DEĞİŞTİRİLEBİLİR ALANSAL BİRİM PROBLEMİ VE EKONOMİK FAALİYETLERİN MEKÂNSAL YOĞUNLAŞMASI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Ekonomik birimlerin mekânsal yoğunlaşması, firmaların birbirine yakın konumlanmasıyla elde edilen faydalar, ölçek ekonomilerinden, teknik işgücü havuzundan, düşük nakliye ve iletişim maliyetlerinden ve teknoloji transferlerinden kaynaklanabilir. Ancak, bu yoğunlaşmanın etkili bir şekilde değerlendir...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Hakan Demirgil, Emrah Özel
Format: Article
Language:English
Published: Mehmet Akif Ersoy University 2023-11-01
Series:Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3485519
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832584312369709056
author Hakan Demirgil
Emrah Özel
author_facet Hakan Demirgil
Emrah Özel
author_sort Hakan Demirgil
collection DOAJ
description Ekonomik birimlerin mekânsal yoğunlaşması, firmaların birbirine yakın konumlanmasıyla elde edilen faydalar, ölçek ekonomilerinden, teknik işgücü havuzundan, düşük nakliye ve iletişim maliyetlerinden ve teknoloji transferlerinden kaynaklanabilir. Ancak, bu yoğunlaşmanın etkili bir şekilde değerlendirilebilmesi ve bölgesel politikaların ekonomik büyüme ve kalkınmaya yönelik etkili bir şekilde geliştirilebilmesi için mekânsal yoğunlaşma ölçümlerinin tutarlı olması gerekmektedir. Bu noktada, mekânsal analizde karşılaşılan bir problem olan değiştirilebilir alansal birim problemine (MAUP) dikkat çekilmektedir. MAUP, toplu verilerin ve idari sınırların kullanılmasından kaynaklanan ve mekânsal analiz sonuçlarını etkileyebilen bir durumu ifade etmektedir. Bu çalışma, literatürde MAUP olarak bilinen bu sorunu ana hatlarıyla ortaya koymakta, önerilen çözüm yollarına vurgu yapmakta ve ekonomik faaliyetlerin yoğunlaşma ölçümlerinde MAUP etkilerini değerlendirmektedir. Genel bir değerlendirme yapıldığında, MAUP etkilerini azaltmak için sınırlandırılmamış bir mekânsal yapı ve bireyselleştirilmiş mekânsal verilerin kullanımının önemli olduğu sonucuna varılabilir. Ayrıca, ekonomik faaliyetlerin mekânsal yoğunlaşması ile ilgili çalışmalarda, kümelenmeye dayalı göstergeleri kullanan yaklaşımların MAUP'u dikkate almadığı, mesafeye dayalı yaklaşımların ise çeşitli açılardan MAUP etkilerini minimize ettiği belirtilmektedir.
format Article
id doaj-art-4eb832c5d3ca4eb18db6c78cdfef8fb2
institution Kabale University
issn 1309-1387
language English
publishDate 2023-11-01
publisher Mehmet Akif Ersoy University
record_format Article
series Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
spelling doaj-art-4eb832c5d3ca4eb18db6c78cdfef8fb22025-01-27T14:33:32ZengMehmet Akif Ersoy UniversityMehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1309-13872023-11-013813014510.20875/makusobed.1378520273DEĞİŞTİRİLEBİLİR ALANSAL BİRİM PROBLEMİ VE EKONOMİK FAALİYETLERİN MEKÂNSAL YOĞUNLAŞMASI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRMEHakan Demirgil0https://orcid.org/0000-0002-9509-7751Emrah Özel1https://orcid.org/0000-0002-3970-3622SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİBurdur Mehmet Akif Ersoy üniversitesiEkonomik birimlerin mekânsal yoğunlaşması, firmaların birbirine yakın konumlanmasıyla elde edilen faydalar, ölçek ekonomilerinden, teknik işgücü havuzundan, düşük nakliye ve iletişim maliyetlerinden