MEHMET İZZET BEY’İN BİLİNMEYEN BİR ESERİ: MEDRESE-İ ALİYYE FELSEFE DERSLERİ BİRİNCİ KİTAB İLM-İ RUH
Mehmet İzzet Bey (ö.1930) modern Türk felsefesinin öncü isimlerinden birisidir. Galatasaray Lisesinden mezun olduktan sonra Hukuk Fakültesine kaydolmuş, mezun olmadan Fransaya Sorbon Darulfünunu’a eğitim için gönderilmiştir. Mezun olup olmadığı tartışılsa da kendi üniversite intisabına vesile olan A...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Türk Felsefe Derneği
2020-12-01
|
| Series: | Felsefe Dünyası |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1322724 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832570888203010048 |
|---|---|
| author | İrfan Görkaş |
| author_facet | İrfan Görkaş |
| author_sort | İrfan Görkaş |
| collection | DOAJ |
| description | Mehmet İzzet Bey (ö.1930) modern Türk felsefesinin öncü isimlerinden birisidir. Galatasaray Lisesinden mezun olduktan sonra Hukuk Fakültesine kaydolmuş, mezun olmadan Fransaya Sorbon Darulfünunu’a eğitim için gönderilmiştir. Mezun olup olmadığı tartışılsa da kendi üniversite intisabına vesile olan A.Adıvar’a ve eseri İlm-i Ruh’a göre Sorbon mezunudur. Üniversiteye intisab etmeden önce Hilal-ı Ahmer kâtipliği ve Dârulhilâfetilaliyye Medresesi felsefe müderrisliği yapmış, burada felsefe dersleri vermiş, verdiği bu derslerde felsefeye giriş dersi olarak İlm-i Ruh’u okutmuştur. Mehmet İzzet, idealist bir düşünürdür ve o idealistliğini yazdığı eserlerinde tezahür ettirmiştir. Yine hakkında yazılan biyografilerde felsefe tarihçiliğinden ahlak müderrisliğine geçtiği söyleniyorsa da, Dârulfünûn’da o sırasıyla Fransızca dersleri, ahlak dersleri, ictimaiyat dersleri ve felsefe tarihi dersleri vermiştir. Onun felsefe tarihçiliği, ahlak ve ictimayat hocalığı, yaptığı ahlak tercümeleri bilinmektedir. Onun Dârulfünûn öncesi felsefe hocalığı, Dârulhilafetilaliyye Medresesi hocalığıdır ve hocalığı ile okuttuğu dersler bilinmemektedir. Yine onun ilm-i ruh adlı eseri, hakkında yazılan biyografilerde belirtilmemektedir. O nedenle bizim bu yazımız, Dârulhilafetilaliyye Medresesindeki felsefe müderrisliğine ve onun bilinmeyen eseri İlm-i Ruh üzerine odaklanmaktadır. İlm-i Ruh, Mehmet İzzet’in Dârulhilafetilaliyye Medresesinde verdiği Felsefe Dersleri Birinci Kitab İlm-i Ruh adlı eserdir. Biz, Mehmet İzzet Bey’in adından söz edilmeyen “Felsefe Dersleri Birinci Kitab İlm-i Ruh” çalışmasına, meşrutiyet dönemi Türk felsefesi üzerine yaptığımız okumalarımız sırasında mutlu bir tesadüf sonucu rastladık. Eser, yazarın medreselilere verdiği felsefe derslerinde okuttuğu ‘felsefeye giriş’i, diğer adıyla dönemin dört felsefe disiplininden ilkini oluşturmaktadır. Bilebildiğimiz kadarıyla bu eserden bugüne kadar herhangi bir akademik ortamda, yayınlanmış veya yayınlanmamış eserleri arasında söz edilmemiştir. |
| format | Article |
| id | doaj-art-47edb059cfe844a0a25ef12b29d0a00b |
| institution | Kabale University |
| issn | 1301-0875 |
| language | English |
| publishDate | 2020-12-01 |
| publisher | Türk Felsefe Derneği |
| record_format | Article |
| series | Felsefe Dünyası |
