HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMI
Bu makalede aklî algıların oluşumu, bu algıların hissî ve hayalîalgılardan farkı, aklî algıların ilk aklî algılar ve ikincil aklî algılarolarak ayrımına değindikten sonra, asıl araştırma konusu olarak ikincilaklî algıların mantıksal ve felsefi olanının farkları ele alınmaktadır.Sebzivârî’nin bu kura...
Saved in:
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Türk Felsefe Derneği
2014-12-01
|
Series: | Felsefe Dünyası |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1493793 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832571093030797312 |
---|---|
author | Salih Aydın |
author_facet | Salih Aydın |
author_sort | Salih Aydın |
collection | DOAJ |
description | Bu makalede aklî algıların oluşumu, bu algıların hissî ve hayalîalgılardan farkı, aklî algıların ilk aklî algılar ve ikincil aklî algılarolarak ayrımına değindikten sonra, asıl araştırma konusu olarak ikincilaklî algıların mantıksal ve felsefi olanının farkları ele alınmaktadır.Sebzivârî’nin bu kuramı, kavramların bizzat kendisine değil, arız-maruzilişkisi veya sıfat-mevsuf ilişkisinin alanına yoğunlaşarak ve bir “tasdik”imerkeze alarak, ayrım kriterlerini belirlemeye çalışmaktadır. O, uruzu veittisafı beraberce dışta olan kavramlar ve böyle olmayan kavramlar olarakayırır. Birincisi birincil akledilirlere, ikinci kısım ise ikincil akledilirleredenk düşmektedir. Bu ikinci kısım, uruz ve ittisafı zihinde olanlar ve uruzuzihinde ittisafı dışta olan kavramlar olarak ayrılmaktadır. Bu ikinci kısmın birincisi mantıkî diğeri ise felsefî kavramlara karşılık gelmektedir. Burada,mantıki ve felsefi kavramların ayrımı üzerine Sebzivârî’nin geliştirdiğikuramı örnek olarak almak suretiyle, genel manada kavram analizi, özeldeise felsefî ve mantıkî kavramların analizine yer vermektedir. |
format | Article |
id | doaj-art-438be07c25fd410fa468c0e222aabe28 |
institution | Kabale University |
issn | 1301-0875 |
language | English |
publishDate | 2014-12-01 |
publisher | Türk Felsefe Derneği |
record_format | Article |
series | Felsefe Dünyası |
spelling | doaj-art-438be07c25fd410fa468c0e222aabe282025-02-02T13:21:53ZengTürk Felsefe DerneğiFelsefe Dünyası1301-08752014-12-01601141342040HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMISalih Aydın0SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ, İLAHİYAT FAKÜLTESİ, FELSEFE VE DİN BİLİMLERİ BÖLÜMÜ, İSLAM FELSEFESİ ANABİLİM DALIBu makalede aklî algıların oluşumu, bu algıların hissî ve hayalîalgılardan farkı, aklî algıların ilk aklî algılar ve ikincil aklî algılarolarak ayrımına değindikten sonra, asıl araştırma konusu olarak ikincilaklî algıların mantıksal ve felsefi olanının farkları ele alınmaktadır.Sebzivârî’nin bu kuramı, kavramların bizzat kendisine değil, arız-maruzilişkisi veya sıfat-mevsuf ilişkisinin alanına yoğunlaşarak ve bir “tasdik”imerkeze alarak, ayrım kriterlerini belirlemeye çalışmaktadır. O, uruzu veittisafı beraberce dışta olan kavramlar ve böyle olmayan kavramlar olarakayırır. Birincisi birincil akledilirlere, ikinci kısım ise ikincil akledilirleredenk düşmektedir. Bu ikinci kısım, uruz ve ittisafı zihinde olanlar ve uruzuzihinde ittisafı dışta olan kavramlar olarak ayrılmaktadır. Bu ikinci kısmın birincisi mantıkî diğeri ise felsefî kavramlara karşılık gelmektedir. Burada,mantıki ve felsefi kavramların ayrımı üzerine Sebzivârî’nin geliştirdiğikuramı örnek olarak almak suretiyle, genel manada kavram analizi, özeldeise felsefî ve mantıkî kavramların analizine yer vermektedir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1493793ma’kûlât-ı evveliyyema’kûlât-ı sâniye mantıkiyyema’kûlât-ı sâniye felsefiyemefhûmmısdâktasdîk.primary intelligiblelogical secondary intelligiblesphilosophical secondary intelligiblesconcept-notionthe referent of a concept (denotation-extension)judgement. |
spellingShingle | Salih Aydın HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMI Felsefe Dünyası ma’kûlât-ı evveliyye ma’kûlât-ı sâniye mantıkiyye ma’kûlât-ı sâniye felsefiye mefhûm mısdâk tasdîk. primary intelligible logical secondary intelligibles philosophical secondary intelligibles concept-notion the referent of a concept (denotation-extension) judgement. |
title | HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMI |
title_full | HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMI |
title_fullStr | HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMI |
title_full_unstemmed | HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMI |
title_short | HÂDÎ SEBZİVÂRÎ’DE FELSEFÎ VE MANTIKÎ KAVRAMLARIN TASDİKÂT MERKEZLİ AYRIMI |
title_sort | hadi sebzivari de felsefi ve mantiki kavramlarin tasdikat merkezli ayrimi |
topic | ma’kûlât-ı evveliyye ma’kûlât-ı sâniye mantıkiyye ma’kûlât-ı sâniye felsefiye mefhûm mısdâk tasdîk. primary intelligible logical secondary intelligibles philosophical secondary intelligibles concept-notion the referent of a concept (denotation-extension) judgement. |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1493793 |
work_keys_str_mv | AT salihaydın hadisebzivaridefelsefivemantikikavramlarintasdikatmerkezliayrimi |