تحلیل مقایسه‌ای اثرات الگوهای اسکان مجدد پس از وقوع مخاطرات طبیعی بر کیفیت زندگی روستاییان (موردمطالعه: زلزله سال 1376 شهرستان زیرکوه)
مخاطرات طبیعی به‌خصوص زلزله در اغلب موارد، تلفات سنگین جانی و مالی بر سکونتگاه‌های انسانی وارد می‌سازد. اسکان مجدد در قالب سه رویکرد بازسازی (درجاسازی)، جابه‌جایی و تجمیع، یکی از رویکردهای اصلی برای بازسازی سکونتگاه‌های روستایی پس از وقوع زلزله است. هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی تأثیرات الگوهای سه...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2020-08-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_34283_70fad5f830c242c3881c2b09957587d4.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832591351660675072 |
|---|---|
| author | علی اکبر عنابستانی مهدی جوانشیری هانیه حق پناه |
| author_facet | علی اکبر عنابستانی مهدی جوانشیری هانیه حق پناه |
| author_sort | علی اکبر عنابستانی |
| collection | DOAJ |
| description | مخاطرات طبیعی به‌خصوص زلزله در اغلب موارد، تلفات سنگین جانی و مالی بر سکونتگاه‌های انسانی وارد می‌سازد. اسکان مجدد در قالب سه رویکرد بازسازی (درجاسازی)، جابه‌جایی و تجمیع، یکی از رویکردهای اصلی برای بازسازی سکونتگاه‌های روستایی پس از وقوع زلزله است. هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی تأثیرات الگوهای سه گانة اسکان مجدد روستاهای آسیب‌دیده از زلزله 1376 شهرستان زیرکوه بر میزان کیفیت زندگی ساکنان جوامع روستایی است. جامعۀ آماری این پژوهش، خانوارهای محلی ساکن در 6 نقطه روستایی محدودۀ مطالعاتی است که با راهبردهای سه‌گانه اسکان مجدد (جابجایی، تجمیع یا ادغام و درجاسازی یا بازسازی) همراه بوده‌اند؛ که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 144 سرپرست خانوار به‌عنوان حجم نمونه و به روش تصادفی ساده تعیین شدند. پایایی پرسش‌نامه تهیه‌شده با استفاده از فرمول ویژه آلفای کرونباخ و مقدار آلفای 885/0 مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش حاضر در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های T تک نمونه‌ای و تحلیل واریانس انجام شد. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد سیاست‌های اسکان مجدد روستاها توانسته بهبود نسبی در کیفیت زندگی ساکنان روستایی با میانگین 2.57 ایجاد کند که در بعد اجتماعی- فرهنگی با میانگین 2.717 بالاترین و در بعد اقتصادی با میانگین 2.15 کمترین سطح رضایت‌مندی از شرایط موجود وجود دارد. با توجه به نتایج آزمون آنالیز واریانس نیز، سطح کیفیت زندگی روستاییان در سه الگوی اسکان مجدد تفاوت معناداری نداشته ولی سطح معناداری در 7 شاخص کیفیت اشتغال، کیفیت درآمد، کیفیت آموزش، کیفیت مشارکت، کیفیت انسجام اجتماعی، کیفیت زیرساخت و کیفیت محیط پایین‌تر از 0.05 است؛ بنابراین سطح رضایت‌مندی پاسخگویان از کیفیت زندگی در هر سه الگوی اسکان مجدد تا حدودی یکسان است. |
| format | Article |
| id | doaj-art-0ab26473e67e46c0bb3a5325cc163cf9 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2020-08-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-0ab26473e67e46c0bb3a5325cc163cf92025-01-22T12:12:03ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762020-08-019211914410.22067/geo.v9i2.8385234283تحلیل مقایسه‌ای اثرات الگوهای اسکان مجدد پس از وقوع مخاطرات طبیعی بر کیفیت زندگی روستاییان (موردمطالعه: زلزله سال 1376 شهرستان زیرکوه)علی اکبر عنابستانی0مهدی جوانشیری1هانیه حق پناه2استاد گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایراندکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایرانکارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایرانمخاطرات طبیعی به‌خصوص زلزله در اغلب موارد، تلفات سنگین جانی و مالی بر سکونتگاه‌های انسانی وارد می‌سازد. اسکان مجدد در قالب سه رویکرد بازسازی (درجاسازی)، جابه‌جایی