HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMI

Bu makalede aklî algıların oluşumu, bu algıların hissî ve hayalîalgılardan farkı, aklî algıların ilk aklî algılar ve ikincil aklî algılarolarak ayrımına değindikten sonra, asıl araştırma konusu olarak ikincilaklî algıların mantıksal ve felsefi olanının farkları ele alınmaktadır.Sebzivârî’nin bu kura...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Salih Aydın
Format: Article
Language:English
Published: Türk Felsefe Derneği 2014-12-01
Series:Felsefe Dünyası
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1493793
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832571093030797312
author Salih Aydın
author_facet Salih Aydın
author_sort Salih Aydın
collection DOAJ
description Bu makalede aklî algıların oluşumu, bu algıların hissî ve hayalîalgılardan farkı, aklî algıların ilk aklî algılar ve ikincil aklî algılarolarak ayrımına değindikten sonra, asıl araştırma konusu olarak ikincilaklî algıların mantıksal ve felsefi olanının farkları ele alınmaktadır.Sebzivârî’nin bu kuramı, kavramların bizzat kendisine değil, arız-maruzilişkisi veya sıfat-mevsuf ilişkisinin alanına yoğunlaşarak ve bir “tasdik”imerkeze alarak, ayrım kriterlerini belirlemeye çalışmaktadır. O, uruzu veittisafı beraberce dışta olan kavramlar ve böyle olmayan kavramlar olarakayırır. Birincisi birincil akledilirlere, ikinci kısım ise ikincil akledilirleredenk düşmektedir. Bu ikinci kısım, uruz ve ittisafı zihinde olanlar ve uruzuzihinde ittisafı dışta olan kavramlar olarak ayrılmaktadır. Bu ikinci kısmın birincisi mantıkî diğeri ise felsefî kavramlara karşılık gelmektedir. Burada,mantıki ve felsefi kavramların ayrımı üzerine Sebzivârî’nin geliştirdiğikuramı örnek olarak almak suretiyle, genel manada kavram analizi, özeldeise felsefî ve mantıkî kavramların analizine yer vermektedir.
format Article
id doaj-art-438be07c25fd410fa468c0e222aabe28
institution Kabale University
issn 1301-0875
language English
publishDate 2014-12-01
publisher Türk Felsefe Derneği
record_format Article
series Felsefe Dünyası
spelling doaj-art-438be07c25fd410fa468c0e222aabe282025-02-02T13:21:53ZengTürk Felsefe DerneğiFelsefe Dünyası1301-08752014-12-01601141342040HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMISalih Aydın0SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ, İLAHİYAT FAKÜLTESİ, FELSEFE VE DİN BİLİMLERİ BÖLÜMÜ, İSLAM FELSEFESİ ANABİLİM DALIBu makalede aklî algıların oluşumu, bu algıların hissî ve hayalîalgılardan farkı, aklî algıların ilk aklî algılar ve ikincil aklî algılarolarak ayrımına değindikten sonra, asıl araştırma konusu olarak ikincilaklî algıların mantıksal ve felsefi olanının farkları ele alınmaktadır.Sebzivârî’nin bu kuramı, kavramların bizzat kendisine değil, arız-maruzilişkisi veya sıfat-mevsuf ilişkisinin alanına yoğunlaşarak ve bir “tasdik”imerkeze alarak, ayrım kriterlerini belirlemeye çalışmaktadır. O, uruzu veittisafı beraberce dışta olan kavramlar ve böyle olmayan kavramlar olarakayırır. Birincisi birincil akledilirlere, ikinci kısım ise ikincil akledilirleredenk düşmektedir. Bu ikinci kısım, uruz ve ittisafı zihinde olanlar ve uruzuzihinde ittisafı dışta olan kavramlar olarak ayrılmaktadır. Bu ikinci kısmın birincisi mantıkî diğeri ise felsefî kavramlara karşılık gelmektedir. Burada,mantıki ve felsefi kavramların ayrımı üzerine Sebzivârî’nin geliştirdiğikuramı örnek olarak almak suretiyle, genel manada kavram analizi, özeldeise felsefî ve mantıkî kavramların analizine yer vermektedir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1493793ma’kûlât-ı evveliyyema’kûlât-ı sâniye mantıkiyyema’kûlât-ı sâniye felsefiyemefhûmmısdâktasdîk.primary intelligiblelogical secondary intelligiblesphilosophical secondary intelligiblesconcept-notionthe referent of a concept (denotation-extension)judgement.
spellingShingle Salih Aydın
HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMI
Felsefe Dünyası
ma’kûlât-ı evveliyye
ma’kûlât-ı sâniye mantıkiyye
ma’kûlât-ı sâniye felsefiye
mefhûm
mısdâk
tasdîk.
primary intelligible
logical secondary intelligibles
philosophical secondary intelligibles
concept-notion
the referent of a concept (denotation-extension)
judgement.
title HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMI
title_full HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMI
title_fullStr HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMI
title_full_unstemmed HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMI
title_short HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMI
title_sort hadi sebzivari de felsefi ve mantiki kavramlarin tasdikat merkezli ayrimi
topic ma’kûlât-ı evveliyye
ma’kûlât-ı sâniye mantıkiyye
ma’kûlât-ı sâniye felsefiye
mefhûm
mısdâk
tasdîk.
primary intelligible
logical secondary intelligibles
philosophical secondary intelligibles
concept-notion
the referent of a concept (denotation-extension)
judgement.
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1493793
work_keys_str_mv AT salihaydın hadisebzivaridefelsefivemantikikavramlarintasdikatmerkezliayrimi