تحلیل آماری بی هنجاری های دمای حداقل و حداکثر ایران در دوره سرد سال به منظور درک اثر تغییر اقلیم بر مناطق مختلف ایران
بررسی بیهنجاریهای دما برای شناخت تغییر اقلیم و خطرات ناشی از آن ضروری است. در این پژوهش بهمنظور شناخت بهتر خصوصیات و تغییرات دمای حداقل و حداکثر پس از بررسی کیفی دادههای 60 ساله (1951-2010) 26 ایستگاه، آمارههای میانگین، ضریب تغییرات و احتمال 20% حد بالا و پائین دمای حداکثر و حداقل دادهها برای...
Saved in:
Main Authors: | , , , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2019-03-01
|
Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
Subjects: | |
Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_33171_5db7faf10ed6b4ea881bc6b5e2a9dda3.pdf |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832591353902530560 |
---|---|
author | الهام یاراحمدی مصطفی کرمپور هوشنگ قائمی محمد مرادی بهروز نصیری |
author_facet | الهام یاراحمدی مصطفی کرمپور هوشنگ قائمی محمد مرادی بهروز نصیری |
author_sort | الهام یاراحمدی |
collection | DOAJ |
description | بررسی بیهنجاریهای دما برای شناخت تغییر اقلیم و خطرات ناشی از آن ضروری است. در این پژوهش بهمنظور شناخت بهتر خصوصیات و تغییرات دمای حداقل و حداکثر پس از بررسی کیفی دادههای 60 ساله (1951-2010) 26 ایستگاه، آمارههای میانگین، ضریب تغییرات و احتمال 20% حد بالا و پائین دمای حداکثر و حداقل دادهها برای تشخیص دورههای سرد و گرم فراگیر محاسبه شد. از آزمون منکندال برای تشخیص روند سریهای استفاده شد. کمترین میانگین دمای حداقل پاییز (اکتبر، نوامبر، دسامبر) و زمستان (ژانویه، فوریه، مارس) در نیمه غربی و بیشترین آن در نیمه جنوبی رخ داده است. کمترین ضریب تغییرات دمای حداقل پاییز در سواحل شمالی و جنوبی، در زمستان سواحل شمالی و جنوبی و قسمتهای شرق مشاهده میشود. همچنین کمترین دمای حداکثر در پاییز در شمال غرب و غرب و در زمستان در شمال و شمال غرب رخ داده است. بیشترین دمای حداکثر در دو دوره در نیمه جنوبی ثبت شده است که با کمترین ضریب تغییرات هماهنگ است. میانگین دمای حداکثر و حداقل 30 ساله دوم نسبت به 30 ساله اول و 10 ساله آخر نسبت به 10 ساله اول در اکثر ایستگاهها افزایش یافته است. بیشترین وقوع فراگیر امواج سرمایی در فصل پاییز و زمستان در دهه 70 و 80 و بیشترین امواج گرمایی در دهه 60 و 2000 رخ داده است. طبق نتایج آزمون من کندال در دمای حداقل طی پاییز و زمستان به ترتیب 8 و 4 ایستگاه روند کاهشی و مابقی روندی افزایشی داشتهاند. دمای حداکثر پاییز، در 3 ایستگاه روند کاهشی داشته و در زمستان همه مناطق با روند افزایشی مواجه بودهاند. در هر دو دوره حداقلها بیشتر از حداکثرها افزایش یافته و دامنه اختلاف دمای شبانهروزی کاهش یافته است که در بسیاری از موارد میتواند اثرات اقتصادی- اجتماعی، سیاسی و زیستمحیطی نامطلوبی به همراه داشته باشد. |
format | Article |
id | doaj-art-167b5f094389470fa6ed681dd18d0d7e |
institution | Kabale University |
issn | 2322-1682 2383-3076 |
language | English |
publishDate | 2019-03-01 |
publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
record_format | Article |
series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
spelling | doaj-art-167b5f094389470fa6ed681dd18d0d7e2025-01-22T12:10:18ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762019-03-018117119710.22067/geo.v0i0.7353933171تحلیل آماری بی هنجاری های دمای حداقل و حداکثر ایران در دوره سرد سال به منظور درک اثر تغییر اقلیم بر مناطق مختلف ایرانالهام یاراحمدی0مصطفی کرمپور1هوشنگ قائمی2محمد مرادی3بهروز نصیری4دانشگاه لرستاندانشگاه لرستانپژوهشکده هواشناسی و علوم جوپژوهشکده هواشناسی و علوم جودانشگاه لرستانبررسی بیهنجاریهای دما برای شناخت تغییر اقلیم و خطرات ناشی از آن ضروری است. در این پژوهش بهمنظور شناخت بهتر خصوصیات و تغییرات