واکاوی روند تغییرات میانگین دمای رویه ایران با بهره‌گیری از داده‌های سنجش‌ازدور

دمای رویۀ زمین، فراسنجی کلیدی در فیزیک فرآیندهای رویۀ زمین در مقیاس منطقه‌ای و به‌ویژه جهانی است. نزدیک به دو دهه است که از اندازه‌گیری دمای رویه توسط سنجنده مودیس می‌گذرد. واکاوی وردش‌های مکانی دمای رویه می­تواند ما را در شناخت رفتار این فرا سنج کلیدی یاری کند. هدف از این پژوهش واکاوی روند تغییرات...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: علیرضا کربلایی, زهرا بیگم حجازی زاده, سید ابوالفضل مسعودیان, محمد کیخسروی کیانی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2021-07-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_40054_c02c9407cdb466b0311d563ca05050ea.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832591357365977088
author علیرضا کربلایی
زهرا بیگم حجازی زاده
سید ابوالفضل مسعودیان
محمد کیخسروی کیانی
author_facet علیرضا کربلایی
زهرا بیگم حجازی زاده
سید ابوالفضل مسعودیان
محمد کیخسروی کیانی
author_sort علیرضا کربلایی
collection DOAJ
description دمای رویۀ زمین، فراسنجی کلیدی در فیزیک فرآیندهای رویۀ زمین در مقیاس منطقه‌ای و به‌ویژه جهانی است. نزدیک به دو دهه است که از اندازه‌گیری دمای رویه توسط سنجنده مودیس می‌گذرد. واکاوی وردش‌های مکانی دمای رویه می­تواند ما را در شناخت رفتار این فرا سنج کلیدی یاری کند. هدف از این پژوهش واکاوی روند تغییرات دمای رویه در گستره ایران است. بدین منظور از داده­های دمای رویه زمین سنجنده مودیس ترا (MOD11A1) در دوره زمانی 1379-1398 به‌صورت روزانه و با تفکیک مکانی 1 × 1 کیلومتری بهره گرفته شد. پس از استخراج داده­ها در گستره ایران، روند دمای رویۀ گسترۀ ایران بر روی 1884077 یاخته به کمک آزمون من­کندال موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد بیشترین گسترۀ روند افزایشی دمای رویه در فصل زمستان در ماه دی، بهمن و اسفند قابل‌مشاهده است و بیشتر روند­های افزایشی معنی­دار نیز در ارتفاعات دیده می­شود که این موضوع می­تواند در ارتباط با کاهش پوشش برفی و کاهش سپیدایی در این نواحی باشد. بررسی روند دمای رویه در فواصل ارتفاع 100 متر نیز نشان داد که در دی‌ماه تمامی سطوح ارتفاعی دارای روند افزایشی در دمای رویه است که این روند افزایشی در سطح 05/0 معنی­دار است.
format Article
id doaj-art-24c6cd9577684684b84481fd337910d1
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2021-07-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-24c6cd9577684684b84481fd337910d12025-01-22T13:02:00ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762021-07-011029310910.22067/geoeh.2021.69462.103540054واکاوی روند تغییرات میانگین دمای رویه ایران با بهره‌گیری از داده‌های سنجش‌ازدورعلیرضا کربلایی0زهرا بیگم حجازی زاده1سید ابوالفضل مسعودیان2محمد کیخسروی کیانی3دانش‌آموخته آب و هواشناسی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی تهران، تهران، ایراناستاد آب و هواشناسی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی تهران، تهران، ایراناستاد آب و هواشناسی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایرانپژوهشگر پسا دکتری آب و هواشناسی، گروه جغرافیایی طبیعی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایراندمای رویۀ زمین، فراسنجی کلیدی در فیزیک فرآیندهای رویۀ زمین در مقیاس منطقه‌ای و به‌ویژه جهانی است. نزدیک به دو دهه است که از اندازه‌گیری دمای رویه توسط سنجنده مودیس می‌گذرد. واکاوی وردش‌های مکانی دمای رویه می­تواند ما را در شناخت رفتار این فرا سنج کلیدی یاری کند. هدف از این پژوهش واکاوی روند تغییرات دمای رویه در گستره ایران است. بدین منظور از داده­های دمای رویه زمین سنجنده مودیس ترا (MOD11A1) در دوره زمانی 1379-1398 به‌صورت روزانه و با تفکیک مکانی 1 × 1 کیلومتری بهره گرفته شد. پس از استخراج داده­ها در گستره ایران، روند دمای رویۀ گسترۀ ایران بر روی 1884077 یاخته به کمک آزمون من­کندال موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد بیشترین گسترۀ روند افزایشی دمای رویه در فصل زمستان در ماه دی، بهمن و اسفند قابل‌مشاهده است و بیشتر روند­های افزایشی معنی­دار نیز در ارتفاعات دیده می­شود که این موضوع می­تواند در ارتباط با کاهش پوشش برفی و کاهش سپیدایی در این نواحی باشد. بررسی روند دمای رویه در فواصل ارتفاع 100 متر نیز نشان داد که در دی‌ماه تمامی سطوح ارتفاعی دارای روند افزایشی در دمای رویه است که این روند افزایشی در سطح 05/0 معنی­دار است.https://geoeh.um.ac.ir/article_40054_c02c9407cdb466b0311d563ca05050ea.pdfآزمون من کندالایراندمای رویه زمینروند
spellingShingle علیرضا کربلایی
زهرا بیگم حجازی زاده
سید ابوالفضل مسعودیان
محمد کیخسروی کیانی
واکاوی روند تغییرات میانگین دمای رویه ایران با بهره‌گیری از داده‌های سنجش‌ازدور
جغرافیا و مخاطرات محیطی
آزمون من کندال
ایران
دمای رویه زمین
روند
title واکاوی روند تغییرات میانگین دمای رویه ایران با بهره‌گیری از داده‌های سنجش‌ازدور
title_full واکاوی روند تغییرات میانگین دمای رویه ایران با بهره‌گیری از داده‌های سنجش‌ازدور
title_fullStr واکاوی روند تغییرات میانگین دمای رویه ایران با بهره‌گیری از داده‌های سنجش‌ازدور
title_full_unstemmed واکاوی روند تغییرات میانگین دمای رویه ایران با بهره‌گیری از داده‌های سنجش‌ازدور
title_short واکاوی روند تغییرات میانگین دمای رویه ایران با بهره‌گیری از داده‌های سنجش‌ازدور
title_sort واکاوی روند تغییرات میانگین دمای رویه ایران با بهره‌گیری از داده‌های سنجش‌ازدور
topic آزمون من کندال
ایران
دمای رویه زمین
روند
url https://geoeh.um.ac.ir/article_40054_c02c9407cdb466b0311d563ca05050ea.pdf
work_keys_str_mv AT ʿlyrḍạḵrblạyy wạḵạwyrwndtgẖyyrạtmyạngyndmạyrwyhạyrạnbạbhrhgyryạzdạdhhạysnjsẖạzdwr
AT zhrạbygmḥjạzyzạdh wạḵạwyrwndtgẖyyrạtmyạngyndmạyrwyhạyrạnbạbhrhgyryạzdạdhhạysnjsẖạzdwr
AT sydạbwạlfḍlmsʿwdyạn wạḵạwyrwndtgẖyyrạtmyạngyndmạyrwyhạyrạnbạbhrhgyryạzdạdhhạysnjsẖạzdwr
AT mḥmdḵykẖsrwyḵyạny wạḵạwyrwndtgẖyyrạtmyạngyndmạyrwyhạyrạnbạbhrhgyryạzdạdhhạysnjsẖạzdwr