مقایسه خصوصیات کمی و کیفی ارقام چغندرقند در کشت بهاره و پاییزه تحت شرایط آلوده به بیماری ریزومانیا

سابقه و هدف: کشت پاییزه چغندرقند به دلیل استفاده از بارش‌های فصول پاییز و زمستان و اجتناب از نیاز بیش از حد به آبیاری در هوای بسیار خشک تابستان یکی از راهکارهای افزایش تولید چغندرقند با حداقل میزان آب مصرفی است. بیماری ریزومانیا در دنیا به عنوان مخرب‌ترین بیماری چغندرقند شناخته شده است. هدف از این ت...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: جمشید سلطانی, حسن حمیدی, مسعود احمدی, جواد رضایی, مژده کاکوئی نژاد
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2021-03-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_5482_3db7aa1b51390d1ad2ca94864540638c.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586556538355712
author جمشید سلطانی
حسن حمیدی
مسعود احمدی
جواد رضایی
مژده کاکوئی نژاد
author_facet جمشید سلطانی
حسن حمیدی
مسعود احمدی
جواد رضایی
مژده کاکوئی نژاد
author_sort جمشید سلطانی
collection DOAJ
description سابقه و هدف: کشت پاییزه چغندرقند به دلیل استفاده از بارش‌های فصول پاییز و زمستان و اجتناب از نیاز بیش از حد به آبیاری در هوای بسیار خشک تابستان یکی از راهکارهای افزایش تولید چغندرقند با حداقل میزان آب مصرفی است. بیماری ریزومانیا در دنیا به عنوان مخرب‌ترین بیماری چغندرقند شناخته شده است. هدف از این تحقیق بررسی خصوصیات کمی و کیفی و تأثیر بیماری ویروسی ریزومانیا بر ارقام حساس و متحمل اصلاح شده چغندر قند در کشت بهاره و پاییزه در شرایط خاک آلوده منطقه تربت جام می‌باشد.مواد و روش‌ها: در این تحقیق پنج رقم تجارتی داخلی و خارجی شامل ارقام تجارتی مقاوم و حساس به بیماری ریزومانیا در مزرعه آلوده به بیماری ریزومانیای کارخانه قند تربت جام به صورت بهاره و پاییزه کشت گردید. این آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 97-1396 انجام شد به طوریکه زمان کاشت به عنوان عامل اصلی در دو سطح (بهاره و پاییزه) و رقم به عنوان عامل فرعی در پنج سطح (ارقام Giada، Dorothea، SBSI002، Monatunno و Rasoul) در نظر گرفته شد. صفات مورد مطالعه در این تحقیق شامل عملکرد ریشه، درصد قند ناخالص، عملکرد قند ناخالص، درصد قند خالص، عملکرد قند خالص، سدیم، پتاسیم، نیتروژن مضره، ضریب استحصال شکر، قند ملاس، شدت وقوع بیماری و شاخص آزمون الایزا (OD) بود. تجزیه واریانس با استفاده از نرم افزار آماری SAS v.9.1 انجام شد. مقایسه میانگین صفات مورد مطالعه نیز با استفاده از آزمون LSD در سطح احتمال پنج و یک درصد صورت گرفت.یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین دو زمان کاشت بهاره و پاییزه از نظر عملکرد کمی و کیفی و همچنین میزان خسارت ریزومانیا اختلاف معنی‌داری وجود داشت. همچنین از نظر کلیه صفات مورد بررسی به استثنای میزان پتاسیم و نیتروژه مضره بین ارقام مختلف چغندرقند تفاوت معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد مشاهده شد. بیشترین مقادیر از نظر صفات عملکرد ریشه، عملکرد قند ناخالص، عملکرد قند خالص و پتاسیم و کمترین مقادیر از نظر شدت وقوع بیماری و شاخص آزمون الایزا در رقم Giada و شرایط کشت پاییزه مشاهده شد. در حالیکه رقم شاهد حساس (Rasoul) در کشت بهاره دارای کمترین مقادیر از نظر صفات درصد قند ناخالص، عملکرد قند ناخالص، عملکرد قند خالص، پتاسیم و نیتروژن مضره و بیشترین مقادیر از نظر صفات شدت وقوع بیماری و شاخص آزمون الایزا بود.نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج نشان داد که کاشت پاییزه منجر به بهبود عملکرد کمی و کیفی و کاهش خسارت ریزومانیا در چغندرقند می‌شود. با توجه به نتایج این تحقیق کشت پاییزه رقم Giada در منطقه تربت جام مناسب می‌باشد
format Article
id doaj-art-1f4e90cee42a42eb8d200d1383845d12
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2021-03-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-1f4e90cee42a42eb8d200d1383845d122025-01-25T06:59:02ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782021-03-0128111512610.22069/jopp.2021.17470.26115482مقایسه خصوصیات کمی و کیفی ارقام چغندرقند در کشت بهاره و پاییزه تحت شرایط آلوده به بیماری ریزومانیاجمشید سلطانی0حسن حمیدی1مسعود احمدی2جواد رضایی3مژده کاکوئی نژاد4مربی پژوهشی بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایرانمحقق بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایراندانشیار بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایراناستادیار بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایراناستادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذرچغندرقند، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی ، کرج، ایرانسابقه و هدف: کشت پاییزه چغندرقند به دلیل استفاده از بارش‌های فصول پاییز و زمستان و اجتناب از نیاز بیش از حد به آبیاری در هوای بسیار خشک تابستان یکی از راهکارهای افزایش تولید چغندرقند با حداقل میزان آب مصرفی است. بیماری ریزومانیا در دنیا به عنوان مخرب‌ترین بیماری چغندرقند شناخته شده است. هدف از این تحقیق بررسی خصوصیات کمی و کیفی و تأثیر بیماری ویروسی ریزومانیا بر ارقام حساس و متحمل اصلاح شده چغندر قند در کشت بهاره و پاییزه در شرایط خاک آلوده منطقه تربت جام می‌باشد.مواد و روش‌ها: در این تحقیق پنج رقم تجارتی داخلی و خارجی شامل ارقام تجارتی مقاوم و حساس به بیماری ریزومانیا در مزرعه آلوده به بیماری ریزومانیای کارخانه قند تربت جام به صورت بهاره و پاییزه کشت گردید. این آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 97-1396 انجام شد به طوریکه زمان کاشت به عنوان عامل اصلی در دو سطح (بهاره و پاییزه) و رقم به عنوان عامل فرعی در پنج سطح (ارقام Giada، Dorothea، SBSI002، Monatunno و Rasoul) در نظر گرفته شد. صفات مورد مطالعه در این تحقیق شامل عملکرد ریشه، درصد قند ناخالص، عملکرد قند ناخالص، درصد قند خالص، عملکرد قند خالص، سدیم، پتاسیم، نیتروژن مضره، ضریب استحصال شکر، قند ملاس، شدت وقوع بیماری و شاخص آزمون الایزا (OD) بود. تجزیه واریانس با استفاده از نرم افزار آماری SAS v.9.1 انجام شد. مقایسه میانگین صفات مورد مطالعه نیز با استفاده از آزمون LSD در سطح احتمال پنج و یک درصد صورت گرفت.یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین دو زمان کاشت بهاره و پاییزه از نظر عملکرد کمی و کیفی و همچنین میزان خسارت ریزومانیا اختلاف معنی‌داری وجود داشت. همچنین از نظر کلیه صفات مورد بررسی به استثنای میزان پتاسیم و نیتروژه مضره بین ارقام مختلف چغندرقند تفاوت معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد مشاهده شد. بیشترین مقادیر از نظر صفات عملکرد ریشه، عملکرد قند ناخالص، عملکرد قند خالص و پتاسیم و کمترین مقادیر از نظر شدت وقوع بیماری و شاخص آزمون الایزا در رقم Giada و شرایط کشت پاییزه مشاهده شد. در حالیکه رقم شاهد حساس (Rasoul) در کشت بهاره دارای کمترین مقادیر از نظر صفات درصد قند ناخالص، عملکرد قند ناخالص، عملکرد قند خالص، پتاسیم و نیتروژن مضره و بیشترین مقادیر از نظر صفات شدت وقوع بیماری و شاخص آزمون الایزا بود.نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج نشان داد که کاشت پاییزه منجر به بهبود عملکرد کمی و کیفی و کاهش خسارت ریزومانیا در چغندرقند می‌شود. با توجه به نتایج این تحقیق کشت پاییزه رقم Giada در منطقه تربت جام مناسب می‌باشدhttps://jopp.gau.ac.ir/article_5482_3db7aa1b51390d1ad2ca94864540638c.pdfزمان کاشتشاخص آزمون الایزاعملکرد ریشهعملکرد قند خالص
spellingShingle جمشید سلطانی
حسن حمیدی
مسعود احمدی
جواد رضایی
مژده کاکوئی نژاد
مقایسه خصوصیات کمی و کیفی ارقام چغندرقند در کشت بهاره و پاییزه تحت شرایط آلوده به بیماری ریزومانیا
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
زمان کاشت
شاخص آزمون الایزا
عملکرد ریشه
عملکرد قند خالص
title مقایسه خصوصیات کمی و کیفی ارقام چغندرقند در کشت بهاره و پاییزه تحت شرایط آلوده به بیماری ریزومانیا
title_full مقایسه خصوصیات کمی و کیفی ارقام چغندرقند در کشت بهاره و پاییزه تحت شرایط آلوده به بیماری ریزومانیا
title_fullStr مقایسه خصوصیات کمی و کیفی ارقام چغندرقند در کشت بهاره و پاییزه تحت شرایط آلوده به بیماری ریزومانیا
title_full_unstemmed مقایسه خصوصیات کمی و کیفی ارقام چغندرقند در کشت بهاره و پاییزه تحت شرایط آلوده به بیماری ریزومانیا
title_short مقایسه خصوصیات کمی و کیفی ارقام چغندرقند در کشت بهاره و پاییزه تحت شرایط آلوده به بیماری ریزومانیا
title_sort مقایسه خصوصیات کمی و کیفی ارقام چغندرقند در کشت بهاره و پاییزه تحت شرایط آلوده به بیماری ریزومانیا
topic زمان کاشت
شاخص آزمون الایزا
عملکرد ریشه
عملکرد قند خالص
url https://jopp.gau.ac.ir/article_5482_3db7aa1b51390d1ad2ca94864540638c.pdf
work_keys_str_mv AT jmsẖydslṭạny mqạyshkẖṣwṣyạtḵmywḵyfyạrqạmcẖgẖndrqnddrḵsẖtbhạrhwpạyyzhtḥtsẖrạyṭậlwdhbhbymạryryzwmạnyạ
AT ḥsnḥmydy mqạyshkẖṣwṣyạtḵmywḵyfyạrqạmcẖgẖndrqnddrḵsẖtbhạrhwpạyyzhtḥtsẖrạyṭậlwdhbhbymạryryzwmạnyạ
AT msʿwdạḥmdy mqạyshkẖṣwṣyạtḵmywḵyfyạrqạmcẖgẖndrqnddrḵsẖtbhạrhwpạyyzhtḥtsẖrạyṭậlwdhbhbymạryryzwmạnyạ
AT jwạdrḍạyy mqạyshkẖṣwṣyạtḵmywḵyfyạrqạmcẖgẖndrqnddrḵsẖtbhạrhwpạyyzhtḥtsẖrạyṭậlwdhbhbymạryryzwmạnyạ
AT mzẖdhḵạḵwỷynzẖạd mqạyshkẖṣwṣyạtḵmywḵyfyạrqạmcẖgẖndrqnddrḵsẖtbhạrhwpạyyzhtḥtsẖrạyṭậlwdhbhbymạryryzwmạnyạ