Türkiye’de İletişim Çalışmaları Alanında Eleştirel Söylem Çözümlemeleri: Lisansüstü Tezler Üzerine Bir İnceleme

Eleştirel Söylem Çözümlemeleri (ESÇ), Türkiye’de iletişim çalışmaları alanında 1990’lardan bu yanagiderek yaygın bir uygulama alanı bulmaktadır. Öyle ki bu çalışmalar, üzerinde analiz yapılabilecekboyuta ulaşmıştır. Bu çalışmanın temel amacı, 1990-2020 yılları arasında ESÇ’nin uygulandığı yüksek...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Çağla Kubilay
Format: Article
Language:English
Published: Marmara University 2021-12-01
Series:Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1757901
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832585167822127104
author Çağla Kubilay
author_facet Çağla Kubilay
author_sort Çağla Kubilay
collection DOAJ
description Eleştirel Söylem Çözümlemeleri (ESÇ), Türkiye’de iletişim çalışmaları alanında 1990’lardan bu yanagiderek yaygın bir uygulama alanı bulmaktadır. Öyle ki bu çalışmalar, üzerinde analiz yapılabilecekboyuta ulaşmıştır. Bu çalışmanın temel amacı, 1990-2020 yılları arasında ESÇ’nin uygulandığı yükseklisans ve doktora tezlerinin genel özelliklerini ve eğilimlerini ortaya koymak ve bu sayede gelecektealanda yapılacak çalışmaların yönelimlerinin belirlenmesine katkı sağlamaktır. Bu doğrultuda YÖK TezTarama Merkezi’nden erişilen 486 tez; yıl, üniversite, anabilim dalı, konu, benimsenen ESÇ yaklaşımı,dil, medya türü vb. parametreler etrafında incelenmiştir. Otuz yıllık dönemin incelendiği bir literatürdeğerlendirmesi olan bu çalışmanın temel bulgularından biri, tezlerin en çok Marmara, İstanbul, Ankara,Gazi ve Selçuk Üniversiteleri’nde ve ağırlıklı olarak Gazetecilik Anabilim Dalı’nda hazırlandığıdır.Çoğunlukla gazete haberlerinin incelendiği tezlerde, en sık tercih edilen yaklaşım ise Teun Adrianus vanDijk’ın yaklaşımıdır. Araştırmacıların, iletişim çalışmaları alanındaki tezlerinde Norman Fairclough veRuth Wodak’ın yaklaşımlarına fazla ilgi göstermediği de bu çalışmanın bir başka önemli bulgusu olarakortaya çıkmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular bir arada değerlendirildiğinde, ESÇ tezlerinde görülenniceliksel artışa ve incelenen konularda gözlemlenen çeşitliliğe rağmen medya türleri, söylem tipleri,medya ölçeği ve benimsenen yaklaşım açısından eşitsiz bir gelişimin olduğu anlaşılmaktadır. Lisansüstüiletişim çalışmalarının gelecekteki yönelimlerine katkı sağlamayı amaçlayan bu çalışma, Türkiye’deki ESÇliteratürünün gelişip zenginleşmesi ve güncel tartışmaları yakalayabilmesi için saptanan bu kör noktalarındikkate alınmasını önermektedir.
