بررسی دوره بازگشت و احتمال رخداد بارش در ایران بر اساس پایگاه داده بارش همادی-وزنی چند منبعی (MSWEP)

دوره­ بازگشت و احتمال رخداد بارش دو نمایه مهم در مطالعات مربوط به سیل و بارش­های فرین­ محسوب می­شوند و درک صحیح از این دو نمایه می­تواند نقش مهمی در مطالعات ریسک اقلیمی داشته باشد. این پژوهش با هدف بررسی کارایی پایگاه داده بارش همادی-وزنی چند منبعی (MSWEP[1]) و کاربست آن در تعیین دوره­های بازگشت و ب...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: آذر زرین, عباسعلی داداشی رودباری
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2022-01-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_40435_9bfc4863334ae56fa1cd1b8966fd74e4.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832591353211518976
author آذر زرین
عباسعلی داداشی رودباری
author_facet آذر زرین
عباسعلی داداشی رودباری
author_sort آذر زرین
collection DOAJ
description دوره­ بازگشت و احتمال رخداد بارش دو نمایه مهم در مطالعات مربوط به سیل و بارش­های فرین­ محسوب می­شوند و درک صحیح از این دو نمایه می­تواند نقش مهمی در مطالعات ریسک اقلیمی داشته باشد. این پژوهش با هدف بررسی کارایی پایگاه داده بارش همادی-وزنی چند منبعی (MSWEP[1]) و کاربست آن در تعیین دوره­های بازگشت و بررسی احتمال رخداد بارش سالانه در ایران انجام شده است. برای این منظور از روش توزیع فرین تعمیم یافته (GEV[2]) استفاده شد. برای درستی سنجی داده­های پایگاه MSWEP از چهار سنجه آماری RMSE، MBE، PBIAS و R2 در پهنه­های اقلیمی کوپن-گایگر در ایران استفاده گردید. نتایج نشان داد که این پایگاه داده در مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور با درصد اریبی 40/0 و 32/0 بهترین کارایی را دارد. در مقابل، این پایگاه داده در دو پهنه پرباران (Cfa) و کوهستانی (Dsb) کمترین کارایی را خود نشان داد؛ به­طوری­که بیشینه درصد اریبی در بین پهنه­های اقلیمی کشور به ترتیب با 45/2- و 09/4- درصد در پهنه­های مذکور دیده شد. نتایج نشان داد که بیشینه مقدار بارش محتمل در دوره­های 1 تا 15 ساله در سواحل شمالی و بیشینه شدت آن در سواحل جنوبی ایران اتفاق می­افتد. احتمال رخداد بارش در ایران بین 03/2 تا 02/32 درصد در نوسان است. کاهش عرض جغرافیایی از شمال به جنوب و کاهش ارتفاعات از غرب به شرق با کاهش احتمال رخداد بارش روزانه در ایران در ارتباط هستند. بیشینه عدم قطعیت در احتمال رخداد بارش روزانه در مناطق کوهستانی ایران مشاهده شد. [1] Multi-Source Weighted-Ensemble Precipitation (MSWEP)[2] Generalized Extreme Value (GEV)
format Article
id doaj-art-124aef5295aa41ba839e4f4fbafc7d3a
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2022-01-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-124aef5295aa41ba839e4f4fbafc7d3a2025-01-22T13:02:17ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762022-01-0110420922710.22067/geoeh.2021.71102.107940435بررسی دوره بازگشت و احتمال رخداد بارش در ایران بر اساس پایگاه داده بارش همادی-وزنی چند منبعی (MSWEP)آذر زرین0عباسعلی داداشی رودباری1استادیار اقلیم‌شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهدپژوهشگر پسادکتری اقلیم‌شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهددوره­ بازگشت و احتمال رخداد بارش دو نمایه مهم در مطالعات مربوط به سیل و بارش­های فرین­ محسوب می­شوند و درک صحیح از این دو نمایه می­تواند نقش مهمی در مطالعات ریسک اقلیمی داشته باشد. این پژوهش با هدف بررسی کارایی پایگاه داده بارش همادی-وزنی چند منبعی (MSWEP[1]) و کاربست آن در تعیین دوره­های بازگشت و بررسی احتمال رخداد بارش سالانه در ایران انجام شده است. برای این منظور از روش توزیع فرین تعمیم یافته (GEV[2]) استفاده شد. برای درستی سنجی داده­های پایگاه MSWEP از چهار سنجه آماری RMSE، MBE، PBIAS و R2 در پهنه­های اقلیمی کوپن-گایگر در ایران استفاده گردید. نتایج نشان داد که این پایگاه داده در مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور با درصد اریبی 40/0 و 32/0 بهترین کارایی را دارد. در مقابل، این پایگاه داده در دو پهنه پرباران (Cfa) و کوهستانی (Dsb) کمترین کارایی را خود نشان داد؛ به­طوری­که بیشینه درصد اریبی در بین پهنه­های اقلیمی کشور به ترتیب با 45/2- و 09/4- درصد در پهنه­های مذکور دیده شد. نتایج نشان داد که بیشینه مقدار بارش محتمل در دوره­های 1 تا 15 ساله در سواحل شمالی و بیشینه شدت آن در سواحل جنوبی ایران اتفاق می­افتد. احتمال رخداد بارش در ایران بین 03/2 تا 02/32 درصد در نوسان است. کاهش عرض جغرافیایی از شمال به جنوب و کاهش ارتفاعات از غرب به شرق با کاهش احتمال رخداد بارش روزانه در ایران در ارتباط هستند. بیشینه عدم قطعیت در احتمال رخداد بارش روزانه در مناطق کوهستانی ایران مشاهده شد. [1] Multi-Source Weighted-Ensemble Precipitation (MSWEP)[2] Generalized Extreme Value (GEV)https://geoeh.um.ac.ir/article_40435_9bfc4863334ae56fa1cd1b8966fd74e4.pdfیرانپایگاه داده بارش mswepتوزیع فرین تعمیم یافته (gev)دوره بازگشت بارش
spellingShingle آذر زرین
عباسعلی داداشی رودباری
بررسی دوره بازگشت و احتمال رخداد بارش در ایران بر اساس پایگاه داده بارش همادی-وزنی چند منبعی (MSWEP)
جغرافیا و مخاطرات محیطی
یران
پایگاه داده بارش mswep
توزیع فرین تعمیم یافته (gev)
دوره بازگشت بارش
title بررسی دوره بازگشت و احتمال رخداد بارش در ایران بر اساس پایگاه داده بارش همادی-وزنی چند منبعی (MSWEP)
title_full بررسی دوره بازگشت و احتمال رخداد بارش در ایران بر اساس پایگاه داده بارش همادی-وزنی چند منبعی (MSWEP)
title_fullStr بررسی دوره بازگشت و احتمال رخداد بارش در ایران بر اساس پایگاه داده بارش همادی-وزنی چند منبعی (MSWEP)
title_full_unstemmed بررسی دوره بازگشت و احتمال رخداد بارش در ایران بر اساس پایگاه داده بارش همادی-وزنی چند منبعی (MSWEP)
title_short بررسی دوره بازگشت و احتمال رخداد بارش در ایران بر اساس پایگاه داده بارش همادی-وزنی چند منبعی (MSWEP)
title_sort بررسی دوره بازگشت و احتمال رخداد بارش در ایران بر اساس پایگاه داده بارش همادی وزنی چند منبعی mswep
topic یران
پایگاه داده بارش mswep
توزیع فرین تعمیم یافته (gev)
دوره بازگشت بارش
url https://geoeh.um.ac.ir/article_40435_9bfc4863334ae56fa1cd1b8966fd74e4.pdf
work_keys_str_mv AT ậdẖrzryn brrsydwrhbạzgsẖtwạḥtmạlrkẖdạdbạrsẖdrạyrạnbrạsạspạygạhdạdhbạrsẖhmạdywznycẖndmnbʿymswep
AT ʿbạsʿlydạdạsẖyrwdbạry brrsydwrhbạzgsẖtwạḥtmạlrkẖdạdbạrsẖdrạyrạnbrạsạspạygạhdạdhbạrsẖhmạdywznycẖndmnbʿymswep