Erken Cumhuriyet Döneminde Atatürk ve CHP’nin Sinema Politikası

Erken Cumhuriyet Dönemi’nde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) hükümeti, sanat alanında ilerlemenin bir uygarlık göstergesi olduğu, Atatürk ilke ve inkılâplarının halka iletilmesinde ve bir ulus devlet oluşturmada sanatın etkili bir araç olarak kullanılabileceği kanaatindedir. Sinemanın ise, bir eğitim v...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Yalçın Lüleci
Format: Article
Language:English
Published: Marmara University 2018-12-01
Series:Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/pub/turcom/issue/41771/499673?publisher=e-dergi-marmara
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832548255794200576
author Yalçın Lüleci
author_facet Yalçın Lüleci
author_sort Yalçın Lüleci
collection DOAJ
description Erken Cumhuriyet Dönemi’nde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) hükümeti, sanat alanında ilerlemenin bir uygarlık göstergesi olduğu, Atatürk ilke ve inkılâplarının halka iletilmesinde ve bir ulus devlet oluşturmada sanatın etkili bir araç olarak kullanılabileceği kanaatindedir. Sinemanın ise, bir eğitim ve propaganda aracı olarak görüldüğüne dair ifadelere ve belgelere rastlansa da çok etkili bir şekilde kullanıldığını, devletten diğer sanat dalları kadar destek gördüğünü söylemek zordur. Halkevlerinde gösterilen sinema filmleri, genellikle eğitim, haber ve propaganda filmleridir. Hükümet, sansür yasalarıyla sinemayı, kendi politik tutumu çerçevesinde bir düzene sokmaya uğraşırken, vergi indirimleriyle sinemacıların daha rahat ekonomik koşullarda faaliyetlerini yürütmesini ve seyircilerin sinemaya daha kolay ulaşmasını sağlamaya çalışmıştır. CHP hükümeti; 1920’ler ve 1930’larda, siyasal alanda yakın ilişkiler kurduğu Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB)’nden hem çeşitli alanlarda eğitici filmler ithal etmiş hem de Sovyet sinemacıları Türkiye Cumhuriyeti’nin 10. Kuruluş Yıl D.nümü kutlamalarını filme almaları için Türkiye’ye davet etmiştir. Bu çalışmada, Erken Cumhuriyet Dönemi’nde CHP’nin sinema politikası, Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (CA) belgelerine, hatıratlara ve alanla ilgili diğer kaynaklara dayanılarak ayrıntılı olarak ele alınmaya çalışılmıştır.
format Article
id doaj-art-3da8cc9147f645b0b8e6ff30dc45d77f
institution Kabale University
issn 2630-6220
language English
publishDate 2018-12-01
publisher Marmara University
record_format Article
series Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi
spelling doaj-art-3da8cc9147f645b0b8e6ff30dc45d77f2025-02-03T06:18:21ZengMarmara UniversityTürkiye İletişim Araştırmaları Dergisi2630-62202018-12-013122224810.17829/turcom.4996733Erken Cumhuriyet Döneminde Atatürk ve CHP’nin Sinema PolitikasıYalçın Lüleci0MARMARA ÜNİVERSİTESİErken Cumhuriyet Dönemi’nde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) hükümeti, sanat alanında ilerlemenin bir uygarlık göstergesi olduğu, Atatürk ilke ve inkılâplarının halka iletilmesinde ve bir ulus devlet oluşturmada sanatın etkili bir araç olarak kullanılabileceği kanaatindedir. Sinemanın ise, bir eğitim ve propaganda aracı olarak görüldüğüne dair ifadelere ve belgelere rastlansa da çok etkili bir şekilde kullanıldığını, devletten diğer sanat dalları kadar destek gördüğünü söylemek zordur. Halkevlerinde gösterilen sinema filmleri, genellikle eğitim, haber ve propaganda filmleridir. Hükümet, sansür yasalarıyla sinemayı, kendi politik tutumu çerçevesinde bir düzene sokmaya uğraşırken, vergi indirimleriyle sinemacıların daha rahat ekonomik koşullarda faaliyetlerini yürütmesini ve seyircilerin sinemaya daha kolay ulaşmasını sağlamaya çalışmıştır. CHP hükümeti; 1920’ler ve 1930’larda, siyasal alanda yakın ilişkiler kurduğu Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB)’nden hem çeşitli alanlarda eğitici filmler ithal etmiş hem de Sovyet sinemacıları Türkiye Cumhuriyeti’nin 10. Kuruluş Yıl D.nümü kutlamalarını filme almaları için Türkiye’ye davet etmiştir. Bu çalışmada, Erken Cumhuriyet Dönemi’nde CHP’nin sinema politikası, Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (CA) belgelerine, hatıratlara ve alanla ilgili diğer kaynaklara dayanılarak ayrıntılı olarak ele alınmaya çalışılmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/pub/turcom/issue/41771/499673?publisher=e-dergi-marmaraataturkcinemarpppeople’s housedocumentaryankara: the heart of turkeyatatürksinemachphalkevleribelgeselankara: türkiye’nin kalbi
spellingShingle Yalçın Lüleci
Erken Cumhuriyet Döneminde Atatürk ve CHP’nin Sinema Politikası
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi
ataturk
cinema
rpp
people’s house
documentary
ankara: the heart of turkey
atatürk
sinema
chp
halkevleri
belgesel
ankara: türkiye’nin kalbi
title Erken Cumhuriyet Döneminde Atatürk ve CHP’nin Sinema Politikası
title_full Erken Cumhuriyet Döneminde Atatürk ve CHP’nin Sinema Politikası
title_fullStr Erken Cumhuriyet Döneminde Atatürk ve CHP’nin Sinema Politikası
title_full_unstemmed Erken Cumhuriyet Döneminde Atatürk ve CHP’nin Sinema Politikası
title_short Erken Cumhuriyet Döneminde Atatürk ve CHP’nin Sinema Politikası
title_sort erken cumhuriyet doneminde ataturk ve chp nin sinema politikasi
topic ataturk
cinema
rpp
people’s house
documentary
ankara: the heart of turkey
atatürk
sinema
chp
halkevleri
belgesel
ankara: türkiye’nin kalbi
url https://dergipark.org.tr/tr/pub/turcom/issue/41771/499673?publisher=e-dergi-marmara
work_keys_str_mv AT yalcınluleci erkencumhuriyetdonemindeataturkvechpninsinemapolitikası