ارزیابی ناهمگونی مکانی در کیفیت بوم‌شناختی با استفاده از فن‌آوری سنجش‌ازدور (مطالعه موردی: حوضه آبخیز قره‌سو)

محیط­زیست در حال تجربه تغییرات مختلف محیط­زیستی است که هم منشأ انسانی و هم منشأ طبیعی دارند. تغییرات کاربری زمین در حوزه قره­سو، نیاز به مطالعه درباره کیفیت بوم­شناختی این منطقه را نشان می­دهد. در این مطالعه، شاخص سنجش‌ازدوری کیفیت بوم­شناختی (RSEI) بر اساس چارچوب فشار-وضعیت-پاسخ و با استفاده از داد...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: سعیده رنجبر, حمیدرضا کامیاب
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2021-01-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_39424_b2c38bc086559d20437e9e6166b1c88d.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:محیط­زیست در حال تجربه تغییرات مختلف محیط­زیستی است که هم منشأ انسانی و هم منشأ طبیعی دارند. تغییرات کاربری زمین در حوزه قره­سو، نیاز به مطالعه درباره کیفیت بوم­شناختی این منطقه را نشان می­دهد. در این مطالعه، شاخص سنجش‌ازدوری کیفیت بوم­شناختی (RSEI) بر اساس چارچوب فشار-وضعیت-پاسخ و با استفاده از داده­های میانگین تصاویر تابستانه ماهواره­ لندست در سال­های 1368 و 1397 ( سنجنده­های ETM+/OLI/TIRS)، برای ارزیابی تغییرات کیفیت بوم­شناختی در حوزه قره­سو استان گلستان استفاده شد. شاخص­های مورد نیاز برای استخراج شاخص کیفیت بوم­شناختی با ایجاد شاخص فشار محیط­زیستی (NDBI)، شاخص وضعیت (NDVI) و شاخص­های پاسخ اقلیمی محیط به تغییرات (LST و LSM) از سامانه گوگل ارث انجین انجام شد. در این پژوهش پس از تهیه شاخص­های پایه، با استفاده از تحلیل مؤلفه‌های اصلی، وزن هر شاخص تهیه و سپس شاخص کیفیت بوم­شناختی بر اساس مؤلفه اول تحلیل مؤلفه‌ها اصلی تهیه شد. تحلیل تغییرات مؤلفه اول با استفاده از روش آستانه­گذاری نشان از افت کیفیت بوم­شناختی دارد؛ به‌طوری‌که میانگین شاخص RSEI در سال 1368، 57/0 حاصل شد و در سال 1397 این مقدار به 48/0 رسید که نشان دهنده کاهش مقدار RSEI است. همچنین میزان طبقه خیلی خوب در سال 1368، 83/32821 (267/16 درصد) و در سال 1397، 66/36879 (27/18 درصد)  است. نتایج تحلیل مکانی نشان داد که مقدار ضعیف کیفیت بوم­شناختی شاخص RSEI در بخش­های شمالی منطقه رخ داده است که به دلیل رشد سریع مناطق انسان­ساخت بوده است. این تغییر در افزایش شاخص مناطق انسان­ساخت در این مناطق مشخص است.
ISSN:2322-1682
2383-3076