İstanbul: Sanayisizleşmeyen Bir Küresel Kent

Küresel ekonominin ulus-devletlerin bölgesel sınırlarını aşarak derinleşmesi, küresel kentler olarak adlandırılan bazı büyük şehirlerin bu sistemin organizasyonunda önemli işlevler üstelenerek giderek daha fazla önem kazanmasına neden olmaktadır. Bu kentlerin küresel v...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Özgür Sayın
Format: Article
Language:English
Published: Istanbul University Press 2022-06-01
Series:Journal of Economy Culture and Society
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1583211
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832541068915113984
author Özgür Sayın
author_facet Özgür Sayın
author_sort Özgür Sayın
collection DOAJ
description Küresel ekonominin ulus-devletlerin bölgesel sınırlarını aşarak derinleşmesi, küresel kentler olarak adlandırılan bazı büyük şehirlerin bu sistemin organizasyonunda önemli işlevler üstelenerek giderek daha fazla önem kazanmasına neden olmaktadır. Bu kentlerin küresel ve bölgesel işlevleri, ulus-ötesi bağlantıları ve geçirdikleri ekonomik, politik ve sosyal dönüşümler üzerine inşa edilmiş geniş bir literatür bulunmaktadır. Bu literatürdeki temel yaklaşımlardan bir tanesi küresel şehirlerin üretim yapılarının sanayiden ileri hizmetler sektörüne doğru keskin bir geçiş gösterdiğidir. Zaman içinde hem küresel kentler olarak tanımlanan şehirlerin sayısındaki artışa hem de sanayisizleşme çalışmalarında önemli gelişimler gerçekleşmiştir. Bu gelişmelere rağmen küresel kentlerin sanayisizleşmiş şehirler olduğu tezinin yeteri kadar ampirik sorgulamaya tabi tutulmadığı gözlemlenmektedir. Bu noktadan hareketle, bu çalışma küresel kentlerin aynı zamanda post-endüstriyel bir karakter taşıdığı tezini İstanbul örneği üzerinde sorgulamaktadır. Bu amaçla, makale İstanbul’un bir küresel kent olarak ortaya çıktığı 2000’li yıllardan itibaren şehrin ekonomik yapısındaki değişimleri ekonomik üretimin, istihdamın ve mekânsal göstergeler yoluyla inceleyerek şehirde bir sanayisizleşme sürecinin yaşanıp yaşanmadığını incelemektedir. Bulgular, literatürde varsayılanın aksine, şehirde bu tarz bir dönüşüm yaşanmadığını, ancak küreselleşmenin sanayi üretiminin niteliğinde ve kent içindeki yerleşiminde birtakım değişikliklere yol açtığını göstermektedir. Bulgular ayrıca sanayisizleşmenin temelde bir kısım yerel ve ulusal faktörlerden kaynaklandığını, küreselleşmenin de bu sanayinin kentte kalmasına katkı sağladığını göstermektedir.
format Article
id doaj-art-4781be5562b34105a60baa9fdb3c3f2f
institution Kabale University
issn 2645-8772
language English
publishDate 2022-06-01
publisher Istanbul University Press
record_format Article
series Journal of Economy Culture and Society
spelling doaj-art-4781be5562b34105a60baa9fdb3c3f2f2025-02-04T10:18:43ZengIstanbul University PressJournal of Economy Culture and Society2645-87722022-06-016532934910.26650/JECS2021-8818374İstanbul: Sanayisizleşmeyen Bir Küresel KentÖzgür Sayın0https://orcid.org/0000-0003-2111-6152Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiKüresel ekonominin ulus-devletlerin bölgesel sınırlarını aşarak derinleşmesi, küresel kentler olarak adlandırılan bazı büyük şehirlerin bu sistemin organizasyonunda önemli işlevler üstelenerek giderek daha fazla önem kazanmasına neden olmaktadır. Bu kentlerin küresel ve bölgesel işlevleri, ulus-ötesi bağlantıları ve geçirdikleri ekonomik, politik ve sosyal dönüşümler üzerine inşa edilmiş geniş bir literatür bulunmaktadır. Bu literatürdeki temel yaklaşımlardan bir tanesi küresel şehirlerin üretim yapılarının sanayiden ileri hizmetler sektörüne doğru keskin bir geçiş gösterdiğidir. Zaman içinde hem küresel kentler olarak tanımlanan şehirlerin sayısındaki artışa hem de sanayisizleşme çalışmalarında önemli gelişimler gerçekleşmiştir. Bu gelişmelere rağmen küresel kentlerin sanayisizleşmiş şehirler olduğu tezinin yeteri kadar ampirik sorgulamaya tabi tutulmadığı gözlemlenmektedir. Bu noktadan hareketle, bu çalışma küresel kentlerin aynı zamanda post-endüstriyel bir karakter taşıdığı tezini İstanbul örneği üzerinde sorgulamaktadır. Bu amaçla, makale İstanbul’un bir küresel kent olarak ortaya çıktığı 2000’li yıllardan itibaren şehrin ekonomik yapısındaki değişimleri ekonomik üretimin, istihdamın ve mekânsal göstergeler yoluyla inceleyerek şehirde bir sanayisizleşme sürecinin yaşanıp yaşanmadığını incelemektedir. Bulgular, literatürde varsayılanın aksine, şehirde bu tarz bir dönüşüm yaşanmadığını, ancak küreselleşmenin sanayi üretiminin niteliğinde ve kent içindeki yerleşiminde birtakım değişikliklere yol açtığını göstermektedir. Bulgular ayrıca sanayisizleşmenin temelde bir kısım yerel ve ulusal faktörlerden kaynaklandığını, küreselleşmenin de bu sanayinin kentte kalmasına katkı sağladığını göstermektedir.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1583211küreselleşmeküresel kentlersanayisizleşmepost-endüstriyel şehiri̇stanbulglobalizationglobal citiesde-industrializationpost-industrial cityistanbul
spellingShingle Özgür Sayın
İstanbul: Sanayisizleşmeyen Bir Küresel Kent
Journal of Economy Culture and Society
küreselleşme
küresel kentler
sanayisizleşme
post-endüstriyel şehir
i̇stanbul
globalization
global cities
de-industrialization
post-industrial city
istanbul
title İstanbul: Sanayisizleşmeyen Bir Küresel Kent
title_full İstanbul: Sanayisizleşmeyen Bir Küresel Kent
title_fullStr İstanbul: Sanayisizleşmeyen Bir Küresel Kent
title_full_unstemmed İstanbul: Sanayisizleşmeyen Bir Küresel Kent
title_short İstanbul: Sanayisizleşmeyen Bir Küresel Kent
title_sort istanbul sanayisizlesmeyen bir kuresel kent
topic küreselleşme
küresel kentler
sanayisizleşme
post-endüstriyel şehir
i̇stanbul
globalization
global cities
de-industrialization
post-industrial city
istanbul
url https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1583211
work_keys_str_mv AT ozgursayın istanbulsanayisizlesmeyenbirkureselkent