Bir Siyasî İçecek Olarak Türk Kahvesi

Son yıllarda, yiyecek ve içeceklerin siyasetle olan yakın ilişkisini ortaya koyan ilginç çalışmalar yürütülmektedir. Öncelikle, birçok yiyecek ve içecek kendi tarihlerine sahip olup, bunlardan bazıları farklı coğrafyalarda yayılırken oralarda kültür, ekonomi, dînî hayat ve siyaseti etkileyip kendile...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Ali Çaksu
Format: Article
Language:English
Published: Selcuk University Press 2019-06-01
Series:Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Subjects:
Online Access:http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/1026/776
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832543909046124544
author Ali Çaksu
author_facet Ali Çaksu
author_sort Ali Çaksu
collection DOAJ
description Son yıllarda, yiyecek ve içeceklerin siyasetle olan yakın ilişkisini ortaya koyan ilginç çalışmalar yürütülmektedir. Öncelikle, birçok yiyecek ve içecek kendi tarihlerine sahip olup, bunlardan bazıları farklı coğrafyalarda yayılırken oralarda kültür, ekonomi, dînî hayat ve siyaseti etkileyip kendileri de bunlardan etkilenmektedirler. Türk kahvesi, kıtanın güneydoğu ucundaki İstanbul’a ulaşmasından bu yana, Avrupa’da bir içecek ile siyaset ve dînî kültür arasındaki ilişkiye çok çarpıcı ve renkli bir örnek teşkil etmektedir. Kanaatimce, Türk kahvesi daha en başta (16. yüzyıl ortalarında) İstanbul’da “siyasî” bir içecekti veya bir başka deyişle siyasîleştirildi, çünkü bu içeceğe ve tüketildiği mekanlara çoğu zaman siyasî anlamlar yüklendi. Makalenin ilk kısmı kıtaya yeni gelen bir içeceğin (Türk kahvesinin) hem Osmanlı başkentinde hem de Hristiyan Avrupa’da nasıl devleti, siyaseti ve dini ilgilendirdiğini gösteriyor. Böylece bu kısım daha çok, bir içeceğin girdiği ülkelerde siyaset ve kültürü etkilemesi hakkındadır. Buna karşılık, makalenin ikinci kısmı ise tam tersini yansıtıyor: Yunanistan ve Bosna örneklerinde ise siyasetin kendi davası için gastronomi dahil, gündelik hayatı nasıl biçimlendirdiğine şahit oluyoruz. Bu kısım, 20. yüzyıl sonlarında siyaset ve milliyetçilik dolayısıyla, Türk kahvesinin isim olarak Yunan ve Boşnak kahvesine dönüştüğü iki örnek üzerinde durmaktadır. Burada basit bir içeceğin sadece millî bir ad alarak bir millî kimlik ve gurur nesnesi ve aracı olduğunu görüyoruz. Kısacası kahve, 20. yüzyılda bir defa daha, sıradan bir içecek olmaktan çıkarak siyasî bir içecek olmuş ve birçok insanın kimliğinin bir parçası haline gelmiştir. Kahve ve kahvehanenin toplum ve siyasetle ilişkisini de içeren tarihi son yıllarda önem kazanan maddî tarih alanına ilginç ve önemli bir örnek teşkil etmektedir.
format Article
id doaj-art-38b20e40e3f54a2eb3fa17290bb720fb
institution Kabale University
issn 2458-908X
2458-908X
language English
publishDate 2019-06-01
publisher Selcuk University Press
record_format Article
series Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
spelling doaj-art-38b20e40e3f54a2eb3fa17290bb720fb2025-02-03T11:16:35ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi2458-908X2458-908X2019-06-014136938610.21497/sefad.586654Bir Siyasî İçecek Olarak Türk KahvesiAli Çaksu Son yıllarda, yiyecek ve içeceklerin siyasetle olan yakın ilişkisini ortaya koyan ilginç çalışmalar yürütülmektedir. Öncelikle, birçok yiyecek ve içecek kendi tarihlerine sahip olup, bunlardan bazıları farklı coğrafyalarda yayılırken oralarda kültür, ekonomi, dînî hayat ve siyaseti etkileyip kendileri de bunlardan etkilenmektedirler. Türk kahvesi, kıtanın güneydoğu ucundaki İstanbul’a ulaşmasından bu yana, Avrupa’da bir içecek ile siyaset ve dînî kültür arasındaki ilişkiye çok çarpıcı ve renkli bir örnek teşkil etmektedir. Kanaatimce, Türk kahvesi daha en başta (16. yüzyıl ortalarında) İstanbul’da “siyasî” bir içecekti veya bir başka deyişle siyasîleştirildi, çünkü bu içeceğe ve tüketildiği mekanlara çoğu zaman siyasî anlamlar yüklendi. Makalenin ilk kısmı kıtaya yeni gelen bir içeceğin (Türk kahvesinin) hem Osmanlı başkentinde hem de Hristiyan Avrupa’da nasıl devleti, siyaseti ve dini ilgilendirdiğini gösteriyor. Böylece bu kısım daha çok, bir içeceğin girdiği ülkelerde siyaset ve kültürü etkilemesi hakkındadır. Buna karşılık, makalenin ikinci kısmı ise tam tersini yansıtıyor: Yunanistan ve Bosna örneklerinde ise siyasetin kendi davası için gastronomi dahil, gündelik hayatı nasıl biçimlendirdiğine şahit oluyoruz. Bu kısım, 20. yüzyıl sonlarında siyaset ve milliyetçilik dolayısıyla, Türk kahvesinin isim olarak Yunan ve Boşnak kahvesine dönüştüğü iki örnek üzerinde durmaktadır. Burada basit bir içeceğin sadece millî bir ad alarak bir millî kimlik ve gurur nesnesi ve aracı olduğunu görüyoruz. Kısacası kahve, 20. yüzyılda bir defa daha, sıradan bir içecek olmaktan çıkarak siyasî bir içecek olmuş ve birçok insanın kimliğinin bir parçası haline gelmiştir. Kahve ve kahvehanenin toplum ve siyasetle ilişkisini de içeren tarihi son yıllarda önem kazanan maddî tarih alanına ilginç ve önemli bir örnek teşkil etmektedir.http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/1026/776KahvekahvehanesiyasetdinAvrupa
spellingShingle Ali Çaksu
Bir Siyasî İçecek Olarak Türk Kahvesi
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Kahve
kahvehane
siyaset
din
Avrupa
title Bir Siyasî İçecek Olarak Türk Kahvesi
title_full Bir Siyasî İçecek Olarak Türk Kahvesi
title_fullStr Bir Siyasî İçecek Olarak Türk Kahvesi
title_full_unstemmed Bir Siyasî İçecek Olarak Türk Kahvesi
title_short Bir Siyasî İçecek Olarak Türk Kahvesi
title_sort bir siyasi icecek olarak turk kahvesi
topic Kahve
kahvehane
siyaset
din
Avrupa
url http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/1026/776
work_keys_str_mv AT alicaksu birsiyasiicecekolarakturkkahvesi