ارتباط پارامترهای کمّی و کیفی آب‌های زیرزمینی با ویژگی‌های مخروط افکنه‌های دشت‌های جنوبی البرز مرکزی (کرج تا تاکستان)
آب زیرزمینی به‌عنوان جزئی از یک سیستم تعاملی با سطح زمین در قلمرو تأثیرپذیری ژئومورفولوژی قرار دارد و به میزان زیادی تحت تأثیر و کنترل لند فرم‌ها و فرآیندها است و می‌تواند بر میزان کمیت و کیفیت آب زیرزمینی اثر بگذارد. یکی از لند فرم‌های مهم ژئومورفولوژی مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران مخروط افکنه‌هاست که...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2024-12-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_45764_611a377c68aa3d4df52b3b4d90c16adf.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832592562258444288 |
|---|---|
| author | علی رجبی اسلامی منیژه قهرودی تالی علیرضا صالحی پور |
| author_facet | علی رجبی اسلامی منیژه قهرودی تالی علیرضا صالحی پور |
| author_sort | علی رجبی اسلامی |
| collection | DOAJ |
| description | آب زیرزمینی به‌عنوان جزئی از یک سیستم تعاملی با سطح زمین در قلمرو تأثیرپذیری ژئومورفولوژی قرار دارد و به میزان زیادی تحت تأثیر و کنترل لند فرم‌ها و فرآیندها است و می‌تواند بر میزان کمیت و کیفیت آب زیرزمینی اثر بگذارد. یکی از لند فرم‌های مهم ژئومورفولوژی مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران مخروط افکنه‌هاست که محیط بسیار مناسبی را برای ذخیره‌سازی آب زیرزمینی فراهم می‌آورد. در این پژوهش سعی شده به تحلیل ارتباط تغییرات کمی و کیفی آب‌های زیرزمینی با ویژگی‌های مخروط افکنه‌ها در دشت‌های جنوبی البرز مرکزی پرداخته شود، تا از این طریق بتوان روشی مناسب و مبتنی بر پارامترهای ژئومورفیک را برای پتانسیل‌یابی کمی و کیفی آب‌های زیرزمینی ارائه داد. بر این اساس به‌وسیله تصاویر ماهواره‌ای و نقشه‌های توپوگرافی ابتدا مرز 23 مخروط افکنه ترسیم و 11 پارامتر مورفومتری شامل زاویه جاروب، مساحت، حجم، تقعر، شیب، ارتفاع رأس و قاعده، طول، طول قاعده، شعاع و اختلاف ارتفاع مخروط افکنه استخراج گردید. همچنین ارتباط عمق سطح ایستابی، دبی آب چاه و میزان هدایت الکتریکی آب زیرزمینی با پارامترهای مورفومتری در 587حلقه چاه آب با استفاده از تحلیل‌های آماری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد تغییرات دبی، هدایت الکتریکی و عمق سطح ایستابی به ترتیب با میزان 63%، 27 % و 54% تحت تأثیر مورفومتری مخروط افکنه‌ها قرار دارد. با افزایش میزان مساحت، طول، شعاع و طول قاعده مخروط افکنه‌ها میزان دبی آب چاه‌ها افزایش پیدا می‌کند و با افزایش حجم و تقعر میزان هدایت الکتریکی نیز افزایش می‌یابد. یافته‌های این پژوهش نشان داد ویژگی مخروط افکنه‌ها می‌تواند به‌عنوان روشی در ارزیابی تغییرات کمی و کیفی آب‌های زیرزمینی در مناطق خشک مورداستفاده قرار گیرد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-47615a3297214c2e9575a1bdf0666d99 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2024-12-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-47615a3297214c2e9575a1bdf0666d992025-01-21T06:39:48ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-12-0113413015810.22067/geoeh.2024.88423.149345764ارتباط پارامترهای کمّی و کیفی آب‌های زیرزمینی با ویژگی‌های مخروط افکنه‌های دشت‌های جنوبی البرز مرکزی (کرج تا تاکستان)علی رجبی اسلامی0منیژه قهرودی تالی1علیرضا صالحی پور2دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایراناستاد ژئومورفولوژی، دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایراناستادیار ژئومورفولوژی، دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایرانآب زیرزمینی به‌عنوان جزئی از یک سیستم تعاملی با سطح زمین در قلمرو تأثیرپذیری ژئومورفولوژی قرار دارد و به میزان زیادی تحت تأثیر