نقش و تحلیل کارکردگرایانۀ «حکایت» در انقلاب های جمعی (مطالعه موردی قصۀ مرغان جهان در منطق‌الطیر)

منطق الطیر عطار از آثار عرفانی برجسته در ادبیات فارسی است که در ساختاری روایی، به قصۀ فراخوان کمّی و کیفی «مرغان جهان» و تلاش جمعی آنها برای رسیدن به «سیمرغ» می پردازد. «حکایت» مهمترین ابزار عطار، در شکل دهی به ساختار این بسیج جمعی است. او در ساختار منطق الطیر از 194 «حکایت» استفاده کرده شده است. سو...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: محمد خسروی شکیب
Format: Article
Language:Avestan
Published: University of Tabriz 2023-09-01
Series:زبان و ادب فارسی
Subjects:
Online Access:https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_16026_63df36c527797bdbc24598799597c581.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832571910161956864
author محمد خسروی شکیب
author_facet محمد خسروی شکیب
author_sort محمد خسروی شکیب
collection DOAJ
description منطق الطیر عطار از آثار عرفانی برجسته در ادبیات فارسی است که در ساختاری روایی، به قصۀ فراخوان کمّی و کیفی «مرغان جهان» و تلاش جمعی آنها برای رسیدن به «سیمرغ» می پردازد. «حکایت» مهمترین ابزار عطار، در شکل دهی به ساختار این بسیج جمعی است. او در ساختار منطق الطیر از 194 «حکایت» استفاده کرده شده است. سوال این است که کارکرد این حکایت ها چیست و چرا «عطار» بر استفاده از این نوع روایی، اصرار دارد؟ پیش فرض این است که حکایت یکی از تمهیدات مورد نیاز برای شکل دهی به بسیج جمعی است و عطار آگاهانه تلاش می کند تا ساختار منطق الطیر را بر «حکایت» استوار سازد. «هدهد» به عنوان رهبر، همواره تلاش می کند تا در گفتگوی خود با دیگر مرغان، از «حکایت» به عنوان یک ابزار، استفاده کند. استفاده از «حکایت»، تبدیل قصۀ «من» به «ما» را آسان می کند و موجب همراهی می شود. «حکایت» موجب خلق بحران و اضطرار شدید می شود و الزام نمایشی فراخوان مورد نظر «هدهد» را تشدید می کند. با استفاده از «حکایت» می توان خیر و منفعت جمعی را برجسته کرد و موجب تشدید جامعه پذیری و جهان بینی مشترک شد. ساخت های روایی، مفتون سازی و تسخیر ذهن را آسان می کنند و بر قدرت ترغیبی و متقاعدسازی زبان می افزایند. در این مقاله تلاش می شود تا اهمیت و ضرورت استفاده از «حکایت» در متن منطق الطیر، با روش کیفی و تحلیلی – توصیفی ، مورد بررسی و نقد کارکردشناختی قرار گیرد.
format Article
id doaj-art-10a582cc759e4728bcc27e08eb7e17a2
institution Kabale University
issn 2251-7979
2676-6779
language Avestan
publishDate 2023-09-01
publisher University of Tabriz
record_format Article
series زبان و ادب فارسی
spelling doaj-art-10a582cc759e4728bcc27e08eb7e17a22025-02-02T12:12:06ZaveUniversity of Tabrizزبان و ادب فارسی2251-79792676-67792023-09-0176247516910.22034/perlit.2023.51395.331316026نقش و تحلیل کارکردگرایانۀ «حکایت» در انقلاب های جمعی (مطالعه موردی قصۀ مرغان جهان در منطق‌الطیر)محمد خسروی شکیب0گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایرانمنطق الطیر عطار از آثار عرفانی برجسته در ادبیات فارسی است که در ساختاری روایی، به قصۀ فراخوان کمّی و کیفی «مرغان جهان» و تلاش جمعی آنها برای رسیدن به «سیمرغ» می پردازد. «حکایت» مهمترین ابزار عطار، در شکل دهی به ساختار این بسیج جمعی است. او در ساختار منطق الطیر از 194 «حکایت» استفاده کرده شده است. سوال این است که کارکرد این حکایت ها چیست و چرا «عطار» بر استفاده از این نوع روایی، اصرار دارد؟ پیش فرض این است که حکایت یکی از تمهیدات مورد نیاز برای شکل دهی به بسیج جمعی است و عطار آگاهانه تلاش می کند تا ساختار منطق الطیر را بر «حکایت» استوار سازد. «هدهد» به عنوان رهبر، همواره تلاش می کند تا در گفتگوی خود با دیگر مرغان، از «حکایت» به عنوان یک ابزار، استفاده کند. استفاده از «حکایت»، تبدیل قصۀ «من» به «ما» را آسان می کند و موجب همراهی می شود. «حکایت» موجب خلق بحران و اضطرار شدید می شود و الزام نمایشی فراخوان مورد نظر «هدهد» را تشدید می کند. با استفاده از «حکایت» می توان خیر و منفعت جمعی را برجسته کرد و موجب تشدید جامعه پذیری و جهان بینی مشترک شد. ساخت های روایی، مفتون سازی و تسخیر ذهن را آسان می کنند و بر قدرت ترغیبی و متقاعدسازی زبان می افزایند. در این مقاله تلاش می شود تا اهمیت و ضرورت استفاده از «حکایت» در متن منطق الطیر، با روش کیفی و تحلیلی – توصیفی ، مورد بررسی و نقد کارکردشناختی قرار گیرد.https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_16026_63df36c527797bdbc24598799597c581.pdfمنطق‌الطیرانقلابحکایتروایت
spellingShingle محمد خسروی شکیب
نقش و تحلیل کارکردگرایانۀ «حکایت» در انقلاب های جمعی (مطالعه موردی قصۀ مرغان جهان در منطق‌الطیر)
زبان و ادب فارسی
منطق‌الطیر
انقلاب
حکایت
روایت
title نقش و تحلیل کارکردگرایانۀ «حکایت» در انقلاب های جمعی (مطالعه موردی قصۀ مرغان جهان در منطق‌الطیر)
title_full نقش و تحلیل کارکردگرایانۀ «حکایت» در انقلاب های جمعی (مطالعه موردی قصۀ مرغان جهان در منطق‌الطیر)
title_fullStr نقش و تحلیل کارکردگرایانۀ «حکایت» در انقلاب های جمعی (مطالعه موردی قصۀ مرغان جهان در منطق‌الطیر)
title_full_unstemmed نقش و تحلیل کارکردگرایانۀ «حکایت» در انقلاب های جمعی (مطالعه موردی قصۀ مرغان جهان در منطق‌الطیر)
title_short نقش و تحلیل کارکردگرایانۀ «حکایت» در انقلاب های جمعی (مطالعه موردی قصۀ مرغان جهان در منطق‌الطیر)
title_sort نقش و تحلیل کارکردگرایانۀ حکایت در انقلاب های جمعی مطالعه موردی قصۀ مرغان جهان در منطق‌الطیر
topic منطق‌الطیر
انقلاب
حکایت
روایت
url https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_16026_63df36c527797bdbc24598799597c581.pdf
work_keys_str_mv AT mḥmdkẖsrwysẖḵyb nqsẖwtḥlylḵạrḵrdgrạyạnەḥḵạytdrạnqlạbhạyjmʿymṭạlʿhmwrdyqṣەmrgẖạnjhạndrmnṭqạlṭyr