Ney İcrasında Glissando ve Portamento Tekniğine Dair Bir İnceleme

Ney, kökleri Mezopotamya ve Orta Asya uygarlıklarına dayanan, tarihsel ve kültürel açıdan Türk müziğinde özel bir yere sahip bir nefesli enstrümandır. Osmanlı döneminden itibaren özellikle dini ve tasavvufi müzikte derin bir anlam kazanarak, derin ve yumuşak sesiyle Türk müziğinin temel enstrümanlar...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Lokman Öztürk
Format: Article
Language:English
Published: Sakarya University 2024-12-01
Series:Journal of Music and Folklore Studies
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4340809
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Ney, kökleri Mezopotamya ve Orta Asya uygarlıklarına dayanan, tarihsel ve kültürel açıdan Türk müziğinde özel bir yere sahip bir nefesli enstrümandır. Osmanlı döneminden itibaren özellikle dini ve tasavvufi müzikte derin bir anlam kazanarak, derin ve yumuşak sesiyle Türk müziğinin temel enstrümanları arasında yer almıştır. Solo performanslarda olduğu kadar orkestral uyumda da önemli bir rol oynayan ney, çalması zorlu ve ustalık gerektiren yapısıyla saygıdeğer bir konuma sahiptir ve bilhassa dini müzik dendiğinde akla gelen ilk enstrümanlardan biridir. Bu araştırmanın amacı, ney icrasında yaygın olarak kullanılan süsleme tekniklerinden olan glissando ve portamento kavramlarını kapsamlı bir şekilde ele almak, bu kavramların anlaşılırlığını artırmak ve ney eğitimi sürecine entegre edilmesini kolaylaştırmaktır. Bu hedef doğrultusunda, glissando ve portamento kavramlarının literatürdeki yeri, genel bağlamda ve özel olarak ney icrası açısından detaylı bir incelemeye tabi tutulmuştur. Yazılı kaynakların yanı sıra, günümüzde tanınan neyzenler ve eğitmenlerden M. Sadreddin Özçimi, Ahmed Şahin ve Yavuz Akalın ile de görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmeler ve yazılı kaynaklardan elde edilen bilgiler doğrultusunda, süsleme, glissando ve portamento terimlerinin tanımları, Türk müziğindeki ve ney icrasındaki rolleri, ayrıca glissando ve portamento çeşitleri sistematik bir şekilde sınıflandırılarak açıklanmıştır. Araştırma sonucunda, belirli sınırlamalar çerçevesinde kırk dokuz adet glissando ve portamento örneği belirlenmiş olup, bunlardan yirmi yedisi çalışmada ele alınmıştır. Ayrıca, glissando ve portamento tekniklerinin daha iyi kavranabilmesi amacıyla nota üzerindeki gösterimleri yapılmış ve bu konudaki detayları içeren video kayıtlarına ait bağlantılara yer verilmiştir.
ISSN:3023-7769