شناسایی کانون‌های گردوغبار و تحلیل عوامل مؤثر در وقوع آن بر مبنای داده‌های سنجش‌ازدوری (مطالعه موردی: جنوب غرب ایران)

گردوغبار ازجمله مخاطراتی است که تأثیر مستقیمی بر سلامت انسان و وضعیت زیست­محیطی مناطق دارد. این مخاطره بخش زیادی از کشور ازجمله مناطق جنوب غربی آن را با تهدید مواجه کرده است. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از این پژوهش شناسایی مناطق مستعد ایجاد کانون­های گردوغبار در جنوب غرب کشور و تحلیل عوامل مؤثر در...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: سعید نگهبان, حمید گنجائیان, سیدسعدی قیصریان, عطرین ابراهیمی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2024-12-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_45615_373755aff8fa7b2b2a6a7ca6cc64b3cd.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592555210964992
author سعید نگهبان
حمید گنجائیان
سیدسعدی قیصریان
عطرین ابراهیمی
author_facet سعید نگهبان
حمید گنجائیان
سیدسعدی قیصریان
عطرین ابراهیمی
author_sort سعید نگهبان
collection DOAJ
description گردوغبار ازجمله مخاطراتی است که تأثیر مستقیمی بر سلامت انسان و وضعیت زیست­محیطی مناطق دارد. این مخاطره بخش زیادی از کشور ازجمله مناطق جنوب غربی آن را با تهدید مواجه کرده است. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از این پژوهش شناسایی مناطق مستعد ایجاد کانون­های گردوغبار در جنوب غرب کشور و تحلیل عوامل مؤثر در وقوع آن است. در این تحقیق از تصاویر گوگل ارث، تصاویر ماهواره MODIS، تصاویر ماهواره CHIRPS و همچنین مدل رقومی ارتفاعی 30 متر SRTM استفاده شده است. مهم­ترین ابزارهای مورداستفاده در تحقیق، سامانه گوگل ارث انجین، گوگل ارث، نرم­افزارهای ArcGIS و IDRISI بوده است. همچنین در این تحقیق از شاخص­ها و مدل­های مختلفی ازجمله شاخص AOD و مدل WLC استفاده شده است. این تحقیق در چند مرحله انجام شده است که در مرحله اول با استفاده از شاخص AOD، نقشه غلظت گردوغبار منطقه تهیه شده است. در مرحله دوم به تحلیل ارتباط غلظت گردوغبار منطقه با عوامل محیطی پرداخته شده است و در مرحله سوم نیز مناطق مستعد ایجاد کانون­های گردوغبار شناسایی شده است. بر اساس نتایج حاصله، ضریب همبستگی بین میزان غلظت گردوغبار منطقه با پارامترهای NDVI، سرعت باد، بارش، دما و ارتفاع به ترتیب 63/0، 156/0، 557/0، 489/0 و 602/0 بوده است. ضریب غلظت گردوغبار در واحدهای تپه­های ماسه­ای، دشت، تپه­ماهور و کوهستان به ترتیب وزن 71/0، 64/0، 47/0 و 23/0 به دست آمده است. همچنین بر اساس نتایج حاصله، بخش زیادی از منطقه موردمطالعه ازجمله مناطق شمال غربی شهر اهواز، مناطق شمالی شهر هویزه و مناطق حدفاصل شهرهای امیدیه تا اهواز پتانسیل زیادی جهت ایجاد کانون­های گردوغبار دارد.
format Article
id doaj-art-27a12d28fdd94233871ff82cdf688dc4
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2024-12-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-27a12d28fdd94233871ff82cdf688dc42025-01-21T06:39:49ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-12-0113438640510.22067/geoeh.2024.89088.150445615شناسایی کانون‌های گردوغبار و تحلیل عوامل مؤثر در وقوع آن بر مبنای داده‌های سنجش‌ازدوری (مطالعه موردی: جنوب غرب ایران)سعید نگهبان0حمید گنجائیان1سیدسعدی قیصریان2عطرین ابراهیمی3دانشیار گروه جغرافیا، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایراندکتری ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایرانکارشناسی منابع طبیعی مرتع و آبخیزداری، دانشگاه ملایر، ملایر، ایراندکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایرانگردوغبار ازجمله مخاطراتی است که تأثیر مستقیمی بر سلامت انسان و وضعیت زیست­محیطی مناطق دارد. این مخاطره بخش زیادی از کشور ازجمله مناطق جنوب غربی آن را با تهدید مواجه کرده است. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از این پژوهش شناسایی مناطق مستعد ایجاد کانون­های گردوغبار در جنوب غرب کشور و تحلیل عوامل مؤثر در وقوع آن است. در این تحقیق از تصاویر گوگل ارث، تصاویر ماهواره MODIS، تصاویر ماهواره CHIRPS و همچنین مدل رقومی ارتفاعی 30 متر SRTM استفاده شده است. مهم­ترین ابزارهای مورداستفاده در تحقیق، سامانه گوگل ارث انجین، گوگل ارث، نرم­افزارهای ArcGIS و IDRISI بوده است. همچنین در این تحقیق از شاخص­ها و مدل­های مختلفی ازجمله شاخص AOD و مدل WLC استفاده شده است. این تحقیق در چند مرحله انجام شده است که در مرحله اول با استفاده از شاخص AOD، نقشه غلظت گردوغبار منطقه تهیه شده است. در مرحله دوم به تحلیل ارتباط غلظت گردوغبار منطقه با عوامل محیطی پرداخته شده است و در مرحله سوم نیز مناطق مستعد ایجاد کانون­های گردوغبار شناسایی شده است. بر اساس نتایج حاصله، ضریب همبستگی بین میزان غلظت گردوغبار منطقه با پارامترهای NDVI، سرعت باد، بارش، دما و ارتفاع به ترتیب 63/0، 156/0، 557/0، 489/0 و 602/0 بوده است. ضریب غلظت گردوغبار در واحدهای تپه­های ماسه­ای، دشت، تپه­ماهور و کوهستان به ترتیب وزن 71/0، 64/0، 47/0 و 23/0 به دست آمده است. همچنین بر اساس نتایج حاصله، بخش زیادی از منطقه موردمطالعه ازجمله مناطق شمال غربی شهر اهواز، مناطق شمالی شهر هویزه و مناطق حدفاصل شهرهای امیدیه تا اهواز پتانسیل زیادی جهت ایجاد کانون­های گردوغبار دارد.https://geoeh.um.ac.ir/article_45615_373755aff8fa7b2b2a6a7ca6cc64b3cd.pdfطوفان‌های گرد و غبارشاخص aodتحلیل ndviعوامل محیطیجنوب غرب ایران
spellingShingle سعید نگهبان
حمید گنجائیان
سیدسعدی قیصریان
عطرین ابراهیمی
شناسایی کانون‌های گردوغبار و تحلیل عوامل مؤثر در وقوع آن بر مبنای داده‌های سنجش‌ازدوری (مطالعه موردی: جنوب غرب ایران)
جغرافیا و مخاطرات محیطی
طوفان‌های گرد و غبار
شاخص aod
تحلیل ndvi
عوامل محیطی
جنوب غرب ایران
title شناسایی کانون‌های گردوغبار و تحلیل عوامل مؤثر در وقوع آن بر مبنای داده‌های سنجش‌ازدوری (مطالعه موردی: جنوب غرب ایران)
title_full شناسایی کانون‌های گردوغبار و تحلیل عوامل مؤثر در وقوع آن بر مبنای داده‌های سنجش‌ازدوری (مطالعه موردی: جنوب غرب ایران)
title_fullStr شناسایی کانون‌های گردوغبار و تحلیل عوامل مؤثر در وقوع آن بر مبنای داده‌های سنجش‌ازدوری (مطالعه موردی: جنوب غرب ایران)
title_full_unstemmed شناسایی کانون‌های گردوغبار و تحلیل عوامل مؤثر در وقوع آن بر مبنای داده‌های سنجش‌ازدوری (مطالعه موردی: جنوب غرب ایران)
title_short شناسایی کانون‌های گردوغبار و تحلیل عوامل مؤثر در وقوع آن بر مبنای داده‌های سنجش‌ازدوری (مطالعه موردی: جنوب غرب ایران)
title_sort شناسایی کانون‌های گردوغبار و تحلیل عوامل مؤثر در وقوع آن بر مبنای داده‌های سنجش‌ازدوری مطالعه موردی جنوب غرب ایران
topic طوفان‌های گرد و غبار
شاخص aod
تحلیل ndvi
عوامل محیطی
جنوب غرب ایران
url https://geoeh.um.ac.ir/article_45615_373755aff8fa7b2b2a6a7ca6cc64b3cd.pdf
work_keys_str_mv AT sʿydnghbạn sẖnạsạyyḵạnwnhạygrdwgẖbạrwtḥlylʿwạmlmwtẖrdrwqwʿậnbrmbnạydạdhhạysnjsẖạzdwrymṭạlʿhmwrdyjnwbgẖrbạyrạn
AT ḥmydgnjạỷyạn sẖnạsạyyḵạnwnhạygrdwgẖbạrwtḥlylʿwạmlmwtẖrdrwqwʿậnbrmbnạydạdhhạysnjsẖạzdwrymṭạlʿhmwrdyjnwbgẖrbạyrạn
AT sydsʿdyqyṣryạn sẖnạsạyyḵạnwnhạygrdwgẖbạrwtḥlylʿwạmlmwtẖrdrwqwʿậnbrmbnạydạdhhạysnjsẖạzdwrymṭạlʿhmwrdyjnwbgẖrbạyrạn
AT ʿṭrynạbrạhymy sẖnạsạyyḵạnwnhạygrdwgẖbạrwtḥlylʿwạmlmwtẖrdrwqwʿậnbrmbnạydạdhhạysnjsẖạzdwrymṭạlʿhmwrdyjnwbgẖrbạyrạn