ارزیابی دورنمای تغییرات تبخیر-تعرق مرجع حوزه آبخیز رودخانه ارس در شرایط اقلیمی آینده تحت سناریوهای RCP
در این پژوهش، دورنمای تبخیر-تعرق مرجع (ETo) بخش جنوبی حوزه آبخیز رودخانه ارس تحت شرایط تغییر اقلیم با استفاده از ریزگردان SDSM ترسیم شد. برای این منظور، از داده‌های هواشناسی ایستگاه‌های سینوپتیک منتخب واقع در این حوضه استفاده شد. پس از دریافت خروجی ریزگردانی شده برای پارامترهای مورد نیاز برای برآ...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Soil Conservation and Watershed Management Research Institute (SCWMRI)
2023-03-01
|
| Series: | Muhandisī va mudirīyyat-i ābkhīz |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jwem.areeo.ac.ir/article_127392_d6b409f490bf4a135ad3dfc0d09c2d52.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832539885438763008 |
|---|---|
| author | برومند صلاحی مهناز صابر عباس مفیدی |
| author_facet | برومند صلاحی مهناز صابر عباس مفیدی |
| author_sort | برومند صلاحی |
| collection | DOAJ |
| description | در این پژوهش، دورنمای تبخیر-تعرق مرجع (ETo) بخش جنوبی حوزه آبخیز رودخانه ارس تحت شرایط تغییر اقلیم با استفاده از ریزگردان SDSM ترسیم شد. برای این منظور، از داده‌های هواشناسی ایستگاه‌های سینوپتیک منتخب واقع در این حوضه استفاده شد. پس از دریافت خروجی ریزگردانی شده برای پارامترهای مورد نیاز برای برآورد ETo به روش پنمن-مانتیث فائو شماره 56 برای آینده نزدیک (2021 تا 2050 میلادی) اقدام به محاسبه آن شد. در این راستا، از داده‌های روزانه بازتحلیل NCEP و داده‌های ایستگاهی کمینه و بیشینه دما، سرعت باد، رطوبت نسبی و ساعات آفتابی در مقیاس روزانه و نیز داده‌های خروجی مدل CanESM2 تحت سناریوهای RCPs برای تولید داده‌های ایستگاهی آینده برای تخمین ETo حوضه ارس استفاده شد. ایستگاه‌های مورد مطالعه شامل اهر، اردبیل، پارسآباد، جلفا، خوی و ماکو بود و دوره پایه برای داده‌های مورد نظر 2005-1985 در نظر گرفته شد. ابتدا، کارایی SDSM در شبیه‌سازی پارامترهای مورد نیاز برای تخمین ETo از طریق مقایسه داده‌های شبیه‌سازی شده NCEP با داده‌های ایستگاهی ارزیابی شد. مقایسه آن‌ها نشان‌دهنده کارایی مناسب مدل در شبیه‌سازی داده‌ها بود. لذا، پارامترهای اقلیمی با استفاده از مدل CanESM2 تحت سناریوهای RCP برای آینده شبیه‌سازی شده، پس از محاسبه مقادیر ماهانه آن‌ها، برای تخمین ETo حوضه به CROPWAT وارد شده و مقدار و روند متغیر برای سه دهه آتی محاسبه شد. نتایج نشان داد، ETo حوضه در دوره آتی نسبت به دوره پایه به‌طور متوسط حدود هفت میلی‌متر در سال افزایش خواهد یافت. برحسب ایستگاهی نیز ETo در پارسآباد (102 میلی‌متر) و جلفا (66 میلی‌متر) افزایشی خواهد بود که این افزایش به معنی افزایش نیاز آبی گیاهان در آینده نیز است. همچنین، روند آتی ETo در خوی، ماکو، اهر و اردبیل کاهشی خواهد بود. |
| format | Article |
| id | doaj-art-3f0172e3675149bbb44071b4235bc546 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2251-9300 2322-536X |
| language | fas |
| publishDate | 2023-03-01 |
| publisher | Soil Conservation and Watershed Management Research Institute (SCWMRI) |
| record_format | Article |
| series | Muhandisī va mudirīyyat-i ābkhīz |
