Medine Site Devletine Giden Süreçte Hz. Peygamber’in Başarısında Rol Oynayan Siyasî ve Sosyal Faktörler: Seçici Yakınlık Kavramı Bağlamında Sosyolojik Bir Analiz
Peygamberler, çatışmalar ve kaos ortamlarında gönderilir. Akıl, zeka, güzel ahlâk, emanet, ismet, tebliğ gibi zorunlu sıfatlarla donatılmış olarak gönderildikleri toplumda bozulan ilahî nizamı, liderlik, karizmatik otorite, etkili hitabet gibi özellikler; kötülükten nehyetmesi, hayra çağırması ve in...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Çorum Çağrı Eğitim Vakfı
2022-12-01
|
| Series: | İslami İlimler Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2809935 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832570877575692288 |
|---|---|
| author | Büşra Kutluay Çelik |
| author_facet | Büşra Kutluay Çelik |
| author_sort | Büşra Kutluay Çelik |
| collection | DOAJ |
| description | Peygamberler, çatışmalar ve kaos ortamlarında gönderilir. Akıl, zeka, güzel ahlâk, emanet, ismet, tebliğ gibi zorunlu sıfatlarla donatılmış olarak gönderildikleri toplumda bozulan ilahî nizamı, liderlik, karizmatik otorite, etkili hitabet gibi özellikler; kötülükten nehyetmesi, hayra çağırması ve insanın mutluluğunu hedeflemesi gibi yüce amaçlar sayesinde Allah’ın vahiy ve yardımıyla bâtılla mücadele edip hakkı yeniden ikâme ederler. Peygamberler mucizelerle desteklense de davetlerinde ve vazifelerini ifada öncelikle sünnetullah çerçevesinde hareket ederler. Bu sebeple onlar, her türlü çabayı sarfeder, tedbirleri alır, beşerî vasıtalara başvurur, kısaca sosyal gerçekliği dikkate alırlar.Bununla birlikte içinde bulunulan siyasî, iktisadî, dinî ve sosyal şartların uygun düşmesi peygamberlerin misyonunu gerçekleştirmesinde onlara destek olur ve olumlu süreci hızlandırır. Meselâ Mekke’deki siyasî, dinî ve sosyal yapının son derece bozuk olması; insanların çatışma, rekâbet ve huzursuzluk içinde olmaları, bu düzenden kurtulmak isteyenlerin sayısını arttırmış ve kurtarıcı beklentisini hızlandırmıştı. Biʻset, hicret ve Mekke’nin fethi gibi hâdiseler, bu tarihî şartlar ve zemin dikkate alınarak değerlendirildiğinde daha isabetli yorumlara ulaşılabilir.Ancak Allah Resûlü’nün Mekke’de daha çok inanç temelli bir devrim gerçekleştirmesinde, Medine’de ise İslâm ahkâmını uygulayabileceği bir site devleti şeklinde bir yapılanma hareketini başarmasında, sosyolojide dayanışma içine girecek her iki grubun ihtiyaç ve hedeflerinin birbirine uygun düşmesi anlamına gelen “seçici yakınlık ve uyuşum”un rolü bulunduğu gözden kaçırılmamalıdır. Bu çalışma, Hz. Peygamber’in 23 yıllık nübüvvet ve risâlet hayatında gerçekleştirdiği İslâm inkılâbında ilahî yardımın yanı sıra fizikî, sosyal, tarihî ve coğrafî zemin ve şartların da uygun düşmesinin önemli bir payının bulunduğunu, erken dönem İslâm tarihinden örnekler vermek suretiyle sosyolojik bir değerlendirmeye tâbi tutmayı amaçlamaktadır. Bunun için öncelikle Hz. Peygamber’in Medine’de site devleti kurması ve İslâm inkılabını başarması onun sahip olduğu ve Max Weber’in adına karizmatik otorite dediği kavram üzerinden değerlendirilecektir. Çalışmamız seçici yakınlık-uyuşum ve karizma kavramları bağlamında Asr-ı saâdet’le sınırlıdır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-2310aa8b5c834ddc901d873dc12ecb97 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1306-7044 |
| language | English |
| publishDate | 2022-12-01 |
| publisher | Çorum Çağrı Eğitim Vakfı |
| record_format | Article |
| series | İslami İlimler Dergisi |
| spelling | doaj-art-2310aa8b5c834ddc901d873dc12ecb972025-02-02T13:45:40ZengÇorum Çağrı Eğitim Vakfıİslami İlimler Dergisi1306-70442022-12-0117210512210.34082/islamiilimler.1213888167Medine Site Devletine Giden Süreçte Hz. Peygamber’in Başarısında Rol Oynayan Siyasî ve Sosyal Faktörler: Seçici Yakınlık Kavramı Bağlamında Sosyolojik Bir AnalizBüşra Kutluay Çelik0https://orcid.org/0000-0003-0664-2955MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞIPeygamberler, çatışmalar ve kaos ortamlarında gönderilir. Akıl, zeka, güzel ahlâk, emanet, ismet, tebliğ gibi zorunlu sıfatlarla donatılmış olarak gönderildikleri toplumda bozulan ilahî nizamı, liderlik, karizmatik otorite, etkili hitabet gibi özellikler; kötülükten nehyetmesi, hayra çağırması ve insanın mutluluğunu hedeflemesi gibi yüce amaçlar sayesinde Allah’ın vahiy ve yardımıyla bâtılla mücadele edip hakkı yeniden ikâme ederler. Peygamberler mucizelerle