Debljinski prirast stabala kao bioindikator njihove vitalnosti: studija slučaja sa područja Despotovca
Istraživanje procesa devitalizacije i sušenja stabala vršeno je u veštački podignutoj sastojini crnog bora na području Despotovca, Srbija. Analiziran je debljinski prirast 30 dominantnih stabala, razvrstanih na osnovu okularne ocene intenziteta devitalizacije u tri kategorije: zdrava (bez vidljivih...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Faculty of Forestry, University of Banja Luka
2017-12-01
|
| Series: | Glasnik Šumarskog Fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://filozofskopisanje.com/ojs_test/index.php/gsfbl/article/view/172 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832584982828154880 |
|---|---|
| author | Branko Stajić Slavoljub Dimitrijević Marko Kazimirović Vojislav Dukić |
| author_facet | Branko Stajić Slavoljub Dimitrijević Marko Kazimirović Vojislav Dukić |
| author_sort | Branko Stajić |
| collection | DOAJ |
| description |
Istraživanje procesa devitalizacije i sušenja stabala vršeno je u veštački podignutoj sastojini crnog bora na području Despotovca, Srbija. Analiziran je debljinski prirast 30 dominantnih stabala, razvrstanih na osnovu okularne ocene intenziteta devitalizacije u tri kategorije: zdrava (bez vidljivih simptoma sušenja), devitalizovana (stabla sa proređenim krošnjama i slabo izraženim simptomima sušenja) i jako devitalizovana (stabla sa suvim većim delom krošnje). Nakon procesa sinhronizacije debljinskog prirasta stabala definisani su indeksi debljinskog prirasta ove tri kategorije stabala. U cilju kvantitativne ocene devitalizacije i utvrđivanja procenta gubitka prirasta kod devitalizovanih i jako devitalizovanih stabala računati su i dvostruki indeksi, nastali stvaljanjem u odnos indeksa debljinskog prirasta jako devitalizovanih i devitalizovanih stabala sa indeksima debljinskog prirasta zdravih stabala. Rezultati su pokazali da kod svih kategorija stabala u periodu od 1960. do 2000. godine postoje slučajne varijacije indeksa debljinskog prirasta i preklapanje linija njihovih tokova, bez nekih jasnih razlika u ’šablonu’ reakcije na prisutne stimulativne i ograničavajuće faktore rasta. Jasna i izražena odstupanja u prirastu zdravih, sa jedne strane i devitalizovanih i jako devitalizovanih stabala, sa druge strane, utvrđena su od 2008. godine. Prirast jako devitalizovanih stabala u 2014. godini iznosio je nešto manje od 42%, a devitalizovanih 67% ostvarenog prirasta zdravih stabala. Daljom analizom indeksa prirasta stabala uočeno je da razlike u prirastu ovih kategorija stabala počinju da se pojavljuju još od 2000. godine. Ova činjenica upućuje na zaključivanje da je proces stvarne devitalizacije stabala počeo pre oko 15 godina, kada nije bilo nikakvih vidljivih simptoma.
