هدفمندی تعیین اماکن احداث سازه‌های توری-سنگی با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای (موردمطالعه: شهرستان خرم‌آباد)

امروزه با توجه به اعتبارات زیادی که بندهای اصلاحی در احداث پروژه‌های آبخیزداری به خود اختصاص می‌دهند، بررسی اولویت‌ها در مکان‌یابی نقاط بحرانی پیش از اجرای سازه‌ها می‌بایست به‌صورت جامع و دقیق صورت گیرد. شناخت درست و دقیق نقاط فرسایش پذیر و عوامل مؤثر در آن اقدامی ضروری است، که می‌توان با اقدامات به...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: وحید بیرانوندی, بهار بیشمی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2022-01-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_40411_e1e555b050c869e51b8a98ca22de90fc.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832591368037335040
author وحید بیرانوندی
بهار بیشمی
author_facet وحید بیرانوندی
بهار بیشمی
author_sort وحید بیرانوندی
collection DOAJ
description امروزه با توجه به اعتبارات زیادی که بندهای اصلاحی در احداث پروژه‌های آبخیزداری به خود اختصاص می‌دهند، بررسی اولویت‌ها در مکان‌یابی نقاط بحرانی پیش از اجرای سازه‌ها می‌بایست به‌صورت جامع و دقیق صورت گیرد. شناخت درست و دقیق نقاط فرسایش پذیر و عوامل مؤثر در آن اقدامی ضروری است، که می‌توان با اقدامات به‌موقع آبخیزداری خواه از سازه‌ای و غیره سازه‌ای یا ترکیبی از آن‌ها، شدت آسیب‌های ناشی از فرسایش و رسوب زیر حوضه‌ها را به حداقل رساند؛ ازاین‌رو دقت در انتخاب اولویت‌ها و سیاست‌گذاری‌های در فعالیت‌های سازه‌ای حوضه‌های آبخیز از تأثیر بسزایی برخوردار است. در این پژوهش که باهدف مدیریت و طرح‌ریزی بنیادین، سازه‌های توری-سنگی در سطح شهرستان خرم‌آباد به‌منظور کنترل فرسایش و رسوب صورت گرفت از چهار معیار هیدرولوژیک، توپوگرافی، اقتصادی و اجتماعی و سایر شاخص‌های مرتبط با فرسایش و گسل که در ۱۴ زیر شاخص قرار می‌گیرند، با بهره‌گیری از فرآیند تحلیل شبکه‌ای به‌منظور وزن دهی این پارامترها و ورود آن به سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. با نگرش در نتایج، شاخص‌های تأثیرگذار به‌منظور مکان‌یابی سازه‌های توری-سنگی بیشترین وزن را زیر معیارهای فرسایش، پوشش گیاهی و گسل با وزن‌های ۱۴۵/۰، ۱۴۱/۰ و ۱۲۶/۰ به خود اختصاص دادند، که می‌توان از این نتایج برای پیشگیری از مخاطره‌های برآمده از فرسایش و رسوب که در ۵/۴ درصد از منطقه مطالعاتی قابل‌مشاهده است، استفاده نمود.هدف کلی تحقیق ارائه راهکارهایی مبتنی بر اصول علمی، ساده، کاربردی است. اولویت‌بندی از این طریق می‌تواند نقش مؤثری در قسمت هدفمندی اعتبارات آبخیزداری داشته باشد و با احداث سازه‌های مناسب خسارات را کاهش دهد. با توجه به اهداف پژوهش حاضر و اهمیت احداث سازه‌های آبخیزداری در کنترل فرسایش و رسوب‌گذاری، به‌منظور بهبود عملکرد این‌گونه پروژه‌ها، کاهش تخریب حوزه آبخیز و استفاده صحیح از آب‌های سطحی پیشنهاد می‌شود.
