تأثیر منبع نیتروژن بر ویژگی های رشدی، میزان کلروفیل و غلظت برخی عناصر غذایی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) در سیستم کشت بدون خاک

سابقه و هدف: ریحان (Ocimum basilicum L.) گیاهی یکساله، معطر، علفی و متعلق به تیره نعناع است که به عنوان سبزی تازه و نیز به‌طور سنتی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مصرف می‌شود. تغذیه گیاه یکی از عوامل مهمی است که بر ویژگی‌های کمی و کیفی گیاهان اثر می‌گذارد. نیتروژن یکی از مهم‌ترین عناصر غذایی برای رش...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: افسانه انصاری, عباس حسنی, بهنام دولتی, فاطمه سفیدکن
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2019-05-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_4575_0c1f2e79730ce811ea20771392a9739c.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586624798556160
author افسانه انصاری
عباس حسنی
بهنام دولتی
فاطمه سفیدکن
author_facet افسانه انصاری
عباس حسنی
بهنام دولتی
فاطمه سفیدکن
author_sort افسانه انصاری
collection DOAJ
description سابقه و هدف: ریحان (Ocimum basilicum L.) گیاهی یکساله، معطر، علفی و متعلق به تیره نعناع است که به عنوان سبزی تازه و نیز به‌طور سنتی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مصرف می‌شود. تغذیه گیاه یکی از عوامل مهمی است که بر ویژگی‌های کمی و کیفی گیاهان اثر می‌گذارد. نیتروژن یکی از مهم‌ترین عناصر غذایی برای رشد و نمو گیاه است. گیاهان می‌توانند نیتروژن را به‌صورت نیترات یا آمونیوم جذب کنند و نسبت نیترات به آمونیوم مورد نیاز برای جذب و رشد بهینه برای هر گونه گیاهی متفاوت است. این آزمایش به منظور بررسی تأثیر نسبت‌های مختلف نیترات به آمونیوم بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی و غلظت عناصر غذایی در گیاه ریحان در شرایط کشت هیدروپونیک انجام گرفت.مواد و روش‌ها: به منظور مطالعه اثر نسبت‌های مختلف نیترات به آمونیوم (100:0، 75:25، 50:50، 25:75 و 0:100) بر گیاه ریحان در سیستم کشت هیدروپونیک، یک آزمایش گلدانی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. برای ارزیابی ویژگیهای رشدی (ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد و سطح برگ‌ها، تعداد و طول شاخه‌های جانبی، وزن تر و خشک برگ‌ها، ساقه‌ها و ریشه‌ها)، میزان کلروفیل و غلظت عناصر (نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن، مس، منگنز و روی در برگ‌ها و ریشه‌ها)، نمونه‌برداری از گیاهان در مرحله گلدهی انجام شد. یافته‌ها: نتایج این تحقیق نشان داد که شاخص‌های رشدی گیاه (نظیر تعداد برگ‌ها، تعداد و طول شاخه‌های جانبی، وزن تر و خشک برگ‌ها، ساقه‌ها و ریشه‌ها) و شاخص کلروفیل (SPAD) به‌طور معنی‌داری تحت تأثیر نسبت‌های مختلف نیترات به آمونیوم قرار گرفت. نسبت‌های مختلف نیترات به آمونیوم اثر معنی‌داری بر ارتفاع گیاه، قطر ساقه و سطح برگ نداشتند. با افزایش غلظت آمونیوم در محلول غذایی شاخص‌های رشدی و میزان کلروفیل کاهش یافت و برای اکثر شاخص‌های رشدی و میزان کلروفیل، نسبت 75:25 نیترات به آمونیوم مناسب‌ترین تیمار بود. همچنین غلظت نیتروژن، فسفر و مس در برگ‌ها و پتاسیم، آهن، منگنز و روی در برگ‌ها و ریشه‌ها به-طور معنی‌داری تحت تأثیر نسبت‌های نیترات به آمونیوم