ve teknoloji transferlerinden kaynaklanabilir. Ancak, bu yoğunlaşmanın etkili bir şekilde değerlendirilebilmesi ve bölgesel politikaların ekonomik büyüme ve kalkınmaya yönelik etkili bir şekilde geliştirilebilmesi için mekânsal yoğunlaşma ölçümlerinin tutarlı olması gerekmektedir. Bu noktada, mekânsal analizde karşılaşılan bir problem olan değiştirilebilir alansal birim problemine (MAUP) dikkat çekilmektedir. MAUP, toplu verilerin ve idari sınırların kullanılmasından kaynaklanan ve mekânsal analiz sonuçlarını etkileyebilen bir durumu ifade etmektedir. Bu çalışma, literatürde MAUP olarak bilinen bu sorunu ana hatlarıyla ortaya koymakta, önerilen çözüm yollarına vurgu yapmakta ve ekonomik faaliyetlerin yoğunlaşma ölçümlerinde MAUP etkilerini değerlendirmektedir. Genel bir değerlendirme yapıldığında, MAUP etkilerini azaltmak için sınırlandırılmamış bir mekânsal yapı ve bireyselleştirilmiş mekânsal verilerin kullanımının önemli olduğu sonucuna varılabilir. Ayrıca, ekonomik faaliyetlerin mekânsal yoğunlaşması ile ilgili çalışmalarda, kümelenmeye dayalı göstergeleri kullanan yaklaşımların MAUP'u dikkate almadığı, mesafeye dayalı yaklaşımların ise çeşitli açılardan MAUP etkilerini minimize ettiği belirtilmektedir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3485519değiştirilebilir alansal birim problemiyığılma ekonomileriölçek etkisibölgeleme etkisimekansal yoğunlaşmamodifiable areal unit problemagglomeration economiesscale effectzoning effectspatial concentration
spellingShingle Hakan Demirgil
Emrah Özel
DEĞİŞTİRİLEBİLİR ALANSAL BİRİM PROBLEMİ VE EKONOMİK FAALİYETLERİN MEKÂNSAL YOĞUNLAŞMASI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
değiştirilebilir alansal birim problemi
yığılma ekonomileri
ölçek etkisi
bölgeleme etkisi
mekansal yoğunlaşma
modifiable areal unit problem
agglomeration economies
scale effect
zoning effect
spatial concentration
title DEĞİŞTİRİLEBİLİR ALANSAL BİRİM PROBLEMİ VE EKONOMİK FAALİYETLERİN MEKÂNSAL YOĞUNLAŞMASI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
title_full DEĞİŞTİRİLEBİLİR ALANSAL BİRİM PROBLEMİ VE EKONOMİK FAALİYETLERİN MEKÂNSAL YOĞUNLAŞMASI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
title_fullStr DEĞİŞTİRİLEBİLİR ALANSAL BİRİM PROBLEMİ VE EKONOMİK FAALİYETLERİN MEKÂNSAL YOĞUNLAŞMASI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
title_full_unstemmed DEĞİŞTİRİLEBİLİR ALANSAL BİRİM PROBLEMİ VE EKONOMİK FAALİYETLERİN MEKÂNSAL YOĞUNLAŞMASI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
title_short DEĞİŞTİRİLEBİLİR ALANSAL BİRİM PROBLEMİ VE EKONOMİK FAALİYETLERİN MEKÂNSAL YOĞUNLAŞMASI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
title_sort degistirilebilir alansal birim problemi ve ekonomik faaliyetlerin mekansal yogunlasmasi uzerine bir degerlendirme
topic değiştirilebilir alansal birim problemi
yığılma ekonomileri
ölçek etkisi
bölgeleme etkisi
mekansal yoğunlaşma
modifiable areal unit problem
agglomeration economies
scale effect
zoning effect
spatial concentration
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3485519
work_keys_str_mv AT hakandemirgil degistirilebiliralansalbirimproblemiveekonomikfaaliyetlerinmekansalyogunlasmasiuzerinebirdegerlendirme
AT emrahozel degistirilebiliralansalbirimproblemiveekonomikfaaliyetlerinmekansalyogunlasmasiuzerinebirdegerlendirme