İdeolojinin Türk Hukukuna Yansıması: Komünizm Örneği (1923-1960)
Türkiye Cumhuriyeti tarihinin başlangıcından 1960 yılındaki askeri darbeye kadar olan süreçte hukuk sistemi çeşitli nedenlerle birçok kez değiştirilmiştir. Bu nedenlerden bir tanesi zararlı ideolojilerle mücadele etmektir. Komünizm gibi rejimi tehdit eden devrimci bir düşünce de bu ideolojilerden bi...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Hale Şıvgın
2020-12-01
|
| Series: | Gazi Akademik Bakış |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1441969 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832545147981660160 |
|---|---|
| author | Engin Çağdaş BULUT |
| author_facet | Engin Çağdaş BULUT |
| author_sort | Engin Çağdaş BULUT |
| collection | DOAJ |
| description | Türkiye Cumhuriyeti tarihinin başlangıcından 1960 yılındaki askeri darbeye kadar olan süreçte hukuk sistemi çeşitli nedenlerle birçok kez değiştirilmiştir. Bu nedenlerden bir tanesi zararlı ideolojilerle mücadele etmektir. Komünizm gibi rejimi tehdit eden devrimci bir düşünce de bu ideolojilerden biridir. Komünizmin, devletin bekasını tehlikeye sokacağı düşüncesiyle anayasa, kanun, kararname, sansür ve yasaklar aracılığıyla önlemler alınmaya çalışılmıştır. Cezaların yeterli olmadığı durumlarda bir düşünce suçu olan komünizm, fiili bir teşebbüs haline getirilerek isyana teşvik, hükümeti devirme ve rejimi değiştirme faaliyeti olarak görülmüştür. Bu kapsamda komünistlik faaliyeti ya da propagandasıyla suçlanan kişiler daha ağır cezalar almıştır. Fakat kanunların ideolojik suçları kapsayıcı özellikler taşıması için yapılan çalışmalar da devam etmiştir. Dünyada komünist ya da anti-komünist hareketlerin durumu takip edilerek komünizme karşı mücadelede tedbirler arttırılmış, NATO’ya giriş sürecinde ve girildikten sonra da komünizm fiili bir düşman konumuna erişmiştir. 1923 ve 1960 yılları arasında komünizme karşı gösterilen tutum beş aşamada incelenirken, Türk ceza kanunlarının, kararnamelerin ve düşünce özgürlüğünün geçirdiği değişim, ideolojinin hükümet politikalarında ne kadar çok yer tuttuğunu göstermektedir. Bu politikaların uygulanabilmesi için de yargının aracılığına ve kolluk güçlerinin yardımına ihtiyaç duyulmuştur. Böylece, ideoloji toplumun yanı sıra hukuk, adalet, yargı gibi alanları da etkilemiş, hatta şekillendirici etkisiyle bu kanunların oluşturulmasındaki aktörlerden biri olmuştur. |
| format | Article |
| id | doaj-art-1641954bd4ad4db88127ce15735bc93a |
| institution | Kabale University |
| issn | 1307-9778 1309-5137 |
| language | English |
| publishDate | 2020-12-01 |
| publisher | Hale Şıvgın |
| record_format | Article |
| series | Gazi Akademik Bakış |
| spelling | doaj-art-1641954bd4ad4db88127ce15735bc93a2025-02-03T07:52:52ZengHale ŞıvgınGazi Akademik Bakış1307-97781309-51372020-12-0114276181İdeolojinin Türk Hukukuna Yansıması: Komünizm Örneği (1923-1960)Engin Çağdaş BULUThttps://orcid.org/0000-0002-4744-2629Türkiye Cumhuriyeti tarihinin başlangıcından 1960 yılındaki askeri darbeye kadar olan süreçte hukuk sistemi çeşitli nedenlerle birçok kez değiştirilmiştir. Bu nedenlerden bir tanesi zararlı ideolojilerle mücadele etmektir. Komünizm gibi rejimi tehdit eden devrimci bir düşünce de bu ideolojilerden biridir. Komünizmin, devletin bekasını tehlikeye sokacağı düşüncesiyle anayasa, kanun, kararname, sansür ve yasaklar aracılığıyla önlemler alınmaya çalışılmıştır. Cezaların yeterli olmadığı durumlarda bir düşünce suçu olan komünizm, fiili bir teşebbüs haline getirilerek isyana teşvik, hükümeti devirme ve rejimi değiştirme faaliyeti olarak görülmüştür. Bu kapsamda komünistlik faaliyeti ya da propagandasıyla suçlanan kişiler daha ağır cezalar almıştır. Fakat kanunların ideolojik suçları kapsayıcı özellikler taşıması için yapılan çalışmalar da devam etmiştir. Dünyada komünist ya da anti-komünist hareketlerin durumu takip edilerek komünizme karşı mücadelede tedbirler arttırılmış, NATO’ya giriş sürecinde ve girildikten sonra da komünizm fiili bir düşman konumuna erişmiştir. 1923 ve 1960 yılları arasında komünizme karşı gösterilen tutum beş aşamada incelenirken, Türk ceza kanunlarının, kararnamelerin ve düşünce özgürlüğünün geçirdiği değişim, ideolojinin hükümet politikalarında ne kadar çok yer tuttuğunu göstermektedir. Bu politikaların uygulanabilmesi için de yargının aracılığına ve kolluk güçlerinin yardımına ihtiyaç duyulmuştur. Böylece, ideoloji toplumun yanı sıra hukuk, adalet, yargı gibi alanları da etkilemiş, hatta şekillendirici etkisiyle bu kanunların oluşturulmasındaki aktörlerden biri olmuştur.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1441969komünizmanti-komünizmhukuksansürdış politika |
| spellingShingle | Engin Çağdaş BULUT İdeolojinin Türk Hukukuna Yansıması: Komünizm Örneği (1923-1960) Gazi Akademik Bakış komünizm anti-komünizm hukuk sansür dış politika |
| title | İdeolojinin Türk Hukukuna Yansıması: Komünizm Örneği (1923-1960) |
| title_full | İdeolojinin Türk Hukukuna Yansıması: Komünizm Örneği (1923-1960) |
| title_fullStr | İdeolojinin Türk Hukukuna Yansıması: Komünizm Örneği (1923-1960) |
| title_full_unstemmed | İdeolojinin Türk Hukukuna Yansıması: Komünizm Örneği (1923-1960) |
| title_short | İdeolojinin Türk Hukukuna Yansıması: Komünizm Örneği (1923-1960) |
| title_sort | ideolojinin turk hukukuna yansimasi komunizm ornegi 1923 1960 |
| topic | komünizm anti-komünizm hukuk sansür dış politika |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1441969 |
| work_keys_str_mv | AT engincagdasbulut ideolojininturkhukukunayansımasıkomunizmornegi19231960 |