Resmi Kalkınma Yardımları Vergi Gelirleri İlişkisi: Türkiye Özelinde İkame Etkisinin Analizi

Kalkınmaya verilen önemin II. Dünya Savaşı sonrası artmasıyla beraber, özellikle gelişmekte olan ülkelerin kalkınmalarını finanse edebilecek yurt içi kaynaktan yoksun olmaları Resmi Kalkınma Yardım’larına gösterilen ilgiyi arttırmıştır. Söz konusu yardımlar az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde h...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Şehnaz Altunakar Mercan
Format: Article
Language:English
Published: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi 2021-05-01
Series:Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1661939
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Kalkınmaya verilen önemin II. Dünya Savaşı sonrası artmasıyla beraber, özellikle gelişmekte olan ülkelerin kalkınmalarını finanse edebilecek yurt içi kaynaktan yoksun olmaları Resmi Kalkınma Yardım’larına gösterilen ilgiyi arttırmıştır. Söz konusu yardımlar az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde hükümetler için büyük bir finansman kaynağı olma özelliği gösterirken, yardımlar tahsis edilirken maliye politikası üzerinde olumlu veya olumsuz etkiler meydana getirmektedir. Bu nedenle, 1990’ların sonunda yardımların verimliliği ve ülkeler tarafından doğru amaçlar için kullanılıp kullanılmadığı sorgulanmaya başlanmıştır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye özelinde Resmi Kalkınma Yardım’larının vergi gelirleri üzerinde herhangi bir dışlama etkisi yaratıp yaratmadığını tespit etmektir. Bununla birlikte yardımlar bileşenlerine ayrıştırılarak hibeler ve krediler olarak ayrı ayrı incelenmiştir. ARDL sınır testi yönteminin kullanıldığı çalışmada 1984-2016 dönemi Türkiye verilerinden faydalanılmıştır. Yapılan analizler neticesinde, kısa dönemde bir dönem önceki net resmi kalkınma yardımlarının toplam vergi gelirlerini %3,43, iki dönem önceki net resmi kalkınma yardımlarının toplam vergi gelirlerini %4,79 ve üç dönem önceki net resmi kalkınma yardımlarının toplam vergi gelirlerini %2,74 düşürdüğü görülmektedir. Uzun dönemde ise net resmi kalkınma yardımlarının toplam vergi gelirleri üzerinde negatif ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğu görülmektedir. 1984-2016 dönemini kapsayan çalışmada, kısa dönemde bir dönem önceki dönemdeki resmi kalkınma kredileri toplam vergi gelirlerini negatif etkilemekle birlikte bu etki istatistiksel olarak anlamlı değildir. Uzun dönemde ise resmi kalkınma kredileri, toplam vergi gelirlerini negatif etkilemektedir ve bu etki istatistiksel olarak anlamlıdır.Kısa dönemde bir dönem önceki resmi kalkınma hibelerinin toplam vergi gelirleri üzerinde pozitif bir etkisi bulunmakla birlikte bu etki istatistiksel olarak anlamlı değildir. Uzun dönemde ise resmi kalkınma hibelerinin toplam vergi gelirleri üzerinde çok çok küçük de olsa pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğu görülmektedir.
ISSN:1303-1279