و تجمیع، یکی از رویکردهای اصلی برای بازسازی سکونتگاه‌های روستایی پس از وقوع زلزله است. هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی تأثیرات الگوهای سه گانة اسکان مجدد روستاهای آسیب‌دیده از زلزله 1376 شهرستان زیرکوه بر میزان کیفیت زندگی ساکنان جوامع روستایی است. جامعۀ آماری این پژوهش، خانوارهای محلی ساکن در 6 نقطه روستایی محدودۀ مطالعاتی است که با راهبردهای سه‌گانه اسکان مجدد (جابجایی، تجمیع یا ادغام و درجاسازی یا بازسازی) همراه بوده‌اند؛ که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 144 سرپرست خانوار به‌عنوان حجم نمونه و به روش تصادفی ساده تعیین شدند. پایایی پرسش‌نامه تهیه‌شده با استفاده از فرمول ویژه آلفای کرونباخ و مقدار آلفای 885/0 مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش حاضر در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های T تک نمونه‌ای و تحلیل واریانس انجام شد. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد سیاست‌های اسکان مجدد روستاها توانسته بهبود نسبی در کیفیت زندگی ساکنان روستایی با میانگین 2.57 ایجاد کند که در بعد اجتماعی- فرهنگی با میانگین 2.717 بالاترین و در بعد اقتصادی با میانگین 2.15 کمترین سطح رضایت‌مندی از شرایط موجود وجود دارد. با توجه به نتایج آزمون آنالیز واریانس نیز، سطح کیفیت زندگی روستاییان در سه الگوی اسکان مجدد تفاوت معناداری نداشته ولی سطح معناداری در 7 شاخص کیفیت اشتغال، کیفیت درآمد، کیفیت آموزش، کیفیت مشارکت، کیفیت انسجام اجتماعی، کیفیت زیرساخت و کیفیت محیط پایین‌تر از 0.05 است؛ بنابراین سطح رضایت‌مندی پاسخگویان از کیفیت زندگی در هر سه الگوی اسکان مجدد تا حدودی یکسان است.https://geoeh.um.ac.ir/article_34283_70fad5f830c242c3881c2b09957587d4.pdfزلزلهبازسازیجابه‌جاییتجمیعکیفیت زندگیشهرستان زیرکوه |
| spellingShingle | علی اکبر عنابستانی مهدی جوانشیری هانیه حق پناه تحلیل مقایسه‌ای اثرات الگوهای اسکان مجدد پس از وقوع مخاطرات طبیعی بر کیفیت زندگی روستاییان (موردمطالعه: زلزله سال 1376 شهرستان زیرکوه) جغرافیا و مخاطرات محیطی زلزله بازسازی جابه‌جایی تجمیع کیفیت زندگی شهرستان زیرکوه |
| title | تحلیل مقایسه‌ای اثرات الگوهای اسکان مجدد پس از وقوع مخاطرات طبیعی بر کیفیت زندگی روستاییان (موردمطالعه: زلزله سال 1376 شهرستان زیرکوه) |
| title_full | تحلیل مقایسه‌ای اثرات الگوهای اسکان مجدد پس از وقوع مخاطرات طبیعی بر کیفیت زندگی روستاییان (موردمطالعه: زلزله سال 1376 شهرستان زیرکوه) |
| title_fullStr | تحلیل مقایسه‌ای اثرات الگوهای اسکان مجدد پس از وقوع مخاطرات طبیعی بر کیفیت زندگی روستاییان (موردمطالعه: زلزله سال 1376 شهرستان زیرکوه) |
| title_full_unstemmed | تحلیل مقایسه‌ای اثرات الگوهای اسکان مجدد پس از وقوع مخاطرات طبیعی بر کیفیت زندگی روستاییان (موردمطالعه: زلزله سال 1376 شهرستان زیرکوه) |
| title_short | تحلیل مقایسه‌ای اثرات الگوهای اسکان مجدد پس از وقوع مخاطرات طبیعی بر کیفیت زندگی روستاییان (موردمطالعه: زلزله سال 1376 شهرستان زیرکوه) |
| title_sort | تحلیل مقایسه‌ای اثرات الگوهای اسکان مجدد پس از وقوع مخاطرات طبیعی بر کیفیت زندگی روستاییان موردمطالعه زلزله سال 1376 شهرستان زیرکوه |
| topic | زلزله بازسازی جابه‌جایی تجمیع کیفیت زندگی شهرستان زیرکوه |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_34283_70fad5f830c242c3881c2b09957587d4.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ʿlyạḵbrʿnạbstạny tḥlylmqạyshạyạtẖrạtạlgwhạyạsḵạnmjddpsạzwqwʿmkẖạṭrạtṭbyʿybrḵyfytzndgyrwstạyyạnmwrdmṭạlʿhzlzlhsạl1376sẖhrstạnzyrḵwh AT mhdyjwạnsẖyry tḥlylmqạyshạyạtẖrạtạlgwhạyạsḵạnmjddpsạzwqwʿmkẖạṭrạtṭbyʿybrḵyfytzndgyrwstạyyạnmwrdmṭạlʿhzlzlhsạl1376sẖhrstạnzyrḵwh AT hạnyhḥqpnạh tḥlylmqạyshạyạtẖrạtạlgwhạyạsḵạnmjddpsạzwqwʿmkẖạṭrạtṭbyʿybrḵyfytzndgyrwstạyyạnmwrdmṭạlʿhzlzlhsạl1376sẖhrstạnzyrḵwh |