ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ‌های ازگیل‌ژاپنی (Eriobotrya japonica) بر اساس صفات پومولوژی در استان گلستان

چکیده مبسوطسابقه و هدف: ازگیل‌های‌ژاپنی انواع با اکولوژی متفاوتی طی دوره طولانی کشت و سازگار شدن خود در نواحی مختلف دنیا تشکیل داده‌اند. اولین قدم در کار اصلاحی شناسایی خاستگاه و مرکز پراکنش، همراه با مطالعه تنوع بین ژنوتیپ‌ها است. در این پژوهش 20 ژنوتیپ ازگیل‌ژاپنی به منظور شناسایی و انتخاب ژنوتیپ‌...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: رخساره رحیم خانی, فریال وارسته, اسماعیل سیفی
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2016-05-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_2914_162a39cca4ec55dd8e949a3b656702fd.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586625038680064
author رخساره رحیم خانی
فریال وارسته
اسماعیل سیفی
author_facet رخساره رحیم خانی
فریال وارسته
اسماعیل سیفی
author_sort رخساره رحیم خانی
collection DOAJ
description چکیده مبسوطسابقه و هدف: ازگیل‌های‌ژاپنی انواع با اکولوژی متفاوتی طی دوره طولانی کشت و سازگار شدن خود در نواحی مختلف دنیا تشکیل داده‌اند. اولین قدم در کار اصلاحی شناسایی خاستگاه و مرکز پراکنش، همراه با مطالعه تنوع بین ژنوتیپ‌ها است. در این پژوهش 20 ژنوتیپ ازگیل‌ژاپنی به منظور شناسایی و انتخاب ژنوتیپ‌های برتر در استان گلستان، با استفاده از مارکرهای مورفولوژی میوه مورد مطالعه قرار گرفتند. مواد و روش‌ها: میوه‌های ژنوتیپ‌های مورد بررسی در زمان رسیدگی، برداشت، و 25 صفت کمی و کیفی مربوط به میوه و بذر آنها در آزمایشگاه اندازه‌گیری گردید. مقادیر حداکثر، حداقل، میانگین، ضریب شاخص تنوع، همبستگی بین صفات مشخص و تجزیه به عامل و کلاستر داده‌ها انجام شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین ژنوتیپ‌ها از نظر برخی خصوصیات فیزیکوشیمیایی تفاوت معنی‌داری وجود داشت. وزن میوه‌ها از 87/12 تا 80/23 گرم و طول میوه‌ها از 67/25 تا 70/33 میلی‌متر در ژنوتیپ‌ها متغیر بود. در بیشتر ژنوتیپ‌ها میوه تقریباً شکل گرد داشت. میوه‌ها بسته به ژنوتیپ دارای 14/1 تا 33/4 عدد بذر بودند. مقدار گوشت میوه از 5/2 برابر وزن بذور در ژنوتیپ 2 تا 92/5 در ژنوتیپ 20 متفاوت بود. بالاترین (96/87%) و پایین‌ترین (60/77%) مقدار رطوبت گوشت میوه به ترتیب در ژنوتیپ 2 و 20 ثبت گردید. درصد ماده خشک بذر در محدوده‌ی 12/41 تا 27/51% متغیر بود. بیش‌ترین میزان مواد جامد محلول (73/17%) در ژنوتیپ 13 مشاهده شد، در حالی‌که ژنوتیپ 3 بالاترین مقدار اسیدیته قابل تیتر (16/1%) و ویتامین ث (10/38 میلی‌گرم در 100 گرم وزن ‌تر) را داشت. هم‌چنین برای تعیین صفات اصلی متمایز کننده ژنوتیپ‌ها، تجزیه به عامل 19 صفت کمّی انجام شد و صفات مورد بررسی در 5 عامل که در مجموع حدود 95/89 درصد از واریانس کل را توجیه کردند قرار گرفتند. در هر عامل صفات با ضرایب بیشتر از 40/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد. عامل اول مربوط به خصوصیات فیزیکی میوه و عامل دوم مربوط به خصوصیات بذر بود که در مجموع 5/55 درصد از واریانس کل را به خود اختصاص دادند. نتایج تجزیه به عامل نشان داد که طول، قطر، وزن و حجم میوه، طول بذر، وزن‌ تر و خشک بذر، درصد ماده خشک بذر، طول به قطر بذر و تعداد بذر بیش‌ترین تاثیر را در تنوع ژنوتیپ‌ها داشتند. هم‌چنین بر اساس تجزیه کلاستر 19 صفت کمی، ژنوتیپ‌ها در پنج گروه جای گرفتند. وزن ‌تر گوشت میوه با طول، قطر، وزن و حجم میوه همبستگی مثبت در سطح یک درصد و با ضخامت گوشت میوه همبستگی مثبت در سطح 5 درصد نشان داد. نتیجه‌گیری: در نهایت ژنوتیپ‌هایی که به لحاظ صفات مرتبط با کیفیت میوه از جمله وزن میوه، تعداد کم‌تر بذر درون میوه و یا سایر صفات کیفی شرایط بهتری داشتند می‌توانند به عنوان ژنوتیپ‌های امیدبخش برای ارزیابی‌های بعدی در برنامه‌های اصلاح، تکثیر و احداث باغ‌های تجاری مورد استفاده قرار گیرند. در این پژوهش ژنوتیپ 20 با بیش‌ترین نسبت گوشت به بذر، ژنوتیپ 16 با کم‌ترین تعداد بذر و نسبت گوشت به بذر بالا و ژنوتیپ 13 به دلیل بالا بودن مواد جامد محلول و نسبت گوشت به بذر مناسب به عنوان ژنوتیپ‌های امیدبخش معرفی می‌گردند.
