Arap Şiirinde Şairin Kendisine Mers̱iye Söylemesi: Mālik b. er-Rayb’ın el-Ḳaṣīdetu’l-Yāʾiyye’si Örneği
Mers̱iye Arap şiirinin en eski temalarındandır. Cahiliye döneminden itibaren şairler sevdikleri, yakınlık duydukları ve kendileri nazarında değerli saydıkları varlıklara mers̱iyeler kaleme almıştır. Anne, baba, eş, çocuk, Müslüman asker ve komutanlar, valiler, halifeler hatta şehirler, hayvanlar ve...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
Ankara University
2022-11-01
|
| Series: | Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2438293 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832542952884273152 |
|---|---|
| author | Mücahit Küçüksarı Muhammed Ali Söylemez |
| author_facet | Mücahit Küçüksarı Muhammed Ali Söylemez |
| author_sort | Mücahit Küçüksarı |
| collection | DOAJ |
| description | Mers̱iye Arap şiirinin en eski temalarındandır. Cahiliye döneminden itibaren şairler sevdikleri, yakınlık duydukları ve kendileri nazarında değerli saydıkları varlıklara mers̱iyeler kaleme almıştır. Anne, baba, eş, çocuk, Müslüman asker ve komutanlar, valiler, halifeler hatta şehirler, hayvanlar ve bağ bahçe gibi mülkler bu cümledendir. Şairler mers̱iyelerini nazmederken bu varlıkları muhatap almıştır. Dolayısıyla adı geçen varlıklar mers̱iyenin konusunu teşkil etmiştir. Ancak kimi şairler öleceklerini anladıklarında kendilerine hitaben mers̱iye söylemiş, mers̱iyeye konu olan varlık bizzat şairin kendisi olmuştur. Özmersiye olarak da adlandırılabilecek olan bu türe örnek teşkil eden kasidelerden birisi de Mālik b. er-Rayb’ın (ö. 57/676) el-Ḳaṣīdetu’l-Yāʾiyyesi’dir. Bu makalede şairlerin kendileri hakkında söyledikleri mersiyeler Mālik b. er-Rayb’ın el-Ḳaṣīdetu’l-Yāʾiyyesi özelinde incelenmiştir. Bu bağlamda Cahiliye ve Ṣadru’l-İslam dönemlerinde, şairlerin kendileri için söyledikleri mers̱iyelere örnek olabilecek beyitler üzerinden bu meselenin mahiyeti anlaşılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonunda, el-Ḳaṣīdetu’l-Yāʾiyye’nin, muhtevası itibariyle klasik mers̱iye planından farklı olduğu görülmüştür. Ayrıca şairin, kināye, istiʿāre, iltifāt ve ṭıbāḳ gibi sanatlar sayesinde soyut kavramlara somutluk; cansız varlıklara canlılık kazandırarak anlatımın netliğini ve gerçeklik boyutunu artırdığı tespit edilmiştir. |
| format | Article |
| id | doaj-art-49509d9f08954f33a592b9945bc9383f |
| institution | Kabale University |
| issn | 1301-0522 |
| language | Arabic |
| publishDate | 2022-11-01 |
| publisher | Ankara University |
| record_format | Article |
| series | Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
| spelling | doaj-art-49509d9f08954f33a592b9945bc9383f2025-02-03T12:03:11ZaraAnkara UniversityAnkara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi1301-05222022-11-016321063109510.33227/auifd.111910945Arap Şiirinde Şairin Kendisine Mers̱iye Söylemesi: Mālik b. er-Rayb’ın el-Ḳaṣīdetu’l-Yāʾiyye’si ÖrneğiMücahit Küçüksarı0https://orcid.org/0000-0001-7035-9420Muhammed Ali Söylemez1https://orcid.org/0000-0002-1201-6929NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ, İLAHİYAT FAKÜLTESİSelçuk Üniversitesi İslami İlimler FakültesiMers̱iye Arap şiirinin en eski temalarındandır. Cahiliye döneminden itibaren şairler sevdikleri, yakınlık duydukları ve kendileri nazarında değerli saydıkları varlıklara mers̱iyeler kaleme almıştır. Anne, baba, eş, çocuk, Müslüman asker ve komutanlar, valiler, halifeler hatta şehirler, hayvanlar ve bağ bahçe gibi mülkler bu cümledendir. Şairler mers̱iyelerini nazmederken bu varlıkları muhatap almıştır. Dolayısıyla adı geçen varlıklar mers̱iyenin konusunu teşkil etmiştir. Ancak kimi şairler öleceklerini anladıklarında kendilerine hitaben mers̱iye söylemiş, mers̱iyeye konu olan varlık bizzat şairin kendisi olmuştur. Özmersiye olarak da adlandırılabilecek olan bu türe örnek teşkil eden kasidelerden birisi de Mālik b. er-Rayb’ın (ö. 57/676) el-Ḳaṣīdetu’l-Yāʾiyyesi’dir. Bu