| spelling | doaj-art-47edb059cfe844a0a25ef12b29d0a00b2025-02-02T13:37:20ZengTürk Felsefe DerneğiFelsefe Dünyası1301-08752020-12-01721982382040MEHMET İZZET BEY’İN BİLİNMEYEN BİR ESERİ: MEDRESE-İ ALİYYE FELSEFE DERSLERİ BİRİNCİ KİTAB İLM-İ RUHİrfan Görkaş0https://orcid.org/0000-0001-7134-225XAfyon Kocatepe Üniversitesi İslami İlimler FakültesiMehmet İzzet Bey (ö.1930) modern Türk felsefesinin öncü isimlerinden birisidir. Galatasaray Lisesinden mezun olduktan sonra Hukuk Fakültesine kaydolmuş, mezun olmadan Fransaya Sorbon Darulfünunu’a eğitim için gönderilmiştir. Mezun olup olmadığı tartışılsa da kendi üniversite intisabına vesile olan A.Adıvar’a ve eseri İlm-i Ruh’a göre Sorbon mezunudur. Üniversiteye intisab etmeden önce Hilal-ı Ahmer kâtipliği ve Dârulhilâfetilaliyye Medresesi felsefe müderrisliği yapmış, burada felsefe dersleri vermiş, verdiği bu derslerde felsefeye giriş dersi olarak İlm-i Ruh’u okutmuştur. Mehmet İzzet, idealist bir düşünürdür ve o idealistliğini yazdığı eserlerinde tezahür ettirmiştir. Yine hakkında yazılan biyografilerde felsefe tarihçiliğinden ahlak müderrisliğine geçtiği söyleniyorsa da, Dârulfünûn’da o sırasıyla Fransızca dersleri, ahlak dersleri, ictimaiyat dersleri ve felsefe tarihi dersleri vermiştir. Onun felsefe tarihçiliği, ahlak ve ictimayat hocalığı, yaptığı ahlak tercümeleri bilinmektedir. Onun Dârulfünûn öncesi felsefe hocalığı, Dârulhilafetilaliyye Medresesi hocalığıdır ve hocalığı ile okuttuğu dersler bilinmemektedir. Yine onun ilm-i ruh adlı eseri, hakkında yazılan biyografilerde belirtilmemektedir. O nedenle bizim bu yazımız, Dârulhilafetilaliyye Medresesindeki felsefe müderrisliğine ve onun bilinmeyen eseri İlm-i Ruh üzerine odaklanmaktadır. İlm-i Ruh, Mehmet İzzet’in Dârulhilafetilaliyye Medresesinde verdiği Felsefe Dersleri Birinci Kitab İlm-i Ruh adlı eserdir. Biz, Mehmet İzzet Bey’in adından söz edilmeyen “Felsefe Dersleri Birinci Kitab İlm-i Ruh” çalışmasına, meşrutiyet dönemi Türk felsefesi üzerine yaptığımız okumalarımız sırasında mutlu bir tesadüf sonucu rastladık. Eser, yazarın medreselilere verdiği felsefe derslerinde okuttuğu ‘felsefeye giriş’i, diğer adıyla dönemin dört felsefe disiplininden ilkini oluşturmaktadır. Bilebildiğimiz kadarıyla bu eserden bugüne kadar herhangi bir akademik ortamda, yayınlanmış veya yayınlanmamış eserleri arasında söz edilmemiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1322724türk i̇slam düşüncesimehmet i̇zzet bey,felsefe dersleri,ilm-i ruh,şuur. |
| spellingShingle | İrfan Görkaş MEHMET İZZET BEY’İN BİLİNMEYEN BİR ESERİ: MEDRESE-İ ALİYYE FELSEFE DERSLERİ BİRİNCİ KİTAB İLM-İ RUH Felsefe Dünyası türk i̇slam düşüncesi mehmet i̇zzet bey, felsefe dersleri, ilm-i ruh, şuur. |
| title | MEHMET İZZET BEY’İN BİLİNMEYEN BİR ESERİ: MEDRESE-İ ALİYYE FELSEFE DERSLERİ BİRİNCİ KİTAB İLM-İ RUH |
| title_full | MEHMET İZZET BEY’İN BİLİNMEYEN BİR ESERİ: MEDRESE-İ ALİYYE FELSEFE DERSLERİ BİRİNCİ KİTAB İLM-İ RUH |
| title_fullStr | MEHMET İZZET BEY’İN BİLİNMEYEN BİR ESERİ: MEDRESE-İ ALİYYE FELSEFE DERSLERİ BİRİNCİ KİTAB İLM-İ RUH |
| title_full_unstemmed | MEHMET İZZET BEY’İN BİLİNMEYEN BİR ESERİ: MEDRESE-İ ALİYYE FELSEFE DERSLERİ BİRİNCİ KİTAB İLM-İ RUH |
| title_short | MEHMET İZZET BEY’İN BİLİNMEYEN BİR ESERİ: MEDRESE-İ ALİYYE FELSEFE DERSLERİ BİRİNCİ KİTAB İLM-İ RUH |
| title_sort | mehmet izzet bey in bilinmeyen bir eseri medrese i aliyye felsefe dersleri birinci kitab ilm i ruh |
| topic | türk i̇slam düşüncesi mehmet i̇zzet bey, felsefe dersleri, ilm-i ruh, şuur. |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1322724 |
| work_keys_str_mv | AT irfangorkas mehmetizzetbeyinbilinmeyenbireserimedreseialiyyefelsefedersleribirincikitabilmiruh |