اثرات تحول سنی لندفرمها بر دینامیک کربن پدوسفر (مطالعه موردی: دامنههای آلاداغ- شمال شرقی ایران)
در این پژوهش فاکتورهای مؤثر بر انتشار دی‌اکسید کربن و نسبت معدنی شدن در 12 مخروط افکنه در دامنههای جنوبی آلاداغ با سنین نسبی جدید، میانه و قدیمی اندازهگیری شد. گسترش فرسایش گالی در مخروط افکنههای قدیمیتر منجر به انتقال حجم وسیعی از لایههای سطحی غنی از کربن آلی و لایههای عمقی خاک شده است. این ر...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2022-09-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_42493_b3c26ffefe598c0f2bd9413f9cb52a32.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | در این پژوهش فاکتورهای مؤثر بر انتشار دی‌اکسید کربن و نسبت معدنی شدن در 12 مخروط افکنه در دامنههای جنوبی آلاداغ با سنین نسبی جدید، میانه و قدیمی اندازهگیری شد. گسترش فرسایش گالی در مخروط افکنههای قدیمیتر منجر به انتقال حجم وسیعی از لایههای سطحی غنی از کربن آلی و لایههای عمقی خاک شده است. این رخداد با تقویت شکستن خاکدانهها و کمپلکسهای معدنی-آلی، افزایش حساسیت کربن آلی خاک نسبت به معدنی شدن میکروبی را به دنبال داشته است. درحالی‌که مخروط افکنههای جوان در مقایسه با مخروطهای فعال و قدیمیتر محیط نسبتاً پایدارتری را به معرض نمایش گذاشتهاند. شکلگیری این مخروطها در قاعده مخروط افکنههای قدیمی منجر به افزایش تجمع رسوبات ریزدانه، کاتیونهای قابل‌تبادل و کربن آلی حمل شده از سطوح مخروطهای قدیمی شده است. از سوی دیگر، ظرفیت جابجایی کمتر فرایندهای فرسایشی در این محیطها با توجه به موقعیت قرارگیریشان، محیطی پایدار برای ترکیب ذرات ناپایدار کربن آلی با رسوبات ریزدانه و کاتیونهای قابل‌تبادل فراهم میآورد. این مکانیزم منجر به افزایش پایداری خاکدانهها در این محیطها شده که به‌نوبه خود حساسیت پذیری کربن آلی نسبت به تنفس میکروبی را کاهش میدهد؛ بنابراین علیرغم اینکه مؤلفه‌های ناپایدار کربن آلی و متعاقباً تنفس میکروبی در این محیطها نسبت به سایر مخروطها بسیار زیاد بوده است، نرخ معدنی شدن به دلیل حفاظت کربن آلی خاک بسیار پائینتر از سایر لندفرمها بوده است. تفاوتهای ژئومورفولوژیک مخروط افکنههایی با سنین مختلف منجر میشود این لندفرمها شرایط ناپایداری را در نرخ تبادل کربن از پدوسفر به اتمسفر به نمایش بگذارند. |
|---|---|
| ISSN: | 2322-1682 2383-3076 |