ارزیابی اثر ضد قارچی اسانس آویشن و نعناع فلفلی و مونوترپن‌های عمده آنها در کنترل قارچ ورتیسیلیوم پسته
سابقه و هدف: بیماری پژمردگی ناشی از قارچ بیماریزای Verticillium dahliae، یکی از عوامل خطرناک تهدید کننده کِشت درختان پسته در سطح کشور می‌باشد که در دو دهه اخیر در مناطق مختلف کشور، از جمله استان سمنان گسترش پیدا کرده است. عدم وجود قارچکش مناسب جهت کنترل قارچ V. dahliae و استفاده مداوم از چند قارچکش...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2022-06-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_6107_5704368a4f30ae2c4d66dc023dce77ea.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | سابقه و هدف: بیماری پژمردگی ناشی از قارچ بیماریزای Verticillium dahliae، یکی از عوامل خطرناک تهدید کننده کِشت درختان پسته در سطح کشور می‌باشد که در دو دهه اخیر در مناطق مختلف کشور، از جمله استان سمنان گسترش پیدا کرده است. عدم وجود قارچکش مناسب جهت کنترل قارچ V. dahliae و استفاده مداوم از چند قارچکش عمومی در سطح کشور به گسترش قارچ کمک کرده است. از این‌رو در شرایط کنونی نیازمند استفاده از ترکیبات جدید با کارایی بالا جهت کنترل این قارچ بیماریزا هستیم. اسانس‌های گیاهی و ترکیبات مونوترپنی آنها با توجه به مزیت نسبی تولید گیاهان دارویی در کشور، به عنوان یکی از گزینه‌های مهم مطرح هستند.مواد و روش‌ها: در این پژوهش از جدایه بومی V. dahliae بدست آمده از سطح باغات استان سمنان استفاده شد. با استفاده از روش‌های معمول فرآیند جداسازی و شناسایی قارچ انجام پذیرفت و با استفاده از پرایمر عمومی ITS شناسایی جدایه‌ها انجام شد. در ادامه از اسانس دو گیاه آویشن شیرازی (Zataria multiflora) و نعناع فلفلی (Mentha piperita) جهت بررسی اثر ضد قارچی استفاده شد. پس از تهیه مواد گیاهی، فرایند اسانس‌گیری با استفاده از دستگاه کلونجر انجام پذیرفت. بررسی اثر ضد قارچی با استفاده از روش اختلاط با محیط کشت در غلظت‌های 20، 40، 60، 80 و 100 میکرولیتر بر میلی‌لیتر صورت گرفت. همچنین حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) و کُشندگی (MBC) برای دو اسانس تعیین گردید. در ادامه با بکارگیری دو ترکیب مونوترپنی تیمول و کارواکرول اثرات ضد قارچی با استفاده از روش اختلاط با محیط کشت در سه غلظت 15، 150 و 1500 میکرولیتر برمیلی لیتر ضد V. dahliae مورد آزمایش قرار گرفت. یافته‌ها: آزمون‌های جداسازی و شناسایی، وجود قارچ V. dahliae را در مناطق نمونه برداری شده تائید نمود. نتایج نشان داد استفاده از پرایمر ITS تایید کننده گونه قارچی V. dahliae بود. نتایج اثر ضد قارچی نشان داد هر دو اسانس در جلوگیری از رشد قارچ موثر بودند، اما اسانس آویشن شیرازی قوی‌تر ارزیابی شد بطوری که در هفته سوم، رشد فقط در غلظت 20 میکرولیتر بر میلی‌لیتر مشاهده شد اما در مورد اسانس نعناع فلفلی در تمامی غلظت‌ها رشد قارچ مشاهده گردید. نتایج حداقل غلظت بازدارندگی و کُشندگی به ترتیب برای آویشن شیرازی 20 و 30 میکرولیتر بر میلی‌لیتر و برای اسانس نعناع فلفلی 100 و 150 میکرولیتر بر میلی‌لیتر بدست آمد. سایر نتایج نشان داد ترکیب تیمول در جلوگیری از رشد قارچ V. dahliae قوی تر از ترکیب کارواکرول عمل نمود.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد اسانس‌های گیاهی و ترکیبات مونوترپنی تشکیل دهنده اسانس‌ها از توانایی بسیار بالایی در کنترل قارچ ورتیسیلیوم برخوردار بودند بطوری که در مقایسه با قارچکش‌های طیف وسیع رایج مورد استفاده در کشور، در غلطت‌های 10 تا 15 برابر کمتر از فعالیت قارچ جلوگیری نمودند. |
|---|---|
| ISSN: | 2322-2050 2322-2778 |