Sosyal Medyada Marka Karşıtı Aktivizm: Zara Örneği

Aktivizm çalışmaları gelişen teknolojinin ve sosyal medya araçlarının da sürece dahil olmasıyla birlikte dijital aktivizm çalışmalarına dönüşmüştür. Sosyal medya araçlarında kullanıcılar olaya yönelik paylaşım yaparak, yorum yazarak, paylaşılan görsel veya yazıları beğenerek, tekrar paylaşarak dijit...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Nagihan Tufan Yeniçıktı, Rabia Ay
Format: Article
Language:English
Published: Ankara Haci Bayram Veli University 2024-12-01
Series:Yeni Medya
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4075099
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832086789438832640
author Nagihan Tufan Yeniçıktı
Rabia Ay
author_facet Nagihan Tufan Yeniçıktı
Rabia Ay
author_sort Nagihan Tufan Yeniçıktı
collection DOAJ
description Aktivizm çalışmaları gelişen teknolojinin ve sosyal medya araçlarının da sürece dahil olmasıyla birlikte dijital aktivizm çalışmalarına dönüşmüştür. Sosyal medya araçlarında kullanıcılar olaya yönelik paylaşım yaparak, yorum yazarak, paylaşılan görsel veya yazıları beğenerek, tekrar paylaşarak dijital aktivizmi gerçekleştirmektedir. Dijital aktivizmin farklı türleri bulunmaktadır. Bunlardan biri de “Marka Aktivizmi” ve bu aktivizm türünün sebep olabileceği “Marka Karşıtı Aktivizmdir”. Bu çalışmada marka karşıtı kişilerin yaptıkları paylaşımların ve markanın karşı karşıya kaldığı aktivizm davranışlarının marka karşıtı aktivizm noktasında incelenmesi ve sosyal medyanın farkındalık oluşturmaya yönelik kullanımının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu amaç çerçevesinde Zara markası, marka karşıtı aktivizm hareketleri noktasında ele alınmış ve içerik analizi tekniği kullanılarak Instagram ve X (Twitter)’te #Zaraboykot etiketiyle yapılan 100 paylaşım incelenmiştir. İncelemeler sonucunda aktivistlerin sosyal medyada paylaştıkları görsel tasarımların çoğunluğu kullanıcıları vicdanen ya da toplumsal açıdan rahatsız etmekte ve markaya karşı olumsuz bir duygu oluşturmaktadır. Paylaşımlarda yer alan yazı/ yorumlarda ise en çok nefret söylemleri, boykot çağrıları, markanın tutumunu eleştirme ifadeleri ön plandadır. Marka karşıtı aktivizme yönelik sosyal medya uygulamalarının kullanım amaçlarına bakıldığında ise markaya karşıt olma, soruna dikkat çekme, duygusal rahatsızlık verme, eyleme destek isteme gibi amaçları gerçekleştirmek için kullanılmaktadır.
format Article
id doaj-art-051c2f3302c84f2eb093fef84d9730b8
institution Kabale University
issn 2587-1285
language English
publishDate 2024-12-01
publisher Ankara Haci Bayram Veli University
record_format Article
series Yeni Medya
spelling doaj-art-051c2f3302c84f2eb093fef84d9730b82025-02-06T09:50:55ZengAnkara Haci Bayram Veli UniversityYeni Medya2587-12852024-12-011721623610.55609/yenimedya.15172151643Sosyal Medyada Marka Karşıtı Aktivizm: Zara ÖrneğiNagihan Tufan Yeniçıktı0https://orcid.org/0000-0002-8229-9506Rabia Ay1https://orcid.org/0009-0007-0488-2601SELÇUK ÜNİVERSİTESİSELÇUK ÜNİVERSİTESİAktivizm çalışmaları gelişen teknolojinin ve sosyal medya araçlarının da sürece dahil olmasıyla birlikte dijital aktivizm çalışmalarına dönüşmüştür. Sosyal medya araçlarında kullanıcılar olaya yönelik paylaşım yaparak, yorum yazarak, paylaşılan görsel veya yazıları beğenerek, tekrar paylaşarak dijital aktivizmi gerçekleştirmektedir. Dijital aktivizmin farklı türleri bulunmaktadır. Bunlardan biri de “Marka Aktivizmi” ve bu aktivizm türünün sebep olabileceği “Marka Karşıtı Aktivizmdir”. Bu çalışmada marka karşıtı kişilerin yaptıkları paylaşımların ve markanın karşı karşıya kaldığı aktivizm davranışlarının marka karşıtı aktivizm noktasında incelenmesi ve sosyal medyanın farkındalık oluşturmaya yönelik kullanımının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu amaç çerçevesinde Zara markası, marka karşıtı aktivizm hareketleri noktasında ele alınmış ve içerik analizi tekniği kullanılarak Instagram ve X (Twitter)’te #Zaraboykot etiketiyle yapılan 100 paylaşım incelenmiştir. İncelemeler sonucunda aktivistlerin sosyal medyada paylaştıkları görsel tasarımların çoğunluğu kullanıcıları vicdanen ya da toplumsal açıdan rahatsız etmekte ve markaya karşı olumsuz bir duygu oluşturmaktadır. Paylaşımlarda yer alan yazı/ yorumlarda ise en çok nefret söylemleri, boykot çağrıları, markanın tutumunu eleştirme ifadeleri ön plandadır. Marka karşıtı aktivizme yönelik sosyal medya uygulamalarının kullanım amaçlarına bakıldığında ise markaya karşıt olma, soruna dikkat çekme, duygusal rahatsızlık verme, eyleme destek isteme gibi amaçları gerçekleştirmek için kullanılmaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4075099: zara branddigital activismbrand activismanti-brand activismsocial mediazara markasıdijital aktivizmmarka aktivizmimarka karşıtı aktivizmsosyal medya
spellingShingle Nagihan Tufan Yeniçıktı
Rabia Ay
Sosyal Medyada Marka Karşıtı Aktivizm: Zara Örneği
Yeni Medya
: zara brand
digital activism
brand activism
anti-brand activism
social media
zara markası
dijital aktivizm
marka aktivizmi
marka karşıtı aktivizm
sosyal medya
title Sosyal Medyada Marka Karşıtı Aktivizm: Zara Örneği
title_full Sosyal Medyada Marka Karşıtı Aktivizm: Zara Örneği
title_fullStr Sosyal Medyada Marka Karşıtı Aktivizm: Zara Örneği
title_full_unstemmed Sosyal Medyada Marka Karşıtı Aktivizm: Zara Örneği
title_short Sosyal Medyada Marka Karşıtı Aktivizm: Zara Örneği
title_sort sosyal medyada marka karsiti aktivizm zara ornegi
topic : zara brand
digital activism
brand activism
anti-brand activism
social media
zara markası
dijital aktivizm
marka aktivizmi
marka karşıtı aktivizm
sosyal medya
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4075099
work_keys_str_mv AT nagihantufanyenicıktı sosyalmedyadamarkakarsıtıaktivizmzaraornegi
AT rabiaay sosyalmedyadamarkakarsıtıaktivizmzaraornegi