تحلیل شرایط تکتونیک و فرسایش در حوضه سد شهید عباسپور با تکنیک‌های ژئومورفومتری
ارزیابی کامل فعالیتهای تکتونیکی و به‌خصوص حرکات تکتونیکی جوان و خطرات ناشی از آن نیاز به شناخت کامل فرایندهای ژئومورفولوژی دارد. بسیاری از عوارض ژئومورفولوژیکی در مقابل حرکات تکتونیکی فعال بسیار حساس هستند و همزمان با آن‌ها تغییر میکنند. هدف این پژوهش استفاده از شاخصهای ژئومورفیک (شاخص عدم تقارن...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2022-04-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_40057_da4e7a922e334749676fe97618ea79b8.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832591359055233024 |
|---|---|
| author | مهدی مومی پور مهشید معاوی |
| author_facet | مهدی مومی پور مهشید معاوی |
| author_sort | مهدی مومی پور |
| collection | DOAJ |
| description | ارزیابی کامل فعالیتهای تکتونیکی و به‌خصوص حرکات تکتونیکی جوان و خطرات ناشی از آن نیاز به شناخت کامل فرایندهای ژئومورفولوژی دارد. بسیاری از عوارض ژئومورفولوژیکی در مقابل حرکات تکتونیکی فعال بسیار حساس هستند و همزمان با آن‌ها تغییر میکنند. هدف این پژوهش استفاده از شاخصهای ژئومورفیک (شاخص عدم تقارن حوضه (Af)، شاخص سینوسیته حوضه (S)، شاخص شکل حوضه (BS)، شاخص شیب طولی رودخانه (SL)، نسبت انشعاب (Rb)، عدد ناهمواری (Rn)، برجستگی نسبی حوضه (Bh)، پیچ‌وخم پیشانی کوهستانی (Smf)، تراکم زهکشی (Dd)، هیپسومتری)، رسم و تحلیل نقشههای فرسایشپذیری سازندها، خاکها و کاربری اراضی برای آگاهی از رابطه فعالیت تکتونیکی با فرسایش خاک حوضه آبریز کارون (بالادست سد شهید عباسپور) است. نتایج نشان داده است که فعالیتهای تکتونیکی در سازندهای فرسایشپذیر باعث فرسایش کنارهای شده و درنتیجه خاکها فرسایش مییابند اما در سازندهای مقاوم فعالیت زمینساختی اثر کمی گذاشته و خاکها تقریباً مقاومت خود را دارند. آبراهههای فرعی نیز اغلب تحت زاویه حادهای به جریان اصلی وارد میشوند. رودخانه کارون در حوضه موردمطالعه بر روی سازندهای نرم و فرسایشپذیر نظیر گورپی، پابده، آغاجاری، گچساران و میشان پهن شده و با شدت‌جریان کمتری جاری میگردد. در این حالت فرسایش در مسیر رودخانه کمتر بوده، اما فرسایش کنارهای غالب است بیشترین فرسایش کنار رودخانهای در مرکز و جنوب شرق حوضه است. حوضه از نظر هیپسومتری متعادل بوده و سیمای توپوگرافیک و ژئومورفیک حوضه موردمطالعه از فعالیتهای تکتونیک متأثر است که نتیجه آن پستی‌وبلندی زیاد و کج‌شدگی حوضه است. |
| format | Article |
| id | doaj-art-2768618fb20c46658a1521d6c97dcfcb |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2022-04-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-2768618fb20c46658a1521d6c97dcfcb2025-01-22T13:02:29ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762022-04-0111111610.22067/geoeh.2021.70140.105340057تحلیل شرایط تکتونیک و فرسایش در حوضه سد شهید عباسپور با تکنیک‌های ژئومورفومتریمهدی مومی پور0مهشید معاوی1استادیار ژئومورفولوژی، گروه زمین‌شناسی دریا، دانشکده منابع طبیعی دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر،خرمشهر، ایرانکارشناس ارشد