format Article
id doaj-art-14bb400f1ef643d492b28cb92012e4fe
institution Kabale University
issn 2630-6220
language English
publishDate 2021-12-01
publisher Marmara University
record_format Article
series Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi
spelling doaj-art-14bb400f1ef643d492b28cb92012e4fe2025-01-26T18:31:35ZengMarmara UniversityTürkiye İletişim Araştırmaları Dergisi2630-62202021-12-013845547610.17829/turcom.9345453Türkiye’de İletişim Çalışmaları Alanında Eleştirel Söylem Çözümlemeleri: Lisansüstü Tezler Üzerine Bir İncelemeÇağla Kubilay0https://orcid.org/0000-0001-6247-7136ANKARA ÜNİVERSİTESİEleştirel Söylem Çözümlemeleri (ESÇ), Türkiye’de iletişim çalışmaları alanında 1990’lardan bu yanagiderek yaygın bir uygulama alanı bulmaktadır. Öyle ki bu çalışmalar, üzerinde analiz yapılabilecekboyuta ulaşmıştır. Bu çalışmanın temel amacı, 1990-2020 yılları arasında ESÇ’nin uygulandığı yükseklisans ve doktora tezlerinin genel özelliklerini ve eğilimlerini ortaya koymak ve bu sayede gelecektealanda yapılacak çalışmaların yönelimlerinin belirlenmesine katkı sağlamaktır. Bu doğrultuda YÖK TezTarama Merkezi’nden erişilen 486 tez; yıl, üniversite, anabilim dalı, konu, benimsenen ESÇ yaklaşımı,dil, medya türü vb. parametreler etrafında incelenmiştir. Otuz yıllık dönemin incelendiği bir literatürdeğerlendirmesi olan bu çalışmanın temel bulgularından biri, tezlerin en çok Marmara, İstanbul, Ankara,Gazi ve Selçuk Üniversiteleri’nde ve ağırlıklı olarak Gazetecilik Anabilim Dalı’nda hazırlandığıdır.Çoğunlukla gazete haberlerinin incelendiği tezlerde, en sık tercih edilen yaklaşım ise Teun Adrianus vanDijk’ın yaklaşımıdır. Araştırmacıların, iletişim çalışmaları alanındaki tezlerinde Norman Fairclough veRuth Wodak’ın yaklaşımlarına fazla ilgi göstermediği de bu çalışmanın bir başka önemli bulgusu olarakortaya çıkmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular bir arada değerlendirildiğinde, ESÇ tezlerinde görülenniceliksel artışa ve incelenen konularda gözlemlenen çeşitliliğe rağmen medya türleri, söylem tipleri,medya ölçeği ve benimsenen yaklaşım açısından eşitsiz bir gelişimin olduğu anlaşılmaktadır. Lisansüstüiletişim çalışmalarının gelecekteki yönelimlerine katkı sağlamayı amaçlayan bu çalışma, Türkiye’deki ESÇliteratürünün gelişip zenginleşmesi ve güncel tartışmaları yakalayabilmesi için saptanan bu kör noktalarındikkate alınmasını önermektedir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1757901eleştirel söylem çözümlemeleri,iletişim çalışmaları,lisansüstü tez,literatür değerlendirme,van dijkcritical discourse analysiscommunication studiesliterature reviewpostgraduate thesisvan dijk
spellingShingle Çağla Kubilay
Türkiye’de İletişim Çalışmaları Alanında Eleştirel Söylem Çözümlemeleri: Lisansüstü Tezler Üzerine Bir İnceleme
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi
eleştirel söylem çözümlemeleri,
iletişim çalışmaları,
lisansüstü tez,
literatür değerlendirme,
van dijk
critical discourse analysis
communication studies
literature review
postgraduate thesis
van dijk
title Türkiye’de İletişim Çalışmaları Alanında Eleştirel Söylem Çözümlemeleri: Lisansüstü Tezler Üzerine Bir İnceleme
title_full Türkiye’de İletişim Çalışmaları Alanında Eleştirel Söylem Çözümlemeleri: Lisansüstü Tezler Üzerine Bir İnceleme
title_fullStr Türkiye’de İletişim Çalışmaları Alanında Eleştirel Söylem Çözümlemeleri: Lisansüstü Tezler Üzerine Bir İnceleme
title_full_unstemmed Türkiye’de İletişim Çalışmaları Alanında Eleştirel Söylem Çözümlemeleri: Lisansüstü Tezler Üzerine Bir İnceleme
title_short Türkiye’de İletişim Çalışmaları Alanında Eleştirel Söylem Çözümlemeleri: Lisansüstü Tezler Üzerine Bir İnceleme
title_sort turkiye de iletisim calismalari alaninda elestirel soylem cozumlemeleri lisansustu tezler uzerine bir inceleme
topic eleştirel söylem çözümlemeleri,
iletişim çalışmaları,
lisansüstü tez,
literatür değerlendirme,
van dijk
critical discourse analysis
communication studies
literature review
postgraduate thesis
van dijk
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1757901
work_keys_str_mv AT caglakubilay turkiyedeiletisimcalısmalarıalanındaelestirelsoylemcozumlemelerilisansustutezleruzerinebirinceleme