قرار گرفت. با کاهش نسبت نیترات به آمونیوم مقادیر نیتروژن، فسفر، آهن و روی در برگ‌ها افزایش یافت در حالی‌که مقادیر پتاسیم، مس و منگنز برگ‌ها و پتاسیم، آهن و منگنز ریشه‌ها کاهش یافت. نتیجه‌گیری: یافته‌های این تحقیق نشان داد که گیاه ریحان برای رشد مناسب به غلظت‌های پایین‌تری از آمونیوم در محلول غذایی نیاز دارد. بنابراین محلول غذایی شامل نسبت 75:25 نیترات به آمونیوم برای تولید گیاه ریحان تحت شرایط کشت هیدروپونیک توصیه می-گردد. واژه‌های کلیدی: آمونیوم، ریحان، عناصر کم‌مصرف، نیترات، هیدروپونیک
format Article
id doaj-art-151270f6c8ba449cb0b22f18e2d72194
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2019-05-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-151270f6c8ba449cb0b22f18e2d721942025-01-25T06:53:23ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782019-05-0126118519810.22069/jopp.2019.14538.23024575تأثیر منبع نیتروژن بر ویژگی های رشدی، میزان کلروفیل و غلظت برخی عناصر غذایی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) در سیستم کشت بدون خاکافسانه انصاری0عباس حسنی1بهنام دولتی2فاطمه سفیدکن3گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایرانعضو هیات علمی گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیهگروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایرانموسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانسابقه و هدف: ریحان (Ocimum basilicum L.) گیاهی یکساله، معطر، علفی و متعلق به تیره نعناع است که به عنوان سبزی تازه و نیز به‌طور سنتی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مصرف می‌شود. تغذیه گیاه یکی از عوامل مهمی است که بر ویژگی‌های کمی و کیفی گیاهان اثر می‌گذارد. نیتروژن یکی از مهم‌ترین عناصر غذایی برای رشد و نمو گیاه است. گیاهان می‌توانند نیتروژن را به‌صورت نیترات یا آمونیوم جذب کنند و نسبت نیترات به آمونیوم مورد نیاز برای جذب و رشد بهینه برای هر گونه گیاهی متفاوت است. این آزمایش به منظور بررسی تأثیر نسبت‌های مختلف نیترات به آمونیوم بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی و غلظت عناصر غذایی در گیاه ریحان در شرایط کشت هیدروپونیک انجام گرفت.مواد و روش‌ها: به منظور مطالعه اثر نسبت‌های مختلف نیترات به آمونیوم (100:0، 75:25، 50:50، 25:75 و 0:100) بر گیاه ریحان در سیستم کشت هیدروپونیک، یک آزمایش گلدانی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. برای ارزیابی ویژگیهای رشدی (ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد و سطح برگ‌ها، تعداد و طول شاخه‌های جانبی، وزن تر و خشک برگ‌ها، ساقه‌ها و ریشه‌ها)، میزان کلروفیل و غلظت عناصر (نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن، مس، منگنز و روی در برگ‌ها و ریشه‌ها)، نمونه‌برداری از گیاهان در مرحله گلدهی انجام شد. یافته‌ها: نتایج این تحقیق نشان داد که شاخص‌های رشدی گیاه (نظیر تعداد برگ‌ها، تعداد و طول شاخه‌های جانبی، وزن تر و خشک برگ‌ها، ساقه‌ها و ریشه‌ها) و شاخص کلروفیل (SPAD) به‌طور معنی‌داری تحت تأثیر نسبت‌های مختلف نیترات به آمونیوم قرار گرفت. نسبت‌های مختلف نیترات به آمونیوم اثر معنی‌داری بر ارتفاع گیاه، قطر ساقه و سطح برگ نداشتند. با افزایش