Acil Servise Başvuran Hasta ve Hasta Yakınlarının Aydınlatılmış Onam Düzeyinin Sağlıkta Şiddet Olgusu Üzerine Etkisi
Aydınlatılmış onam; hastanın sağlığı ve bedeni ile ilgili kendi kararını vermesi ve tedavi sürecine katılmasıdır. Anayasa’nın 17. Maddesinde “Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir. Tıbbi zorunluluklar ve kanunda yazılı haller dışında, kişinin vücut bütünlüğ...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
2024-04-01
|
| Series: | Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3288270 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832570624154796032 |
|---|---|
| author | Serpil Kaya Mustafa Burak Karagöz |
| author_facet | Serpil Kaya Mustafa Burak Karagöz |
| author_sort | Serpil Kaya |
| collection | DOAJ |
| description | Aydınlatılmış onam; hastanın sağlığı ve bedeni ile ilgili kendi kararını vermesi ve tedavi sürecine katılmasıdır. Anayasa’nın 17. Maddesinde “Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir. Tıbbi zorunluluklar ve kanunda yazılı haller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz; rızası olmadan bilimsel ve tıbbi deneylere tabi tutulamaz” şeklinde yer almıştır. Aydınlatılmış onamın amacı, hastayı bilgilendirmek, tedavi seçenekleri hakkında karar verilmesine yardımcı olmak, tedavinin aşamaları ve muhtemel komplikasyonlar hakkında bilgi vermektir. Çalışmanın amacı; Acil servise başvuran hasta ve hasta yakınlarının aydınlatılmış onam düzeyinin, sağlıkta şiddet olgusu üzerine etkisini belirlenmeye çalışmaktır. Araştırma evreni; 15 Temmuz- 15 Eylül 2022 tarihler arasında Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi acil servisine başvuran ve çalışmaya katılmak isteyen hasta ve hasta yakınları oluşturmuştur. Hastalar arasından basit tesadüfi örneklem yöntemi kullanılmış 385 hasta veya hasta yakınına ulaşılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 22 programında değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre, sağlık personelleri acil serviste hasta ve hasta yakınlarına yeterli ve gerekli bilgiyi, düzenli olarak verdiğinde hasta ve hasta yakınları sağlık hizmeti sırasında daha sakin bekleyeceği ve sağlık personeline karşı daha saygılı olacakları belirtmişlerdir. Bilgi verilmeme durumunda ise bağırıp çağırma isteği oluştuğu tespit edilmiştir. Hastaların çoğunluğu şiddeti hak arama şekli olarak görmemekte, sağlık personeline karşı şiddeti onaylamamaktadır. Fakat buna rağmen az da olsa katılımcıların bazılarının sağlık personeline şiddet davranışında bulunduğu tespit edilmiştir. Kimse sağlık çalışanına şiddet uygulamak istemiyor fakat o anki acı, korku veya endişenin kontrolün kaybedilmesine neden olduğu düşünülmektedir. Şiddet vakaları, sağlık meslek grubuna talebi azaltırken bu durum sağlık personel sorununa ve sağlık hizmetinin aksamasına neden olmaktadır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-4972e91f4cb84c149662d3aa11488941 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1303-1279 |
| language | English |
| publishDate | 2024-04-01 |
| publisher | Sivas Cumhuriyet Üniversitesi |
| record_format | Article |
| series | Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi |
| spelling | doaj-art-4972e91f4cb84c149662d3aa114889412025-02-02T14:34:17ZengSivas Cumhuriyet ÜniversitesiCumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi1303-12792024-04-0125220822610.37880/cumuiibf.13330282057Acil Servise Başvuran Hasta ve Hasta Yakınlarının Aydınlatılmış Onam Düzeyinin Sağlıkta Şiddet Olgusu Üzerine EtkisiSerpil Kaya0https://orcid.org/0000-0002-3507-3694Mustafa Burak Karagöz1https://orcid.org/0000-0002-6067-9700Sivas Cumhuriyet ÜniversitesiSİVAS CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİAydınlatılmış onam; hastanın sağlığı ve bedeni ile ilgili kendi kararını vermesi ve tedavi sürecine katılmasıdır. Anayasa’nın 17. Maddesinde “Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir. Tıbbi zorunluluklar ve kanunda yazılı haller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz; rızası olmadan bilimsel ve tıbbi deneylere tabi tutulamaz” şeklinde yer almıştır. Aydınlatılmış onamın amacı, hastayı bilgilendirmek, tedavi seçenekleri hakkında karar verilmesine yardımcı olmak, tedavinin aşamaları ve muhtemel komplikasyonlar hakkında bilgi vermektir. Çalışmanın amacı; Acil servise başvuran hasta ve hasta yakınlarının aydınlatılmış onam düzeyinin, sağlıkta şiddet olgusu üzerine etkisini belirlenmeye çalışmaktır. Araştırma evreni; 15 Temmuz- 15 Eylül 2022 tarihler arasında Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi acil servisine başvuran ve çalışmaya katılmak isteyen hasta ve hasta yakınları oluşturmuştur. Hastalar arasından basit tesadüfi örneklem yöntemi kullanılmış 385 hasta veya hasta yakınına ulaşılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 22 programında değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre, sağlık personelleri acil serviste hasta ve hasta yakınlarına yeterli ve gerekli bilgiyi, düzenli olarak verdiğinde hasta ve hasta yakınları sağlık hizmeti sırasında daha sakin bekleyeceği ve sağlık personeline karşı daha saygılı olacakları belirtmişlerdir. Bilgi verilmeme durumunda ise bağırıp çağırma isteği oluştuğu tespit edilmiştir. Hastaların çoğunluğu şiddeti hak arama şekli olarak görmemekte, sağlık personeline karşı şiddeti onaylamamaktadır. Fakat buna rağmen az da olsa katılımcıların bazılarının sağlık personeline şiddet davranışında bulunduğu tespit edilmiştir. Kimse sağlık çalışanına şiddet uygulamak istemiyor fakat o anki acı, korku veya endişenin kontrolün kaybedilmesine neden olduğu düşünülmektedir. Şiddet vakaları, sağlık meslek grubuna talebi azaltırken bu durum sağlık personel sorununa ve sağlık hizmetinin aksamasına neden olmaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3288270informed consentemergency serviceviolenceaydınlatılmış onamacil servisşiddet |
| spellingShingle | Serpil Kaya Mustafa Burak Karagöz Acil Servise Başvuran Hasta ve Hasta Yakınlarının Aydınlatılmış Onam Düzeyinin Sağlıkta Şiddet Olgusu Üzerine Etkisi Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi informed consent emergency service violence aydınlatılmış onam acil servis şiddet |
| title | Acil Servise Başvuran Hasta ve Hasta Yakınlarının Aydınlatılmış Onam Düzeyinin Sağlıkta Şiddet Olgusu Üzerine Etkisi |
| title_full | Acil Servise Başvuran Hasta ve Hasta Yakınlarının Aydınlatılmış Onam Düzeyinin Sağlıkta Şiddet Olgusu Üzerine Etkisi |
| title_fullStr | Acil Servise Başvuran Hasta ve Hasta Yakınlarının Aydınlatılmış Onam Düzeyinin Sağlıkta Şiddet Olgusu Üzerine Etkisi |
| title_full_unstemmed | Acil Servise Başvuran Hasta ve Hasta Yakınlarının Aydınlatılmış Onam Düzeyinin Sağlıkta Şiddet Olgusu Üzerine Etkisi |
| title_short | Acil Servise Başvuran Hasta ve Hasta Yakınlarının Aydınlatılmış Onam Düzeyinin Sağlıkta Şiddet Olgusu Üzerine Etkisi |
| title_sort | acil servise basvuran hasta ve hasta yakinlarinin aydinlatilmis onam duzeyinin saglikta siddet olgusu uzerine etkisi |
| topic | informed consent emergency service violence aydınlatılmış onam acil servis şiddet |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3288270 |
| work_keys_str_mv | AT serpilkaya acilservisebasvuranhastavehastayakınlarınınaydınlatılmısonamduzeyininsaglıktasiddetolgusuuzerineetkisi AT mustafaburakkaragoz acilservisebasvuranhastavehastayakınlarınınaydınlatılmısonamduzeyininsaglıktasiddetolgusuuzerineetkisi |