Bilge Mimar Turgut Cansever’in Perspektifinden Türkiye’de “Yatay Mimari” Meselesi
Yatay mimari söylemi, çok katlı yapıların İstanbul’un tarihi siluetine zarar verdiği yönündeki tartışmaların ardından, hükümetin şehircilik politikasının önemli bir unsuru olarak takdim edilmiştir. Şehirlerin görünümüne yapacağı katkıların yanı...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Istanbul University Press
2022-06-01
|
| Series: | Journal of Economy Culture and Society |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1990964 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832541058847735808 |
|---|---|
| author | Merve Kırkan Doğan Bıçkı |
| author_facet | Merve Kırkan Doğan Bıçkı |
| author_sort | Merve Kırkan |
| collection | DOAJ |
| description | Yatay mimari söylemi, çok katlı yapıların İstanbul’un tarihi siluetine zarar verdiği yönündeki tartışmaların ardından, hükümetin şehircilik politikasının önemli bir unsuru olarak takdim edilmiştir. Şehirlerin görünümüne yapacağı katkıların yanı sıra, yatay mimarinin mahalle kültürünü yeniden inşa ederek komşuluk ilişkilerini güçlendireceği, doğal afetlerden sonra oluşacak yapı hasarlarını azaltacağı ileri sürülmüştür. Bu düşünceler eşliğinde yatay mimari anlayışının mevzuata yansıması 2017 yılında yürürlüğe giren Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği ile olmuştur. Yatay mimari söylemi, kat yüksekliklerini sınırlandıran düzenlemelerin yanı sıra 11. Kalkınma Planına ve seçim manifestolarına da yansımıştır. Ancak yatay mimari adına yapıldığı söylenen yasal düzenlemelerin ve projelerin yerindeliği yeni bir tartışma alanı ortaya çıkarmıştır. Bu çalışmada, hükümetin yatay mimari söylem ve uygulamaları, bu anlayışın öncüsü olan mimar Turgut Cansever’in perspektifinden analiz edilmiştir. Cansever’in ufki kat mülkiyeti, ondan mülhem olarak izleyicisi H. İbrahim Düzenli’nin ufki(yatay) şehircilik olarak isimlendirdiği anlayış, 1-2 katlı müstakil bahçeli konutlardan oluşan, Osmanlı kent sisteminden ilham alan ve bugünün yapılaşma sisteminden tamamen farklı bir şehirleşme anlayışını yansıtmaktadır. Bu bağlamda, ülkemizde yatay mimari söylemi sonrasında yapılan uygulamalara bakıldığında, eskisine göre önemli bir kazanımın elde edildiğini söylemek mümkün değildir. Sonuç itibariyle, hükümetin yatay mimari söyleminde dile getirilen hedefler ile mevcut yapılaşma pratiklerinin birbirleriyle uyumlu olmadığı görülmektedir. |
| format | Article |
| id | doaj-art-1fcc9a1f72304c52a22572090940bb30 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2645-8772 |
| language | English |
| publishDate | 2022-06-01 |
| publisher | Istanbul University Press |
| record_format | Article |
| series | Journal of Economy Culture and Society |
| spelling | doaj-art-1fcc9a1f72304c52a22572090940bb302025-02-04T10:18:43ZengIstanbul University PressJournal of Economy Culture and Society2645-87722022-06-016528931110.26650/JECS2021-9997924Bilge Mimar Turgut Cansever’in Perspektifinden Türkiye’de “Yatay Mimari” MeselesiMerve Kırkan0https://orcid.org/0000-0001-6609-7245Doğan Bıçkı1https://orcid.org/0000-0002-1503-4575MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİMUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİYatay mimari söylemi, çok katlı yapıların İstanbul’un tarihi siluetine zarar verdiği yönündeki tartışmaların ardından, hükümetin şehircilik politikasının önemli bir unsuru olarak takdim edilmiştir. Şehirlerin görünümüne yapacağı katkıların yanı sıra, yatay mimarinin mahalle kültürünü yeniden inşa ederek komşuluk ilişkilerini güçlendireceği, doğal afetlerden sonra oluşacak yapı hasarlarını azaltacağı ileri sürülmüştür. Bu düşünceler eşliğinde yatay mimari anlayışının mevzuata yansıması 2017 yılında yürürlüğe giren Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği ile olmuştur. Yatay mimari söylemi, kat yüksekliklerini sınırlandıran düzenlemelerin yanı sıra 11. Kalkınma Planına ve seçim manifestolarına da yansımıştır. Ancak yatay mimari adına yapıldığı söylenen yasal düzenlemelerin ve projelerin yerindeliği yeni bir tartışma alanı ortaya çıkarmıştır. Bu çalışmada, hükümetin yatay mimari söylem ve uygulamaları, bu anlayışın öncüsü olan mimar Turgut Cansever’in perspektifinden analiz edilmiştir. Cansever’in ufki kat mülkiyeti, ondan mülhem olarak izleyicisi H. İbrahim Düzenli’nin ufki(yatay) şehircilik olarak isimlendirdiği anlayış, 1-2 katlı müstakil bahçeli konutlardan oluşan, Osmanlı kent sisteminden ilham alan ve bugünün yapılaşma sisteminden tamamen farklı bir şehirleşme anlayışını yansıtmaktadır. Bu bağlamda, ülkemizde yatay mimari söylemi sonrasında yapılan uygulamalara bakıldığında, eskisine göre önemli bir kazanımın elde edildiğini söylemek mümkün değildir. Sonuç itibariyle, hükümetin yatay mimari söyleminde dile getirilen hedefler ile mevcut yapılaşma pratiklerinin birbirleriyle uyumlu olmadığı görülmektedir.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1990964the discourse of “horizontal architecture” neighborhood cultureturgut cansever“yatay mimari” söylemimahalle kültürüturgut cansever |
| spellingShingle | Merve Kırkan Doğan Bıçkı Bilge Mimar Turgut Cansever’in Perspektifinden Türkiye’de “Yatay Mimari” Meselesi Journal of Economy Culture and Society the discourse of “horizontal architecture ” neighborhood culture turgut cansever “yatay mimari” söylemi mahalle kültürü turgut cansever |
| title | Bilge Mimar Turgut Cansever’in Perspektifinden Türkiye’de “Yatay Mimari” Meselesi |
| title_full | Bilge Mimar Turgut Cansever’in Perspektifinden Türkiye’de “Yatay Mimari” Meselesi |
| title_fullStr | Bilge Mimar Turgut Cansever’in Perspektifinden Türkiye’de “Yatay Mimari” Meselesi |
| title_full_unstemmed | Bilge Mimar Turgut Cansever’in Perspektifinden Türkiye’de “Yatay Mimari” Meselesi |
| title_short | Bilge Mimar Turgut Cansever’in Perspektifinden Türkiye’de “Yatay Mimari” Meselesi |
| title_sort | bilge mimar turgut cansever in perspektifinden turkiye de yatay mimari meselesi |
| topic | the discourse of “horizontal architecture ” neighborhood culture turgut cansever “yatay mimari” söylemi mahalle kültürü turgut cansever |
| url | https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1990964 |
| work_keys_str_mv | AT mervekırkan bilgemimarturgutcanseverinperspektifindenturkiyedeyataymimarimeselesi AT doganbıckı bilgemimarturgutcanseverinperspektifindenturkiyedeyataymimarimeselesi |