|
| format | Article |
| id | doaj-art-2ded2930766f4e938d4c2b3439205a89 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1512-956X 2303-694X |
| language | English |
| publishDate | 2017-12-01 |
| publisher | Faculty of Forestry, University of Banja Luka |
| record_format | Article |
| series | Glasnik Šumarskog Fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci |
| spelling | doaj-art-2ded2930766f4e938d4c2b3439205a892025-01-27T06:20:38ZengFaculty of Forestry, University of Banja LukaGlasnik Šumarskog Fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci1512-956X2303-694X2017-12-0127Debljinski prirast stabala kao bioindikator njihove vitalnosti: studija slučaja sa područja DespotovcaBranko Stajić0Slavoljub Dimitrijević1Marko Kazimirović2Vojislav Dukić3Univerzitet u Beogradu, Šumarski fakultet, Kneza Višeslava 1, 11030 Beograd, Srbija; email: branko.stajic@sfb.bg.ac.rsJP "Srbijašume", ŠG "Južni Kučaj", 35213 Despotovac, SrbijaUniverzitet u Beogradu, Šumarski fakultet, Kneza Višeslava 1, 11030 Beograd, SrbijaUniverzitet u Banjoj Luci, Šumarski fakultet, S. Stepanovića 75A, 78000 Banja Luka, Bosna i Hercegovina Istraživanje procesa devitalizacije i sušenja stabala vršeno je u veštački podignutoj sastojini crnog bora na području Despotovca, Srbija. Analiziran je debljinski prirast 30 dominantnih stabala, razvrstanih na osnovu okularne ocene intenziteta devitalizacije u tri kategorije: zdrava (bez vidljivih simptoma sušenja), devitalizovana (stabla sa proređenim krošnjama i slabo izraženim simptomima sušenja) i jako devitalizovana (stabla sa suvim većim delom krošnje). Nakon procesa sinhronizacije debljinskog prirasta stabala definisani su indeksi debljinskog prirasta ove tri kategorije stabala. U cilju kvantitativne ocene devitalizacije i utvrđivanja procenta gubitka prirasta kod devitalizovanih i jako devitalizovanih stabala računati su i dvostruki indeksi, nastali stvaljanjem u odnos indeksa debljinskog prirasta jako devitalizovanih i devitalizovanih stabala sa indeksima debljinskog prirasta zdravih stabala. Rezultati su pokazali da kod svih kategorija stabala u periodu od 1960. do 2000. godine postoje slučajne varijacije indeksa debljinskog prirasta i preklapanje linija njihovih tokova, bez nekih jasnih razlika u ’šablonu’ reakcije na prisutne stimulativne i ograničavajuće faktore rasta. Jasna i izražena odstupanja u prirastu zdravih, sa jedne strane i devitalizovanih i jako devitalizovanih stabala, sa druge strane, utvrđena su od 2008. godine. Prirast jako devitalizovanih stabala u 2014. godini iznosio je nešto manje od 42%, a devitalizovanih 67% ostvarenog prirasta zdravih stabala. Daljom analizom indeksa prirasta stabala uočeno je da razlike u prirastu ovih kategorija stabala počinju da se pojavljuju još od 2000. godine. Ova činjenica upućuje na zaključivanje da je proces stvarne devitalizacije stabala počeo pre oko 15 godina, kada nije bilo nikakvih vidljivih simptoma. http://filozofskopisanje.com/ojs_test/index.php/gsfbl/article/view/172bioindikatordebljinski prirastsušenje šumaveštački podignuta sastojina crnog boravitalnostSrbija |
| spellingShingle | Branko Stajić Slavoljub Dimitrijević Marko Kazimirović Vojislav Dukić Debljinski prirast stabala kao bioindikator njihove vitalnosti: studija slučaja sa područja Despotovca Glasnik Šumarskog Fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci bioindikator debljinski prirast sušenje šuma veštački podignuta sastojina crnog bora vitalnost Srbija |
| title | Debljinski prirast stabala kao bioindikator njihove vitalnosti: studija slučaja sa područja Despotovca |
| title_full | Debljinski prirast stabala kao bioindikator njihove vitalnosti: studija slučaja sa područja Despotovca |
| title_fullStr | Debljinski prirast stabala kao bioindikator njihove vitalnosti: studija slučaja sa područja Despotovca |
| title_full_unstemmed | Debljinski prirast stabala kao bioindikator njihove vitalnosti: studija slučaja sa područja Despotovca |
| title_short | Debljinski prirast stabala kao bioindikator njihove vitalnosti: studija slučaja sa područja Despotovca |
| title_sort | debljinski prirast stabala kao bioindikator njihove vitalnosti studija slucaja sa podrucja despotovca |
| topic | bioindikator debljinski prirast sušenje šuma veštački podignuta sastojina crnog bora vitalnost Srbija |
| url | http://filozofskopisanje.com/ojs_test/index.php/gsfbl/article/view/172 |
| work_keys_str_mv | AT brankostajic debljinskipriraststabalakaobioindikatornjihovevitalnostistudijaslucajasapodrucjadespotovca AT slavoljubdimitrijevic debljinskipriraststabalakaobioindikatornjihovevitalnostistudijaslucajasapodrucjadespotovca AT markokazimirovic debljinskipriraststabalakaobioindikatornjihovevitalnostistudijaslucajasapodrucjadespotovca AT vojislavdukic debljinskipriraststabalakaobioindikatornjihovevitalnostistudijaslucajasapodrucjadespotovca |