desteklense de davetlerinde ve vazifelerini ifada öncelikle sünnetullah çerçevesinde hareket ederler. Bu sebeple onlar, her türlü çabayı sarfeder, tedbirleri alır, beşerî vasıtalara başvurur, kısaca sosyal gerçekliği dikkate alırlar.Bununla birlikte içinde bulunulan siyasî, iktisadî, dinî ve sosyal şartların uygun düşmesi peygamberlerin misyonunu gerçekleştirmesinde onlara destek olur ve olumlu süreci hızlandırır. Meselâ Mekke’deki siyasî, dinî ve sosyal yapının son derece bozuk olması; insanların çatışma, rekâbet ve huzursuzluk içinde olmaları, bu düzenden kurtulmak isteyenlerin sayısını arttırmış ve kurtarıcı beklentisini hızlandırmıştı. Biʻset, hicret ve Mekke’nin fethi gibi hâdiseler, bu tarihî şartlar ve zemin dikkate alınarak değerlendirildiğinde daha isabetli yorumlara ulaşılabilir.Ancak Allah Resûlü’nün Mekke’de daha çok inanç temelli bir devrim gerçekleştirmesinde, Medine’de ise İslâm ahkâmını uygulayabileceği bir site devleti şeklinde bir yapılanma hareketini başarmasında, sosyolojide dayanışma içine girecek her iki grubun ihtiyaç ve hedeflerinin birbirine uygun düşmesi anlamına gelen “seçici yakınlık ve uyuşum”un rolü bulunduğu gözden kaçırılmamalıdır. Bu çalışma, Hz. Peygamber’in 23 yıllık nübüvvet ve risâlet hayatında gerçekleştirdiği İslâm inkılâbında ilahî yardımın yanı sıra fizikî, sosyal, tarihî ve coğrafî zemin ve şartların da uygun düşmesinin önemli bir payının bulunduğunu, erken dönem İslâm tarihinden örnekler vermek suretiyle sosyolojik bir değerlendirmeye tâbi tutmayı amaçlamaktadır. Bunun için öncelikle Hz. Peygamber’in Medine’de site devleti kurması ve İslâm inkılabını başarması onun sahip olduğu ve Max Weber’in adına karizmatik otorite dediği kavram üzerinden değerlendirilecektir. Çalışmamız seçici yakınlık-uyuşum ve karizma kavramları bağlamında Asr-ı saâdet’le sınırlıdır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2809935seçici yakınlıkmedine site devletii̇slâm inkılâbısosyolojiselective affinitymedina city stateislamic revolutionsociologyseçici yakınlıkmedine site devletii̇slâm inkılâbısosyolojiselective affinitymedina city stateislamic revolutionsociologyselective affinitymedina city stateislamic revolutionsociology |
| spellingShingle | Büşra Kutluay Çelik Medine Site Devletine Giden Süreçte Hz. Peygamber’in Başarısında Rol Oynayan Siyasî ve Sosyal Faktörler: Seçici Yakınlık Kavramı Bağlamında Sosyolojik Bir Analiz İslami İlimler Dergisi seçici yakınlık medine site devleti i̇slâm inkılâbı sosyoloji selective affinity medina city state islamic revolution sociology seçici yakınlık medine site devleti i̇slâm inkılâbı sosyoloji selective affinity medina city state islamic revolution sociology selective affinity medina city state islamic revolution sociology |
| title | Medine Site Devletine Giden Süreçte Hz. Peygamber’in Başarısında Rol Oynayan Siyasî ve Sosyal Faktörler: Seçici Yakınlık Kavramı Bağlamında Sosyolojik Bir Analiz |
| title_full | Medine Site Devletine Giden Süreçte Hz. Peygamber’in Başarısında Rol Oynayan Siyasî ve Sosyal Faktörler: Seçici Yakınlık Kavramı Bağlamında Sosyolojik Bir Analiz |
| title_fullStr | Medine Site Devletine Giden Süreçte Hz. Peygamber’in Başarısında Rol Oynayan Siyasî ve Sosyal Faktörler: Seçici Yakınlık Kavramı Bağlamında Sosyolojik Bir Analiz |
| title_full_unstemmed | Medine Site Devletine Giden Süreçte Hz. Peygamber’in Başarısında Rol Oynayan Siyasî ve Sosyal Faktörler: Seçici Yakınlık Kavramı Bağlamında Sosyolojik Bir Analiz |
| title_short | Medine Site Devletine Giden Süreçte Hz. Peygamber’in Başarısında Rol Oynayan Siyasî ve Sosyal Faktörler: Seçici Yakınlık Kavramı Bağlamında Sosyolojik Bir Analiz |
| title_sort | medine site devletine giden surecte hz peygamber in basarisinda rol oynayan siyasi ve sosyal faktorler secici yakinlik kavrami baglaminda sosyolojik bir analiz |
| topic | seçici yakınlık medine site devleti i̇slâm inkılâbı sosyoloji selective affinity medina city state islamic revolution sociology seçici yakınlık medine site devleti i̇slâm inkılâbı sosyoloji selective affinity medina city state islamic revolution sociology selective affinity medina city state islamic revolution sociology |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2809935 |
| work_keys_str_mv | AT busrakutluaycelik medinesitedevletinegidensurectehzpeygamberinbasarısındaroloynayansiyasivesosyalfaktorlerseciciyakınlıkkavramıbaglamındasosyolojikbiranaliz |