Azak Kalesi’nin İşgali ve İstirdadı (1637-1642)
1475 yılında Osmanlı hakimiyetine giren Azak Kalesi, Osmanlı topraklarının kuzeydoğu sınırının en uç noktasını oluşturmuştur. Sınır bölgesinde bulunan kale ilk yıllarda ciddi saldırılara maruz kalmadığından daha çok ileri karakol noktası, askeri destek birimi ve ikmal üssü olarak kullanılmış; ilerle...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Hale Şıvgın
2020-12-01
|
| Series: | Gazi Akademik Bakış |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1442113 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832573410011512832 |
|---|---|
| author | Ümran KARADENİZ Alpay BİZBİRLİK |
| author_facet | Ümran KARADENİZ Alpay BİZBİRLİK |
| author_sort | Ümran KARADENİZ |
| collection | DOAJ |
| description | 1475 yılında Osmanlı hakimiyetine giren Azak Kalesi, Osmanlı topraklarının kuzeydoğu sınırının en uç noktasını oluşturmuştur. Sınır bölgesinde bulunan kale ilk yıllarda ciddi saldırılara maruz kalmadığından daha çok ileri karakol noktası, askeri destek birimi ve ikmal üssü olarak kullanılmış; ilerleyen dönemlerde başlayan ciddi saldırılarla birlikte sınır kalesi olma vasfı ile ön plana çıkmaya başlamıştır. Azak, XVI. yüzyılda ve XVII. yüzyılın başlarında muhasaralara maruz kalmış ancak ilk kez 1637 yılında Don Kazakları tarafından yapılan ciddi muhasara neticesinde Osmanlı’nın elinden çıkmıştır. Don Kazaklarının Azak’ı işgal edip uzun süre ellerinde tutmaları, dönemin büyük gücü olan Osmanlı Devleti’ne karşı kazanılmış bir zafer olması bakımından Rus Tarihi’nde ayrı bir yere sahiptir ve Rusça literatürde bu konuda yapılmış çok sayıda çalışma mevcuttur. Osmanlı arşiv belgelerinde ise bu konu hakkında oldukça az belge bulunurken kronikler ve seyahatnameler arasında en ayrıntılı bilgiyi Evliyâ Çelebi vermektedir. Bunun yanında yapılan çalışma ve araştırmalarda bu dönem ihmal edilmiş, yalnız yakın zamanda Sinan Yüksel tarafından konuyu siyasi tarih açısından ele alan bir çalışma yapılmıştır. Bu bakımdan literatürdeki mevcut boşluk dolayısıyla konunun ayrıntılı olarak ele alınmasının yararlı olacağı düşünülmüştür. Bu çalışmada, Don Kazaklarının Azak kuşatması ve zaptı ile kaleye hakim oldukları süre boyunca Osmanlı askerleri ile Don Kazakları arasında yaşanan mücadeleler askeri açıdan ayrıntılı olarak ele alınıp Osmanlı Devleti’nin bu dönemde Azak’ta başarısız olmasının nedenleri üzerinde durulacaktır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-4303cbfeaefc414b9c9b6904b6f5ac34 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1307-9778 1309-5137 |
| language | English |
| publishDate | 2020-12-01 |
| publisher | Hale Şıvgın |
| record_format | Article |
| series | Gazi Akademik Bakış |
| spelling | doaj-art-4303cbfeaefc414b9c9b6904b6f5ac342025-02-02T04:26:50ZengHale ŞıvgınGazi Akademik Bakış1307-97781309-51372020-12-011427221241Azak Kalesi’nin İşgali ve İstirdadı (1637-1642)Ümran KARADENİZhttps://orcid.org/0000-0003-4968-9876Alpay BİZBİRLİKhttps://orcid.org/0000-0002-7619-42571475 yılında Osmanlı hakimiyetine giren Azak Kalesi, Osmanlı topraklarının kuzeydoğu sınırının en uç noktasını oluşturmuştur. Sınır bölgesinde bulunan kale ilk yıllarda ciddi saldırılara maruz kalmadığından daha çok ileri karakol noktası, askeri destek birimi ve ikmal üssü olarak kullanılmış; ilerleyen dönemlerde başlayan ciddi saldırılarla birlikte sınır kalesi olma vasfı ile ön plana çıkmaya başlamıştır. Azak, XVI. yüzyılda ve XVII. yüzyılın başlarında muhasaralara maruz kalmış ancak ilk kez 1637 yılında Don Kazakları tarafından yapılan ciddi muhasara neticesinde Osmanlı’nın elinden çıkmıştır. Don Kazaklarının Azak’ı işgal edip uzun süre ellerinde tutmaları, dönemin büyük gücü olan Osmanlı Devleti’ne karşı kazanılmış bir zafer olması bakımından Rus Tarihi’nde ayrı bir yere sahiptir ve Rusça literatürde bu konuda yapılmış çok sayıda çalışma mevcuttur. Osmanlı arşiv belgelerinde ise bu konu hakkında oldukça az belge bulunurken kronikler ve seyahatnameler arasında en ayrıntılı bilgiyi Evliyâ Çelebi vermektedir. Bunun yanında yapılan çalışma ve araştırmalarda bu dönem ihmal edilmiş, yalnız yakın zamanda Sinan Yüksel tarafından konuyu siyasi tarih açısından ele alan bir çalışma yapılmıştır. Bu bakımdan literatürdeki mevcut boşluk dolayısıyla konunun ayrıntılı olarak ele alınmasının yararlı olacağı düşünülmüştür. Bu çalışmada, Don Kazaklarının Azak kuşatması ve zaptı ile kaleye hakim oldukları süre boyunca Osmanlı askerleri ile Don Kazakları arasında yaşanan mücadeleler askeri açıdan ayrıntılı olarak ele alınıp Osmanlı Devleti’nin bu dönemde Azak’ta başarısız olmasının nedenleri üzerinde durulacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1442113azakdon kazaklarıkaradenizosmanlırusya |
| spellingShingle | Ümran KARADENİZ Alpay BİZBİRLİK Azak Kalesi’nin İşgali ve İstirdadı (1637-1642) Gazi Akademik Bakış azak don kazakları karadeniz osmanlı rusya |
| title | Azak Kalesi’nin İşgali ve İstirdadı (1637-1642) |
| title_full | Azak Kalesi’nin İşgali ve İstirdadı (1637-1642) |
| title_fullStr | Azak Kalesi’nin İşgali ve İstirdadı (1637-1642) |
| title_full_unstemmed | Azak Kalesi’nin İşgali ve İstirdadı (1637-1642) |
| title_short | Azak Kalesi’nin İşgali ve İstirdadı (1637-1642) |
| title_sort | azak kalesi nin isgali ve istirdadi 1637 1642 |
| topic | azak don kazakları karadeniz osmanlı rusya |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1442113 |
| work_keys_str_mv | AT umrankaradeniz azakkalesininisgaliveistirdadı16371642 AT alpaybizbirlik azakkalesininisgaliveistirdadı16371642 |