makalede şairlerin kendileri hakkında söyledikleri mersiyeler Mālik b. er-Rayb’ın el-Ḳaṣīdetu’l-Yāʾiyyesi özelinde incelenmiştir. Bu bağlamda Cahiliye ve Ṣadru’l-İslam dönemlerinde, şairlerin kendileri için söyledikleri mers̱iyelere örnek olabilecek beyitler üzerinden bu meselenin mahiyeti anlaşılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonunda, el-Ḳaṣīdetu’l-Yāʾiyye’nin, muhtevası itibariyle klasik mers̱iye planından farklı olduğu görülmüştür. Ayrıca şairin, kināye, istiʿāre, iltifāt ve ṭıbāḳ gibi sanatlar sayesinde soyut kavramlara somutluk; cansız varlıklara canlılık kazandırarak anlatımın netliğini ve gerçeklik boyutunu artırdığı tespit edilmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2438293arap şiirimālik b. er-raybmers̱iyenefs mersiyesiel-ḳaṣīdetu’l-yāʾiyyearabic poetrymālik b. al-raybelegy (marthiya)elegation of the selfal-qaṣīda al-yāʾiyyaarap şiirimālik b. er-raybmers̱iyenefs mersiyesiel-ḳaṣīdetu’l-yāʾiyyearabic poetrymālik b. al-raybelegy (marthiya)elegation of the selfal-qaṣīda al-yāʾiyyaarap şiirimālik b. er-raybmers̱iyenefs mersiyesiel-ḳaṣīdetu’l-yāʾiyyearabic poetrymālik b. al-raybelegy (marthiya)elegation of the selfal-qaṣīda al-yāʾiyyaarabic poetrymālik b. al-raybelegy (marthiya)elegation of the selfal-qaṣīda al-yāʾiyyaarap şiirimālik b. er-raybmers̱iyenefs mersiyesiel-ḳaṣīdetu’l-yāʾiyye |
| spellingShingle | Mücahit Küçüksarı Muhammed Ali Söylemez Arap Şiirinde Şairin Kendisine Mers̱iye Söylemesi: Mālik b. er-Rayb’ın el-Ḳaṣīdetu’l-Yāʾiyye’si Örneği Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi arap şiiri mālik b. er-rayb mers̱iye nefs mersiyesi el-ḳaṣīdetu’l-yāʾiyye arabic poetry mālik b. al-rayb elegy (marthiya) elegation of the self al-qaṣīda al-yāʾiyya arap şiiri mālik b. er-rayb mers̱iye nefs mersiyesi el-ḳaṣīdetu’l-yāʾiyye arabic poetry mālik b. al-rayb elegy (marthiya) elegation of the self al-qaṣīda al-yāʾiyya arap şiiri mālik b. er-rayb mers̱iye nefs mersiyesi el-ḳaṣīdetu’l-yāʾiyye arabic poetry mālik b. al-rayb elegy (marthiya) elegation of the self al-qaṣīda al-yāʾiyya arabic poetry mālik b. al-rayb elegy (marthiya) elegation of the self al-qaṣīda al-yāʾiyya arap şiiri mālik b. er-rayb mers̱iye nefs mersiyesi el-ḳaṣīdetu’l-yāʾiyye |
| title | Arap Şiirinde Şairin Kendisine Mers̱iye Söylemesi: Mālik b. er-Rayb’ın el-Ḳaṣīdetu’l-Yāʾiyye’si Örneği |
| title_full | Arap Şiirinde Şairin Kendisine Mers̱iye Söylemesi: Mālik b. er-Rayb’ın el-Ḳaṣīdetu’l-Yāʾiyye’si Örneği |
| title_fullStr | Arap Şiirinde Şairin Kendisine Mers̱iye Söylemesi: Mālik b. er-Rayb’ın el-Ḳaṣīdetu’l-Yāʾiyye’si Örneği |
| title_full_unstemmed | Arap Şiirinde Şairin Kendisine Mers̱iye Söylemesi: Mālik b. er-Rayb’ın el-Ḳaṣīdetu’l-Yāʾiyye’si Örneği |
| title_short | Arap Şiirinde Şairin Kendisine Mers̱iye Söylemesi: Mālik b. er-Rayb’ın el-Ḳaṣīdetu’l-Yāʾiyye’si Örneği |
| title_sort | arap siirinde sairin kendisine mersiye soylemesi malik b er rayb in el kasidetu l yaʾiyye si ornegi |
| topic | arap şiiri mālik b. er-rayb mers̱iye nefs mersiyesi el-ḳaṣīdetu’l-yāʾiyye arabic poetry mālik b. al-rayb elegy (marthiya) elegation of the self al-qaṣīda al-yāʾiyya arap şiiri mālik b. er-rayb mers̱iye nefs mersiyesi el-ḳaṣīdetu’l-yāʾiyye arabic poetry mālik b. al-rayb elegy (marthiya) elegation of the self al-qaṣīda al-yāʾiyya arap şiiri mālik b. er-rayb mers̱iye nefs mersiyesi el-ḳaṣīdetu’l-yāʾiyye arabic poetry mālik b. al-rayb elegy (marthiya) elegation of the self al-qaṣīda al-yāʾiyya arabic poetry mālik b. al-rayb elegy (marthiya) elegation of the self al-qaṣīda al-yāʾiyya arap şiiri mālik b. er-rayb mers̱iye nefs mersiyesi el-ḳaṣīdetu’l-yāʾiyye |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2438293 |
| work_keys_str_mv | AT mucahitkucuksarı arapsiirindesairinkendisinemersiyesoylemesimalikberraybınelkasidetulyaʾiyyesiornegi AT muhammedalisoylemez arapsiirindesairinkendisinemersiyesoylemesimalikberraybınelkasidetulyaʾiyyesiornegi |