format Article
id doaj-art-159e1443d1c8405882eafe9d6c86c128
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2016-05-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-159e1443d1c8405882eafe9d6c86c1282025-01-25T06:50:02ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782016-05-012311571772914ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ‌های ازگیل‌ژاپنی (Eriobotrya japonica) بر اساس صفات پومولوژی در استان گلستانرخساره رحیم خانی0فریال وارسته1اسماعیل سیفی2دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانعضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانعضو هیات علمی/دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانچکیده مبسوطسابقه و هدف: ازگیل‌های‌ژاپنی انواع با اکولوژی متفاوتی طی دوره طولانی کشت و سازگار شدن خود در نواحی مختلف دنیا تشکیل داده‌اند. اولین قدم در کار اصلاحی شناسایی خاستگاه و مرکز پراکنش، همراه با مطالعه تنوع بین ژنوتیپ‌ها است. در این پژوهش 20 ژنوتیپ ازگیل‌ژاپنی به منظور شناسایی و انتخاب ژنوتیپ‌های برتر در استان گلستان، با استفاده از مارکرهای مورفولوژی میوه مورد مطالعه قرار گرفتند. مواد و روش‌ها: میوه‌های ژنوتیپ‌های مورد بررسی در زمان رسیدگی، برداشت، و 25 صفت کمی و کیفی مربوط به میوه و بذر آنها در آزمایشگاه اندازه‌گیری گردید. مقادیر حداکثر، حداقل، میانگین، ضریب شاخص تنوع، همبستگی بین صفات مشخص و تجزیه به عامل و کلاستر داده‌ها انجام شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین ژنوتیپ‌ها از نظر برخی خصوصیات فیزیکوشیمیایی تفاوت معنی‌داری وجود داشت. وزن میوه‌ها از 87/12 تا 80/23 گرم و طول میوه‌ها از 67/25 تا 70/33 میلی‌متر در ژنوتیپ‌ها متغیر بود. در بیشتر ژنوتیپ‌ها میوه تقریباً شکل گرد داشت. میوه‌ها بسته به ژنوتیپ دارای 14/1 تا 33/4 عدد بذر بودند. مقدار گوشت میوه از 5/2 برابر وزن بذور در ژنوتیپ 2 تا 92/5 در ژنوتیپ 20 متفاوت بود. بالاترین (96/87%) و پایین‌ترین (60/77%) مقدار رطوبت گوشت میوه به ترتیب در ژنوتیپ 2 و 20 ثبت گردید. درصد ماده خشک بذر در محدوده‌ی 12/41 تا 27/51% متغیر بود. بیش‌ترین میزان مواد جامد محلول (73/17%) در ژنوتیپ 13 مشاهده شد، در حالی‌که ژنوتیپ 3 بالاترین مقدار اسیدیته قابل تیتر (16/1%) و ویتامین ث (10/38 میلی‌گرم در 100 گرم وزن ‌تر) را داشت. هم‌چنین برای تعیین صفات اصلی متمایز کننده ژنوتیپ‌ها، تجزیه به عامل 19 صفت کمّی انجام شد و صفات مورد بررسی در 5 عامل که در مجموع حدود 95/89 درصد از واریانس کل را توجیه کردند قرار گرفتند. در هر عامل صفات با ضرایب بیشتر از 40/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد. عامل اول مربوط به خصوصیات فیزیکی میوه و عامل دوم مربوط به خصوصیات بذر بود که در مجموع 5/55 درصد از واریانس کل را به خود اختصاص دادند. نتایج تجزیه به عامل نشان داد که طول، قطر، وزن و حجم میوه، طول بذر، وزن‌ تر و خشک بذر، درصد