و کنترل لند فرم‌ها و فرآیندها است و می‌تواند بر میزان کمیت و کیفیت آب زیرزمینی اثر بگذارد. یکی از لند فرم‌های مهم ژئومورفولوژی مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران مخروط افکنه‌هاست که محیط بسیار مناسبی را برای ذخیره‌سازی آب زیرزمینی فراهم می‌آورد. در این پژوهش سعی شده به تحلیل ارتباط تغییرات کمی و کیفی آب‌های زیرزمینی با ویژگی‌های مخروط افکنه‌ها در دشت‌های جنوبی البرز مرکزی پرداخته شود، تا از این طریق بتوان روشی مناسب و مبتنی بر پارامترهای ژئومورفیک را برای پتانسیل‌یابی کمی و کیفی آب‌های زیرزمینی ارائه داد. بر این اساس به‌وسیله تصاویر ماهواره‌ای و نقشه‌های توپوگرافی ابتدا مرز 23 مخروط افکنه ترسیم و 11 پارامتر مورفومتری شامل زاویه جاروب، مساحت، حجم، تقعر، شیب، ارتفاع رأس و قاعده، طول، طول قاعده، شعاع و اختلاف ارتفاع مخروط افکنه استخراج گردید. همچنین ارتباط عمق سطح ایستابی، دبی آب چاه و میزان هدایت الکتریکی آب زیرزمینی با پارامترهای مورفومتری در 587حلقه چاه آب با استفاده از تحلیل‌های آماری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد تغییرات دبی، هدایت الکتریکی و عمق سطح ایستابی به ترتیب با میزان 63%، 27 % و 54% تحت تأثیر مورفومتری مخروط افکنه‌ها قرار دارد. با افزایش میزان مساحت، طول، شعاع و طول قاعده مخروط افکنه‌ها میزان دبی آب چاه‌ها افزایش پیدا می‌کند و با افزایش حجم و تقعر میزان هدایت الکتریکی نیز افزایش می‌یابد. یافته‌های این پژوهش نشان داد ویژگی مخروط افکنه‌ها می‌تواند به‌عنوان روشی در ارزیابی تغییرات کمی و کیفی آب‌های زیرزمینی در مناطق خشک مورداستفاده قرار گیرد.https://geoeh.um.ac.ir/article_45764_611a377c68aa3d4df52b3b4d90c16adf.pdfمنابع آب زیرزمینی ریخت‌سنجی مخروط افکنهشاخص‌های ژئومورفولوژیکیدینامیک آب زیرزمینی البرز مرکزی |
| spellingShingle | علی رجبی اسلامی منیژه قهرودی تالی علیرضا صالحی پور ارتباط پارامترهای کمّی و کیفی آب‌های زیرزمینی با ویژگی‌های مخروط افکنه‌های دشت‌های جنوبی البرز مرکزی (کرج تا تاکستان) جغرافیا و مخاطرات محیطی منابع آب زیرزمینی ریخت‌سنجی مخروط افکنه شاخص‌های ژئومورفولوژیکی دینامیک آب زیرزمینی البرز مرکزی |
| title | ارتباط پارامترهای کمّی و کیفی آب‌های زیرزمینی با ویژگی‌های مخروط افکنه‌های دشت‌های جنوبی البرز مرکزی (کرج تا تاکستان) |
| title_full | ارتباط پارامترهای کمّی و کیفی آب‌های زیرزمینی با ویژگی‌های مخروط افکنه‌های دشت‌های جنوبی البرز مرکزی (کرج تا تاکستان) |
| title_fullStr | ارتباط پارامترهای کمّی و کیفی آب‌های زیرزمینی با ویژگی‌های مخروط افکنه‌های دشت‌های جنوبی البرز مرکزی (کرج تا تاکستان) |
| title_full_unstemmed | ارتباط پارامترهای کمّی و کیفی آب‌های زیرزمینی با ویژگی‌های مخروط افکنه‌های دشت‌های جنوبی البرز مرکزی (کرج تا تاکستان) |
| title_short | ارتباط پارامترهای کمّی و کیفی آب‌های زیرزمینی با ویژگی‌های مخروط افکنه‌های دشت‌های جنوبی البرز مرکزی (کرج تا تاکستان) |
| title_sort | ارتباط پارامترهای کمّی و کیفی آب‌های زیرزمینی با ویژگی‌های مخروط افکنه‌های دشت‌های جنوبی البرز مرکزی کرج تا تاکستان |
| topic | منابع آب زیرزمینی ریخت‌سنجی مخروط افکنه شاخص‌های ژئومورفولوژیکی دینامیک آب زیرزمینی البرز مرکزی |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_45764_611a377c68aa3d4df52b3b4d90c16adf.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ʿlyrjbyạslạmy ạrtbạṭpạrạmtrhạyḵmywḵyfyậbhạyzyrzmynybạwyzẖgyhạymkẖrwṭạfḵnhhạydsẖthạyjnwbyạlbrzmrḵzyḵrjtạtạḵstạn AT mnyzẖhqhrwdytạly ạrtbạṭpạrạmtrhạyḵmywḵyfyậbhạyzyrzmynybạwyzẖgyhạymkẖrwṭạfḵnhhạydsẖthạyjnwbyạlbrzmrḵzyḵrjtạtạḵstạn AT ʿlyrḍạṣạlḥypwr ạrtbạṭpạrạmtrhạyḵmywḵyfyậbhạyzyrzmynybạwyzẖgyhạymkẖrwṭạfḵnhhạydsẖthạyjnwbyạlbrzmrḵzyḵrjtạtạḵstạn |