format Article
id doaj-art-4f48be619796472d80f7fc733c3894a1
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2022-01-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-4f48be619796472d80f7fc733c3894a12025-01-22T13:02:17ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762022-01-0110411312710.22067/geoeh.2021.70440.106240411هدفمندی تعیین اماکن احداث سازه‌های توری-سنگی با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای (موردمطالعه: شهرستان خرم‌آباد)وحید بیرانوندی0بهار بیشمی1دانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران- استادیار پژوهشی گروه گردشگری، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایرانامروزه با توجه به اعتبارات زیادی که بندهای اصلاحی در احداث پروژه‌های آبخیزداری به خود اختصاص می‌دهند، بررسی اولویت‌ها در مکان‌یابی نقاط بحرانی پیش از اجرای سازه‌ها می‌بایست به‌صورت جامع و دقیق صورت گیرد. شناخت درست و دقیق نقاط فرسایش پذیر و عوامل مؤثر در آن اقدامی ضروری است، که می‌توان با اقدامات به‌موقع آبخیزداری خواه از سازه‌ای و غیره سازه‌ای یا ترکیبی از آن‌ها، شدت آسیب‌های ناشی از فرسایش و رسوب زیر حوضه‌ها را به حداقل رساند؛ ازاین‌رو دقت در انتخاب اولویت‌ها و سیاست‌گذاری‌های در فعالیت‌های سازه‌ای حوضه‌های آبخیز از تأثیر بسزایی برخوردار است. در این پژوهش که باهدف مدیریت و طرح‌ریزی بنیادین، سازه‌های توری-سنگی در سطح شهرستان خرم‌آباد به‌منظور کنترل فرسایش و رسوب صورت گرفت از چهار معیار هیدرولوژیک، توپوگرافی، اقتصادی و اجتماعی و سایر شاخص‌های مرتبط با فرسایش و گسل که در ۱۴ زیر شاخص قرار می‌گیرند، با بهره‌گیری از فرآیند تحلیل شبکه‌ای به‌منظور وزن دهی این پارامترها و ورود آن به سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. با نگرش در نتایج، شاخص‌های تأثیرگذار به‌منظور مکان‌یابی سازه‌های توری-سنگی بیشترین وزن را زیر معیارهای فرسایش، پوشش گیاهی و گسل با وزن‌های ۱۴۵/۰، ۱۴۱/۰ و ۱۲۶/۰ به خود اختصاص دادند، که می‌توان از این نتایج برای پیشگیری از مخاطره‌های برآمده از فرسایش و رسوب که در ۵/۴ درصد از منطقه مطالعاتی قابل‌مشاهده است، استفاده نمود.هدف کلی تحقیق ارائه راهکارهایی مبتنی بر اصول علمی، ساده، کاربردی است. اولویت‌بندی از این طریق می‌تواند نقش مؤثری در قسمت هدفمندی اعتبارات آبخیزداری داشته باشد و با احداث سازه‌های مناسب خسارات را کاهش دهد. با توجه به اهداف پژوهش حاضر و اهمیت احداث سازه‌های آبخیزداری در کنترل فرسایش و رسوب‌گذاری، به‌منظور بهبود عملکرد این‌گونه پروژه‌ها، کاهش تخریب حوزه آبخیز و استفاده صحیح از آب‌های سطحی پیشنهاد می‌شود.https://geoeh.um.ac.ir/article_40411_e1e555b050c869e51b8a98ca22de90fc.pdfسازه‌های اصلاحیمکان‌یابیخرم‌آبادفرآیند تحلیل شبکه‌ای
spellingShingle وحید بیرانوندی
بهار بیشمی
هدفمندی تعیین اماکن احداث سازه‌های توری-سنگی با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای (موردمطالعه: شهرستان خرم‌آباد)
جغرافیا و مخاطرات محیطی
سازه‌های اصلاحی
مکان‌یابی
خرم‌آباد
فرآیند تحلیل شبکه‌ای
title هدفمندی تعیین اماکن احداث سازه‌های توری-سنگی با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای (موردمطالعه: شهرستان خرم‌آباد)
title_full هدفمندی تعیین اماکن احداث سازه‌های توری-سنگی با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای (موردمطالعه: شهرستان خرم‌آباد)
title_fullStr هدفمندی تعیین اماکن احداث سازه‌های توری-سنگی با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای (موردمطالعه: شهرستان خرم‌آباد)
title_full_unstemmed هدفمندی تعیین اماکن احداث سازه‌های توری-سنگی با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای (موردمطالعه: شهرستان خرم‌آباد)
title_short هدفمندی تعیین اماکن احداث سازه‌های توری-سنگی با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای (موردمطالعه: شهرستان خرم‌آباد)
title_sort هدفمندی تعیین اماکن احداث سازه‌های توری سنگی با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای موردمطالعه شهرستان خرم‌آباد
topic سازه‌های اصلاحی
مکان‌یابی
خرم‌آباد
فرآیند تحلیل شبکه‌ای
url https://geoeh.um.ac.ir/article_40411_e1e555b050c869e51b8a98ca22de90fc.pdf
work_keys_str_mv AT wḥydbyrạnwndy hdfmndytʿyynạmạḵnạḥdạtẖsạzhhạytwrysngybạạstfạdhạzfrậyndtḥlylsẖbḵhạymwrdmṭạlʿhsẖhrstạnkẖrmậbạd
AT bhạrbysẖmy hdfmndytʿyynạmạḵnạḥdạtẖsạzhhạytwrysngybạạstfạdhạzfrậyndtḥlylsẖbḵhạymwrdmṭạlʿhsẖhrstạnkẖrmậbạd