle, 1990’ların sonunda yardımların verimliliği ve ülkeler tarafından doğru amaçlar için kullanılıp kullanılmadığı sorgulanmaya başlanmıştır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye özelinde Resmi Kalkınma Yardım’larının vergi gelirleri üzerinde herhangi bir dışlama etkisi yaratıp yaratmadığını tespit etmektir. Bununla birlikte yardımlar bileşenlerine ayrıştırılarak hibeler ve krediler olarak ayrı ayrı incelenmiştir. ARDL sınır testi yönteminin kullanıldığı çalışmada 1984-2016 dönemi Türkiye verilerinden faydalanılmıştır. Yapılan analizler neticesinde, kısa dönemde bir dönem önceki net resmi kalkınma yardımlarının toplam vergi gelirlerini %3,43, iki dönem önceki net resmi kalkınma yardımlarının toplam vergi gelirlerini %4,79 ve üç dönem önceki net resmi kalkınma yardımlarının toplam vergi gelirlerini %2,74 düşürdüğü görülmektedir. Uzun dönemde ise net resmi kalkınma yardımlarının toplam vergi gelirleri üzerinde negatif ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğu görülmektedir. 1984-2016 dönemini kapsayan çalışmada, kısa dönemde bir dönem önceki dönemdeki resmi kalkınma kredileri toplam vergi gelirlerini negatif etkilemekle birlikte bu etki istatistiksel olarak anlamlı değildir. Uzun dönemde ise resmi kalkınma kredileri, toplam vergi gelirlerini negatif etkilemektedir ve bu etki istatistiksel olarak anlamlıdır.Kısa dönemde bir dönem önceki resmi kalkınma hibelerinin toplam vergi gelirleri üzerinde pozitif bir etkisi bulunmakla birlikte bu etki istatistiksel olarak anlamlı değildir. Uzun dönemde ise resmi kalkınma hibelerinin toplam vergi gelirleri üzerinde çok çok küçük de olsa pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğu görülmektedir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1661939tax revenueofficial development assistanceforeign aidgrantsloansvergi gelirleriresmi kalkınma yardımlarıdış yardımhibelerkrediler |
| spellingShingle | Şehnaz Altunakar Mercan Resmi Kalkınma Yardımları Vergi Gelirleri İlişkisi: Türkiye Özelinde İkame Etkisinin Analizi Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi tax revenue official development assistance foreign aid grants loans vergi gelirleri resmi kalkınma yardımları dış yardım hibeler krediler |
| title | Resmi Kalkınma Yardımları Vergi Gelirleri İlişkisi: Türkiye Özelinde İkame Etkisinin Analizi |
| title_full | Resmi Kalkınma Yardımları Vergi Gelirleri İlişkisi: Türkiye Özelinde İkame Etkisinin Analizi |
| title_fullStr | Resmi Kalkınma Yardımları Vergi Gelirleri İlişkisi: Türkiye Özelinde İkame Etkisinin Analizi |
| title_full_unstemmed | Resmi Kalkınma Yardımları Vergi Gelirleri İlişkisi: Türkiye Özelinde İkame Etkisinin Analizi |
| title_short | Resmi Kalkınma Yardımları Vergi Gelirleri İlişkisi: Türkiye Özelinde İkame Etkisinin Analizi |
| title_sort | resmi kalkinma yardimlari vergi gelirleri iliskisi turkiye ozelinde ikame etkisinin analizi |
| topic | tax revenue official development assistance foreign aid grants loans vergi gelirleri resmi kalkınma yardımları dış yardım hibeler krediler |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1661939 |
| work_keys_str_mv | AT sehnazaltunakarmercan resmikalkınmayardımlarıvergigelirleriiliskisiturkiyeozelindeikameetkisininanalizi |