ماده خشک بذر، طول به قطر بذر و تعداد بذر بیش‌ترین تاثیر را در تنوع ژنوتیپ‌ها داشتند. هم‌چنین بر اساس تجزیه کلاستر 19 صفت کمی، ژنوتیپ‌ها در پنج گروه جای گرفتند. وزن ‌تر گوشت میوه با طول، قطر، وزن و حجم میوه همبستگی مثبت در سطح یک درصد و با ضخامت گوشت میوه همبستگی مثبت در سطح 5 درصد نشان داد. نتیجه‌گیری: در نهایت ژنوتیپ‌هایی که به لحاظ صفات مرتبط با کیفیت میوه از جمله وزن میوه، تعداد کم‌تر بذر درون میوه و یا سایر صفات کیفی شرایط بهتری داشتند می‌توانند به عنوان ژنوتیپ‌های امیدبخش برای ارزیابی‌های بعدی در برنامه‌های اصلاح، تکثیر و احداث باغ‌های تجاری مورد استفاده قرار گیرند. در این پژوهش ژنوتیپ 20 با بیش‌ترین نسبت گوشت به بذر، ژنوتیپ 16 با کم‌ترین تعداد بذر و نسبت گوشت به بذر بالا و ژنوتیپ 13 به دلیل بالا بودن مواد جامد محلول و نسبت گوشت به بذر مناسب به عنوان ژنوتیپ‌های امیدبخش معرفی می‌گردند.https://jopp.gau.ac.ir/article_2914_162a39cca4ec55dd8e949a3b656702fd.pdfازگیل‌ژاپنیپومولوژیتجزیه به عاملتجزیه کلاستر
spellingShingle رخساره رحیم خانی
فریال وارسته
اسماعیل سیفی
ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ‌های ازگیل‌ژاپنی (Eriobotrya japonica) بر اساس صفات پومولوژی در استان گلستان
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
ازگیل‌ژاپنی
پومولوژی
تجزیه به عامل
تجزیه کلاستر
title ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ‌های ازگیل‌ژاپنی (Eriobotrya japonica) بر اساس صفات پومولوژی در استان گلستان
title_full ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ‌های ازگیل‌ژاپنی (Eriobotrya japonica) بر اساس صفات پومولوژی در استان گلستان
title_fullStr ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ‌های ازگیل‌ژاپنی (Eriobotrya japonica) بر اساس صفات پومولوژی در استان گلستان
title_full_unstemmed ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ‌های ازگیل‌ژاپنی (Eriobotrya japonica) بر اساس صفات پومولوژی در استان گلستان
title_short ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ‌های ازگیل‌ژاپنی (Eriobotrya japonica) بر اساس صفات پومولوژی در استان گلستان
title_sort ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ‌های ازگیل‌ژاپنی eriobotrya japonica بر اساس صفات پومولوژی در استان گلستان
topic ازگیل‌ژاپنی
پومولوژی
تجزیه به عامل
تجزیه کلاستر
url https://jopp.gau.ac.ir/article_2914_162a39cca4ec55dd8e949a3b656702fd.pdf
work_keys_str_mv AT rkẖsạrhrḥymkẖạny ạrzyạbytnwʿzẖntyḵybrkẖyạzzẖnwtyphạyạzgylzẖạpnyeriobotryajaponicabrạsạsṣfạtpwmwlwzẖydrạstạnglstạn
AT fryạlwạrsth ạrzyạbytnwʿzẖntyḵybrkẖyạzzẖnwtyphạyạzgylzẖạpnyeriobotryajaponicabrạsạsṣfạtpwmwlwzẖydrạstạnglstạn
AT ạsmạʿylsyfy ạrzyạbytnwʿzẖntyḵybrkẖyạzzẖnwtyphạyạzgylzẖạpnyeriobotryajaponicabrạsạsṣfạtpwmwlwzẖydrạstạnglstạn