| spelling | doaj-art-3f0172e3675149bbb44071b4235bc5462025-02-05T08:24:38ZfasSoil Conservation and Watershed Management Research Institute (SCWMRI)Muhandisī va mudirīyyat-i ābkhīz2251-93002322-536X2023-03-01151809510.22092/ijwmse.2022.357353.1950127392ارزیابی دورنمای تغییرات تبخیر-تعرق مرجع حوزه آبخیز رودخانه ارس در شرایط اقلیمی آینده تحت سناریوهای RCPبرومند صلاحی0مهناز صابر1عباس مفیدی2استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیلدانشجوی دکتری آب و هواشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیلاستادیار گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهددر این پژوهش، دورنمای تبخیر-تعرق مرجع (ETo) بخش جنوبی حوزه آبخیز رودخانه ارس تحت شرایط تغییر اقلیم با استفاده از ریزگردان SDSM ترسیم شد. برای این منظور، از داده‌های هواشناسی ایستگاه‌های سینوپتیک منتخب واقع در این حوضه استفاده شد. پس از دریافت خروجی ریزگردانی شده برای پارامترهای مورد نیاز برای برآورد ETo به روش پنمن-مانتیث فائو شماره 56 برای آینده نزدیک (2021 تا 2050 میلادی) اقدام به محاسبه آن شد. در این راستا، از داده‌های روزانه بازتحلیل NCEP و داده‌های ایستگاهی کمینه و بیشینه دما، سرعت باد، رطوبت نسبی و ساعات آفتابی در مقیاس روزانه و نیز داده‌های خروجی مدل CanESM2 تحت سناریوهای RCPs برای تولید داده‌های ایستگاهی آینده برای تخمین ETo حوضه ارس استفاده شد. ایستگاه‌های مورد مطالعه شامل اهر، اردبیل، پارسآباد، جلفا، خوی و ماکو بود و دوره پایه برای داده‌های مورد نظر 2005-1985 در نظر گرفته شد. ابتدا، کارایی SDSM در شبیه‌سازی پارامترهای مورد نیاز برای تخمین ETo از طریق مقایسه داده‌های شبیه‌سازی شده NCEP با داده‌های ایستگاهی ارزیابی شد. مقایسه آن‌ها نشان‌دهنده کارایی مناسب مدل در شبیه‌سازی داده‌ها بود. لذا، پارامترهای اقلیمی با استفاده از مدل CanESM2 تحت سناریوهای RCP برای آینده شبیه‌سازی شده، پس از محاسبه مقادیر ماهانه آن‌ها، برای تخمین ETo حوضه به CROPWAT وارد شده و مقدار و روند متغیر برای سه دهه آتی محاسبه شد. نتایج نشان داد، ETo حوضه در دوره آتی نسبت به دوره پایه به‌طور متوسط حدود هفت میلی‌متر در سال افزایش خواهد یافت. برحسب ایستگاهی نیز ETo در پارسآباد (102 میلی‌متر) و جلفا (66 میلی‌متر) افزایشی خواهد بود که این افزایش به معنی افزایش نیاز آبی گیاهان در آینده نیز است. همچنین، روند آتی ETo در خوی، ماکو، اهر و اردبیل کاهشی خواهد بود.https://jwem.areeo.ac.ir/article_127392_d6b409f490bf4a135ad3dfc0d09c2d52.pdfپنمن-مانتیث فائوتغییر اقلیمریزمقیاس‌نماییمدل‌های اقلیمیsdsm |
| spellingShingle | برومند صلاحی مهناز صابر عباس مفیدی ارزیابی دورنمای تغییرات تبخیر-تعرق مرجع حوزه آبخیز رودخانه ارس در شرایط اقلیمی آینده تحت سناریوهای RCP Muhandisī va mudirīyyat-i ābkhīz پنمن-مانتیث فائو تغییر اقلیم ریزمقیاس‌نمایی مدل‌های اقلیمی sdsm |
| title | ارزیابی دورنمای تغییرات تبخیر-تعرق مرجع حوزه آبخیز رودخانه ارس در شرایط اقلیمی آینده تحت سناریوهای RCP |
| title_full | ارزیابی دورنمای تغییرات تبخیر-تعرق مرجع حوزه آبخیز رودخانه ارس در شرایط اقلیمی آینده تحت سناریوهای RCP |
| title_fullStr | ارزیابی دورنمای تغییرات تبخیر-تعرق مرجع حوزه آبخیز رودخانه ارس در شرایط اقلیمی آینده تحت سناریوهای RCP |
| title_full_unstemmed | ارزیابی دورنمای تغییرات تبخیر-تعرق مرجع حوزه آبخیز رودخانه ارس در شرایط اقلیمی آینده تحت سناریوهای RCP |
| title_short | ارزیابی دورنمای تغییرات تبخیر-تعرق مرجع حوزه آبخیز رودخانه ارس در شرایط اقلیمی آینده تحت سناریوهای RCP |
| title_sort | ارزیابی دورنمای تغییرات تبخیر تعرق مرجع حوزه آبخیز رودخانه ارس در شرایط اقلیمی آینده تحت سناریوهای rcp |
| topic | پنمن-مانتیث فائو تغییر اقلیم ریزمقیاس‌نمایی مدل‌های اقلیمی sdsm |
| url | https://jwem.areeo.ac.ir/article_127392_d6b409f490bf4a135ad3dfc0d09c2d52.pdf |
| work_keys_str_mv | AT brwmndṣlạḥy ạrzyạbydwrnmạytgẖyyrạttbkẖyrtʿrqmrjʿḥwzhậbkẖyzrwdkẖạnhạrsdrsẖrạyṭạqlymyậyndhtḥtsnạrywhạyrcp AT mhnạzṣạbr ạrzyạbydwrnmạytgẖyyrạttbkẖyrtʿrqmrjʿḥwzhậbkẖyzrwdkẖạnhạrsdrsẖrạyṭạqlymyậyndhtḥtsnạrywhạyrcp AT ʿbạsmfydy ạrzyạbydwrnmạytgẖyyrạttbkẖyrtʿrqmrjʿḥwzhậbkẖyzrwdkẖạnhạrsdrsẖrạyṭạqlymyậyndhtḥtsnạrywhạyrcp |