دمای حداقل و حداکثر پس از بررسی کیفی دادههای 60 ساله (1951-2010) 26 ایستگاه، آمارههای میانگین، ضریب تغییرات و احتمال 20% حد بالا و پائین دمای حداکثر و حداقل دادهها برای تشخیص دورههای سرد و گرم فراگیر محاسبه شد. از آزمون منکندال برای تشخیص روند سریهای استفاده شد. کمترین میانگین دمای حداقل پاییز (اکتبر، نوامبر، دسامبر) و زمستان (ژانویه، فوریه، مارس) در نیمه غربی و بیشترین آن در نیمه جنوبی رخ داده است. کمترین ضریب تغییرات دمای حداقل پاییز در سواحل شمالی و جنوبی، در زمستان سواحل شمالی و جنوبی و قسمتهای شرق مشاهده میشود. همچنین کمترین دمای حداکثر در پاییز در شمال غرب و غرب و در زمستان در شمال و شمال غرب رخ داده است. بیشترین دمای حداکثر در دو دوره در نیمه جنوبی ثبت شده است که با کمترین ضریب تغییرات هماهنگ است. میانگین دمای حداکثر و حداقل 30 ساله دوم نسبت به 30 ساله اول و 10 ساله آخر نسبت به 10 ساله اول در اکثر ایستگاهها افزایش یافته است. بیشترین وقوع فراگیر امواج سرمایی در فصل پاییز و زمستان در دهه 70 و 80 و بیشترین امواج گرمایی در دهه 60 و 2000 رخ داده است. طبق نتایج آزمون من کندال در دمای حداقل طی پاییز و زمستان به ترتیب 8 و 4 ایستگاه روند کاهشی و مابقی روندی افزایشی داشتهاند. دمای حداکثر پاییز، در 3 ایستگاه روند کاهشی داشته و در زمستان همه مناطق با روند افزایشی مواجه بودهاند. در هر دو دوره حداقلها بیشتر از حداکثرها افزایش یافته و دامنه اختلاف دمای شبانهروزی کاهش یافته است که در بسیاری از موارد میتواند اثرات اقتصادی- اجتماعی، سیاسی و زیستمحیطی نامطلوبی به همراه داشته باشد.https://geoeh.um.ac.ir/article_33171_5db7faf10ed6b4ea881bc6b5e2a9dda3.pdfدمای حداقلدمای حداکثرضریب تغییراتمن کندالدامنه اختلاف دمای شبانه روزی |
spellingShingle | الهام یاراحمدی مصطفی کرمپور هوشنگ قائمی محمد مرادی بهروز نصیری تحلیل آماری بی هنجاری های دمای حداقل و حداکثر ایران در دوره سرد سال به منظور درک اثر تغییر اقلیم بر مناطق مختلف ایران جغرافیا و مخاطرات محیطی دمای حداقل دمای حداکثر ضریب تغییرات من کندال دامنه اختلاف دمای شبانه روزی |
title | تحلیل آماری بی هنجاری های دمای حداقل و حداکثر ایران در دوره سرد سال به منظور درک اثر تغییر اقلیم بر مناطق مختلف ایران |
title_full | تحلیل آماری بی هنجاری های دمای حداقل و حداکثر ایران در دوره سرد سال به منظور درک اثر تغییر اقلیم بر مناطق مختلف ایران |
title_fullStr | تحلیل آماری بی هنجاری های دمای حداقل و حداکثر ایران در دوره سرد سال به منظور درک اثر تغییر اقلیم بر مناطق مختلف ایران |
title_full_unstemmed | تحلیل آماری بی هنجاری های دمای حداقل و حداکثر ایران در دوره سرد سال به منظور درک اثر تغییر اقلیم بر مناطق مختلف ایران |
title_short | تحلیل آماری بی هنجاری های دمای حداقل و حداکثر ایران در دوره سرد سال به منظور درک اثر تغییر اقلیم بر مناطق مختلف ایران |
title_sort | تحلیل آماری بی هنجاری های دمای حداقل و حداکثر ایران در دوره سرد سال به منظور درک اثر تغییر اقلیم بر مناطق مختلف ایران |
topic | دمای حداقل دمای حداکثر ضریب تغییرات من کندال دامنه اختلاف دمای شبانه روزی |
url | https://geoeh.um.ac.ir/article_33171_5db7faf10ed6b4ea881bc6b5e2a9dda3.pdf |
work_keys_str_mv | AT ạlhạmyạrạḥmdy tḥlylậmạrybyhnjạryhạydmạyḥdạqlwḥdạḵtẖrạyrạndrdwrhsrdsạlbhmnẓwrdrḵạtẖrtgẖyyrạqlymbrmnạṭqmkẖtlfạyrạn AT mṣṭfyḵrmpwr tḥlylậmạrybyhnjạryhạydmạyḥdạqlwḥdạḵtẖrạyrạndrdwrhsrdsạlbhmnẓwrdrḵạtẖrtgẖyyrạqlymbrmnạṭqmkẖtlfạyrạn AT hwsẖngqạỷmy tḥlylậmạrybyhnjạryhạydmạyḥdạqlwḥdạḵtẖrạyrạndrdwrhsrdsạlbhmnẓwrdrḵạtẖrtgẖyyrạqlymbrmnạṭqmkẖtlfạyrạn AT mḥmdmrạdy tḥlylậmạrybyhnjạryhạydmạyḥdạqlwḥdạḵtẖrạyrạndrdwrhsrdsạlbhmnẓwrdrḵạtẖrtgẖyyrạqlymbrmnạṭqmkẖtlfạyrạn AT bhrwznṣyry tḥlylậmạrybyhnjạryhạydmạyḥdạqlwḥdạḵtẖrạyrạndrdwrhsrdsạlbhmnẓwrdrḵạtẖrtgẖyyrạqlymbrmnạṭqmkẖtlfạyrạn |