Yürürlüğe Girişinin Otuzuncu Yılını Geride Bırakan 93/13/EEC Sayılı Avrupa Birliği Haksız Şartlar Direktifi: Quo Vadis?

93/13/EEC sayılı Avrupa Birliği Haksız Şartlar Direktifi, 5 Nisan 1993 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Direktif, tüketicilerin satıcı veya sağlayıcıların sunduğu ve taraflarca bireysel müzakere konusu edilmeyen sözleşme koşullarına karşı etkili bir şekilde korunması ve asgari uyumlaştırma yoluyla iç...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Hale Şahin
Format: Article
Language:English
Published: Ankara University 2024-12-01
Series:Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3852385
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592055926259712
author Hale Şahin
author_facet Hale Şahin
author_sort Hale Şahin
collection DOAJ
description 93/13/EEC sayılı Avrupa Birliği Haksız Şartlar Direktifi, 5 Nisan 1993 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Direktif, tüketicilerin satıcı veya sağlayıcıların sunduğu ve taraflarca bireysel müzakere konusu edilmeyen sözleşme koşullarına karşı etkili bir şekilde korunması ve asgari uyumlaştırma yoluyla iç pazarın kurulmasına katkı sağlanması amacıyla öngörülmüştür. Direktif’in üye devletlerdeki uygulaması, Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın (ABAD) ön karar prosedürüyle önüne gelen olaylarda verdiği kararlarla şekillenmektedir. Fakat, ABAD haksız şartlara ilişkin kesin kıstaslar belirlemekten kaçınmaktadır. Bunun yerine, ABAD, haksız şartlar hakkında karar verme işini iç hukuktaki düzenlemeleri dikkate almaları kaydıyla yerel mahkemelere bırakmaktadır. Ancak üye devletlerin iç hukuk düzenlemeleri birbirinden farklı olduğu için üye devletlerde haksız şart teşkil eden sözleşme hükümleri yeknesak değildir. ABAD’ın haksız şart sayılan sözleşme hükümlerinin hukuki yaptırımına yönelik yorum faaliyeti de Direktif’in yeknesak biçimde uygulanmasını engellemektedir. Çalışmamızda Direktif’in değiştirilmesine yönelik yasama önerileri, Direktif’in amacı ve uygulama alanı hakkında bilgi verildikten sonra, ABAD kararları ışığında Direktif’in uygulaması üzerinde durulmuş ve Direktif’in uygulamasının bunun öngörülmesindeki amaçlara hizmet edip etmediği değerlendirilmiştir.
format Article
id doaj-art-327fdd1040b346d0985e6caaf291a47a
institution Kabale University
issn 1303-2518
language English
publishDate 2024-12-01
publisher Ankara University
record_format Article
series Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi
spelling doaj-art-327fdd1040b346d0985e6caaf291a47a2025-01-21T18:08:09ZengAnkara UniversityAnkara Avrupa Çalışmaları Dergisi1303-25182024-12-0123232935910.32450/aacd.146608545Yürürlüğe Girişinin Otuzuncu Yılını Geride Bırakan 93/13/EEC Sayılı Avrupa Birliği Haksız Şartlar Direktifi: Quo Vadis?Hale Şahin0https://orcid.org/0000-0001-9811-7239ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ, HUKUK FAKÜLTESİ, ÖZEL HUKUK BÖLÜMÜ, MEDENİ HUKUK ANABİLİM DALI93/13/EEC sayılı Avrupa Birliği Haksız Şartlar Direktifi, 5 Nisan 1993 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Direktif, tüketicilerin satıcı veya sağlayıcıların sunduğu ve taraflarca bireysel müzakere konusu edilmeyen sözleşme koşullarına karşı etkili bir şekilde korunması ve asgari uyumlaştırma yoluyla iç pazarın kurulmasına katkı sağlanması amacıyla öngörülmüştür. Direktif’in üye devletlerdeki uygulaması, Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın (ABAD) ön karar prosedürüyle önüne gelen olaylarda verdiği kararlarla şekillenmektedir. Fakat, ABAD haksız şartlara ilişkin kesin kıstaslar belirlemekten kaçınmaktadır. Bunun yerine, ABAD, haksız şartlar hakkında karar verme işini iç hukuktaki düzenlemeleri dikkate almaları kaydıyla yerel mahkemelere bırakmaktadır. Ancak üye devletlerin iç hukuk düzenlemeleri birbirinden farklı olduğu için üye devletlerde haksız şart teşkil eden sözleşme hükümleri yeknesak değildir. ABAD’ın haksız şart sayılan sözleşme hükümlerinin hukuki yaptırımına yönelik yorum faaliyeti de Direktif’in yeknesak biçimde uygulanmasını engellemektedir. Çalışmamızda Direktif’in değiştirilmesine yönelik yasama önerileri, Direktif’in amacı ve uygulama alanı hakkında bilgi verildikten sonra, ABAD kararları ışığında Direktif’in uygulaması üzerinde durulmuş ve Direktif’in uygulamasının bunun öngörülmesindeki amaçlara hizmet edip etmediği değerlendirilmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3852385individual negotiationunfair contract termstransparency requirementsharmonizationthe court of justice of the european unionbireysel müzakerehaksız şartlarsaydamlık denetimiyeknesaklıkabad
spellingShingle Hale Şahin
Yürürlüğe Girişinin Otuzuncu Yılını Geride Bırakan 93/13/EEC Sayılı Avrupa Birliği Haksız Şartlar Direktifi: Quo Vadis?
Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi
individual negotiation
unfair contract terms
transparency requirements
harmonization
the court of justice of the european union
bireysel müzakere
haksız şartlar
saydamlık denetimi
yeknesaklık
abad
title Yürürlüğe Girişinin Otuzuncu Yılını Geride Bırakan 93/13/EEC Sayılı Avrupa Birliği Haksız Şartlar Direktifi: Quo Vadis?
title_full Yürürlüğe Girişinin Otuzuncu Yılını Geride Bırakan 93/13/EEC Sayılı Avrupa Birliği Haksız Şartlar Direktifi: Quo Vadis?
title_fullStr Yürürlüğe Girişinin Otuzuncu Yılını Geride Bırakan 93/13/EEC Sayılı Avrupa Birliği Haksız Şartlar Direktifi: Quo Vadis?
title_full_unstemmed Yürürlüğe Girişinin Otuzuncu Yılını Geride Bırakan 93/13/EEC Sayılı Avrupa Birliği Haksız Şartlar Direktifi: Quo Vadis?
title_short Yürürlüğe Girişinin Otuzuncu Yılını Geride Bırakan 93/13/EEC Sayılı Avrupa Birliği Haksız Şartlar Direktifi: Quo Vadis?
title_sort yururluge girisinin otuzuncu yilini geride birakan 93 13 eec sayili avrupa birligi haksiz sartlar direktifi quo vadis
topic individual negotiation
unfair contract terms
transparency requirements
harmonization
the court of justice of the european union
bireysel müzakere
haksız şartlar
saydamlık denetimi
yeknesaklık
abad
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3852385
work_keys_str_mv AT halesahin yururlugegirisininotuzuncuyılınıgeridebırakan9313eecsayılıavrupabirligihaksızsartlardirektifiquovadis