غلظت آمونیوم در محلول غذایی شاخص‌های رشدی و میزان کلروفیل کاهش یافت و برای اکثر شاخص‌های رشدی و میزان کلروفیل، نسبت 75:25 نیترات به آمونیوم مناسب‌ترین تیمار بود. همچنین غلظت نیتروژن، فسفر و مس در برگ‌ها و پتاسیم، آهن، منگنز و روی در برگ‌ها و ریشه‌ها به-طور معنی‌داری تحت تأثیر نسبت‌های نیترات به آمونیوم قرار گرفت. با کاهش نسبت نیترات به آمونیوم مقادیر نیتروژن، فسفر، آهن و روی در برگ‌ها افزایش یافت در حالی‌که مقادیر پتاسیم، مس و منگنز برگ‌ها و پتاسیم، آهن و منگنز ریشه‌ها کاهش یافت. نتیجه‌گیری: یافته‌های این تحقیق نشان داد که گیاه ریحان برای رشد مناسب به غلظت‌های پایین‌تری از آمونیوم در محلول غذایی نیاز دارد. بنابراین محلول غذایی شامل نسبت 75:25 نیترات به آمونیوم برای تولید گیاه ریحان تحت شرایط کشت هیدروپونیک توصیه می-گردد. واژه‌های کلیدی: آمونیوم، ریحان، عناصر کم‌مصرف، نیترات، هیدروپونیکhttps://jopp.gau.ac.ir/article_4575_0c1f2e79730ce811ea20771392a9739c.pdfآمونیومریحانعناصر کم‌مصرفنیتراتهیدروپونیک
spellingShingle افسانه انصاری
عباس حسنی
بهنام دولتی
فاطمه سفیدکن
تأثیر منبع نیتروژن بر ویژگی های رشدی، میزان کلروفیل و غلظت برخی عناصر غذایی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) در سیستم کشت بدون خاک
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
آمونیوم
ریحان
عناصر کم‌مصرف
نیترات
هیدروپونیک
title تأثیر منبع نیتروژن بر ویژگی های رشدی، میزان کلروفیل و غلظت برخی عناصر غذایی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) در سیستم کشت بدون خاک
title_full تأثیر منبع نیتروژن بر ویژگی های رشدی، میزان کلروفیل و غلظت برخی عناصر غذایی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) در سیستم کشت بدون خاک
title_fullStr تأثیر منبع نیتروژن بر ویژگی های رشدی، میزان کلروفیل و غلظت برخی عناصر غذایی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) در سیستم کشت بدون خاک
title_full_unstemmed تأثیر منبع نیتروژن بر ویژگی های رشدی، میزان کلروفیل و غلظت برخی عناصر غذایی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) در سیستم کشت بدون خاک
title_short تأثیر منبع نیتروژن بر ویژگی های رشدی، میزان کلروفیل و غلظت برخی عناصر غذایی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) در سیستم کشت بدون خاک
title_sort تأثیر منبع نیتروژن بر ویژگی های رشدی، میزان کلروفیل و غلظت برخی عناصر غذایی گیاه ریحان ocimum basilicum l در سیستم کشت بدون خاک
topic آمونیوم
ریحان
عناصر کم‌مصرف
نیترات
هیدروپونیک
url https://jopp.gau.ac.ir/article_4575_0c1f2e79730ce811ea20771392a9739c.pdf
work_keys_str_mv AT ạfsạnhạnṣạry tạtẖyrmnbʿnytrwzẖnbrwyzẖgyhạyrsẖdymyzạnḵlrwfylwgẖlẓtbrkẖyʿnạṣrgẖdẖạyygyạhryḥạnocimumbasilicumldrsystmḵsẖtbdwnkẖạḵ
AT ʿbạsḥsny tạtẖyrmnbʿnytrwzẖnbrwyzẖgyhạyrsẖdymyzạnḵlrwfylwgẖlẓtbrkẖyʿnạṣrgẖdẖạyygyạhryḥạnocimumbasilicumldrsystmḵsẖtbdwnkẖạḵ
AT bhnạmdwlty tạtẖyrmnbʿnytrwzẖnbrwyzẖgyhạyrsẖdymyzạnḵlrwfylwgẖlẓtbrkẖyʿnạṣrgẖdẖạyygyạhryḥạnocimumbasilicumldrsystmḵsẖtbdwnkẖạḵ
AT fạṭmhsfydḵn tạtẖyrmnbʿnytrwzẖnbrwyzẖgyhạyrsẖdymyzạnḵlrwfylwgẖlẓtbrkẖyʿnạṣrgẖdẖạyygyạhryḥạnocimumbasilicumldrsystmḵsẖtbdwnkẖạḵ