ژئومورفولوژی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، ایرانارزیابی کامل فعالیتهای تکتونیکی و به‌خصوص حرکات تکتونیکی جوان و خطرات ناشی از آن نیاز به شناخت کامل فرایندهای ژئومورفولوژی دارد. بسیاری از عوارض ژئومورفولوژیکی در مقابل حرکات تکتونیکی فعال بسیار حساس هستند و همزمان با آن‌ها تغییر میکنند. هدف این پژوهش استفاده از شاخصهای ژئومورفیک (شاخص عدم تقارن حوضه (Af)، شاخص سینوسیته حوضه (S)، شاخص شکل حوضه (BS)، شاخص شیب طولی رودخانه (SL)، نسبت انشعاب (Rb)، عدد ناهمواری (Rn)، برجستگی نسبی حوضه (Bh)، پیچ‌وخم پیشانی کوهستانی (Smf)، تراکم زهکشی (Dd)، هیپسومتری)، رسم و تحلیل نقشههای فرسایشپذیری سازندها، خاکها و کاربری اراضی برای آگاهی از رابطه فعالیت تکتونیکی با فرسایش خاک حوضه آبریز کارون (بالادست سد شهید عباسپور) است. نتایج نشان داده است که فعالیتهای تکتونیکی در سازندهای فرسایشپذیر باعث فرسایش کنارهای شده و درنتیجه خاکها فرسایش مییابند اما در سازندهای مقاوم فعالیت زمینساختی اثر کمی گذاشته و خاکها تقریباً مقاومت خود را دارند. آبراهههای فرعی نیز اغلب تحت زاویه حادهای به جریان اصلی وارد میشوند. رودخانه کارون در حوضه موردمطالعه بر روی سازندهای نرم و فرسایشپذیر نظیر گورپی، پابده، آغاجاری، گچساران و میشان پهن شده و با شدت‌جریان کمتری جاری میگردد. در این حالت فرسایش در مسیر رودخانه کمتر بوده، اما فرسایش کنارهای غالب است بیشترین فرسایش کنار رودخانهای در مرکز و جنوب شرق حوضه است. حوضه از نظر هیپسومتری متعادل بوده و سیمای توپوگرافیک و ژئومورفیک حوضه موردمطالعه از فعالیتهای تکتونیک متأثر است که نتیجه آن پستی‌وبلندی زیاد و کج‌شدگی حوضه است.https://geoeh.um.ac.ir/article_40057_da4e7a922e334749676fe97618ea79b8.pdfنئوتکتونیکفرسایشسد شهید عباسپورشاخص‌های ژئومورفومتری |
| spellingShingle | مهدی مومی پور مهشید معاوی تحلیل شرایط تکتونیک و فرسایش در حوضه سد شهید عباسپور با تکنیک‌های ژئومورفومتری جغرافیا و مخاطرات محیطی نئوتکتونیک فرسایش سد شهید عباسپور شاخصهای ژئومورفومتری |
| title | تحلیل شرایط تکتونیک و فرسایش در حوضه سد شهید عباسپور با تکنیک‌های ژئومورفومتری |
| title_full | تحلیل شرایط تکتونیک و فرسایش در حوضه سد شهید عباسپور با تکنیک‌های ژئومورفومتری |
| title_fullStr | تحلیل شرایط تکتونیک و فرسایش در حوضه سد شهید عباسپور با تکنیک‌های ژئومورفومتری |
| title_full_unstemmed | تحلیل شرایط تکتونیک و فرسایش در حوضه سد شهید عباسپور با تکنیک‌های ژئومورفومتری |
| title_short | تحلیل شرایط تکتونیک و فرسایش در حوضه سد شهید عباسپور با تکنیک‌های ژئومورفومتری |
| title_sort | تحلیل شرایط تکتونیک و فرسایش در حوضه سد شهید عباسپور با تکنیک‌های ژئومورفومتری |
| topic | نئوتکتونیک فرسایش سد شهید عباسپور شاخصهای ژئومورفومتری |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_40057_da4e7a922e334749676fe97618ea79b8.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mhdymwmypwr tḥlylsẖrạyṭtḵtwnyḵwfrsạysẖdrḥwḍhsdsẖhydʿbạspwrbạtḵnyḵhạyzẖỷwmwrfwmtry AT mhsẖydmʿạwy tḥlylsẖrạyṭtḵtwnyḵwfrsạysẖdrḥwḍhsdsẖhydʿbạspwrbạtḵnyḵhạyzẖỷwmwrfwmtry |